بابا فغانی شیرازی

او در شیراز متولد شد و رشد کرد. مدتی در دکان چاقوسازی پدر و برادرش کار می‌کرد و به همین دلیل نام ادبی «سکّاکی» را برای خود انتخاب کرد اما بعدها آن را به «فغانی» تغییر داد. بعدها سلطان یعقوب بایندری (آق‌قویونلو)، لقب «بابا» را به او داد که عنوانی برای دراویش و قلندرهای برجسته بود و از آن پس عمدتا به نام بابافغانی خوانده شد.

بابافغانی در سی سالگی شیراز را ترک کرد و به هرات رفت اما آنجا از شعر او استقبال چندانی نشد. سپس به تبریز برگشت و در خدمت سلطان یعقوب و جانشینان او مشغول شد تا آنکه حکومت آق‌قویونلو رو به تجزیه رفت. پس از آن، بابافغانی به شیراز برگشت اما در زمان قدرت‌گرفتن شاه اسماعیل صفوی به خراسان نقل مکان کرد، مدتی در ابیورد زندگی کرد و سپس در مشهد ساکن شد.

او در سال ۹۲۵ هجری (۱۵۱۹ میلادی) و بنا به برخی روایات در سال ۹۲۲ هجری (۱۵۱۶ میلادی)، در شصت و چند سالگی در مشهد درگذشت.

دیوان بابافغانی شامل قصیده، ترکیب‌بند، ترجیع‌بند، غزل و رباعی است. قصاید او در مدح دوازده امام شیعیان و سلاطین بایندری است، به‌خصوص سلطان یعقوب، سلطان بایسنقر و سلطان رستم. آخرین قصیده بابافغانی در مدح شاه اسماعیل صفوی سروده شده است. در تمامی این قصیده‌ها، بیان ساده و فصیح شاعر و شفافیت زبان او خودنمایی می‌کند. در دورانی که اغلب شاعران معاصر او دست به تقلید از اشعار غامض و پیچیده شعرای قدیم می‌زدند، بابافغانی از این جریان دوری می‌کرد. فصاحت و عینی‌گرایی، ساختن ترکیب‌ها و عبارات بدیع، بروز اثرگذار احساسات و طرح موضوعات تازه و اصیل در غزل‌های او هم به چشم می‌خورد. به همین دلایل است که سبک او را متفاوت از شاعران هم‌دوره‌اش می‌دانند. اشعار بابافغانی تاثیری پایدار بر سبک شعر فارسی در دوره صفوی گذاشت.