انقلاب هائیتی
انقلاب هائیتی (۱۷۹۱–۱۸۰۴) یک شورش بردگان در مستعمره سن-دومینگ فرانسه بود که منجر به الغای بردهداری در آنجا و تأسیس هائیتی شد. انقلاب هائیتی تنها شورش بردگان بود که منجر به تأسیس یک کشور مستقل شد. علاوه بر این عموماً این انقلاب موفقترین شورش بردگان و از لحظات تعیینکننده در تاریخهای اروپا و قارهٔ آمریکا تلقی میشود. این شورش با قیام بردههای سیاهپوست آفریقایی در آوریل ۱۷۹۱ شروع شد. در نوامبر ۱۸۰۳ با شکست ارتش فرانسه در نبرد ورتیر پایان یافت. هائیتی در ۱ ژانویه ۱۸۰۴ کشوری مستقل شد و ژان-ژاک دسالینه از سوی شورای ژنرالها به عنوان فرماندار-ژنرال برگزیده شد. او دستور کشتار اقلیت سفیدپوست هائیتی را در سال ۱۸۰۴ داد که منجر به مرگ بین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ نفر بین فوریه و آوریل ۱۸۰۴ شد.
انقلاب هائیتی | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از جنگهای انقلاب فرانسه و انقلابهای آتلانتیک | |||||||||
نبرد سن دومینیگو به تصویر کشندهٔ کشمکش نیروهای لهستانی در استخدام فرانسه و مردم هائیتی | |||||||||
| |||||||||
طرفهای درگیر | |||||||||
۱۷۹۱–۱۷۹۳ بردگان سابق دودمان بوربون امپراتوری اسپانیا (از ۱۷۹۳) ۱۷۹۳–۱۷۹۸ دودمان بوربون پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند امپراتوری اسپانیا (تا ۱۷۹۶) ۱۷۹۸–۱۸۰۱ Louverture Loyalists ۱۸۰۲–۱۸۰۴ Ex-slaves پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند |
۱۷۹۱–۱۷۹۳
| ||||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||||
۱۷۹۱–۱۷۹۳ داتی بوکمن † جرج بیاسو Vincent Ogé † André Rigaud ۱۷۹۳–۱۷۹۸ Paul-Louis Dubuc Thomas Maitland Joaquín Moreno ۱۷۹۸–۱۸۰۱ توسان لوورتیور ۱۸۰۲–۱۸۰۴ توسان لوورتیور Jean-Jacques Dessalines Henri Christophe Alexandre Pétion François Capois John Duckworth John Loring |
۱۷۹۱–۱۷۹۳ viscount de Blanchelande Léger-Félicité Sonthonax ۱۷۹۳–۱۷۹۸ توسان لوورتیور André Rigaud Alexandre Pétion ۱۷۹۸–۱۸۰۱ André Rigaud ۱۸۰۲–۱۸۰۴ ناپلئون بناپارت شارل لکلرک (اتومبیلران) † Vicomte de Rochambeau Villaret de Joyeuse Federico Gravina | ||||||||
قوا | |||||||||
ارتش منظم: ۵۵٬۰۰۰, داوطلبان: ۱۰۰٬۰۰۰+ |
ارتش منظم: ۶۰٬۰۰۰, ۸۶ کشتی جنگی | ||||||||
تلفات و ضایعات | |||||||||
نظامی کشته شده: نامعلوم غیرنظامی کشته شده: ۱۰۰٬۰۰۰ |
نظامی کشته شده: ۵۷٬۰۰۰ مرگ در رزم ۳۰٬۰۰۰ مرگ تب زرد غیرنظامی کشته شده: ~۲۵٬۰۰۰ |