حساب کاربری
​
زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
لینک کوتاه

جنگ بزرگ کیخسرو

داستان افسانه‌ای در شاهنامه

جنگ بزرگ کیخسرو یکی از جنگ‌های بزرگ شاهنامه است که میان کیخسرو، پادشاه ایران و افراسیاب، پادشاه توران رخ داد. این جنگ از جمله مهم‌ترین و طولانی‌ترین جنگ‌های میان ایران و توران است که در پایان به کشته‌شدن افراسیاب انجامید و کین سیاوش از تورانیان ستانده شد.

داستان منظوم
جنگ بزرگ کیخسرو
جنگ بزرگ کیخسرو
نبرد بزرگِ کیخسرو از شاهنامهٔ بایسنقری
زبانفارسی
قالبمثنوی
از کتابشاهنامه
پدیدآورندهفردوسی
سال آفرینشسدهٔ چهارم و پنجم هجری قمری
گونه (ژانر)حماسه
موضوعکین‌خواهی، جنگ
سبکخراسانی
شمار ابیات۳۱۴۱ برپایهٔ ویرایش خالقی مطلق
وزنمُتَقارِبِ مُثَمَّنِ مَحْذوف: فَعولُن فعولن فعولن فَعول
شخصیت‌هاکیخسرو، افراسیاب، رستم
طوس، هوم، فرود، گودرز
فضاپادشاهی کیخسرو
→ رزم دوازده‌رخ
پادشاهی لهراسپ ←

فهرست

  • ۱ منبع‌شناسی
  • ۲ داستان
    • ۲.۱ کشته‌شدن افراسیاب
  • ۳ در دست‌نویس‌ها
  • ۴ در آثار پس از شاهنامه فردوسی
    • ۴.۱ آثار برپایهٔ داستان
    • ۴.۲ آثار دربارهٔ داستان
  • ۵ پانویس
  • ۶ جستارهای وابسته
  • ۷ منابع

داستان

کیخسرو پس از پادشاهی، برای خون‌خواهی سیاوش، طوس را با سپاهی برای جنگ به توران می‌فرستد. در این جنگ، فرود کشته شد و طوس شکست خورد. در لشکرکشی دوم رستم به یاری طوس و ایرانیان می‌شتابد. پس از آن کیخسرو سی‌هزار لشکر نامدار و سواران شمشیرزن، رستم، سران و بزرگان ایران‌زمین را گردآورد و به خون‌خواهی سیاوش برانگیخت. لشکر به فرماندهی رستم به راه افتاد و بر توران چیره شدند. رستم گنگ‌دژ را گشود و بر جای افراسیاب نشست. سپس پیشروان سپاه ایران به فرماندهی کیخسرو بر پیشاهنگان سپاه افراسیاب یورش بردند و آنان را شکست دادند. جنگ چهل سال به درازا کشید. افراسیاب گریخت و از جیحون گذشت. پس از آن در پس چین به نیرنگ از دریا گذشت و در گنگ‌دژ پنهان شد. کیخسرو به دنبالش رفت و چون به چین رسید، با کشتی از دریا گذشت و به گنگ‌دژ رسید. اما به افراسیاب دست نیافت و به ایران بازگشت.

کشته‌شدن افراسیاب

پس از چندی، فردی به نام هوم افراسیاب را تنها و زبون و آواره می‌بیند و او را می‌شناسد و دستگیر می‌کند. سپس پیکی نزد گودرز می‌فرستد تا بیاید و یقین کند که آن فرد، افراسیاب است. چون گودرز رسید، افراسیاب با جادو می‌گریزد و در آبگیری پنهان می‌شود. گودرز برادر افراسیاب را برهنه کرده و تازیانه می‌زند. افراسیاب از فریاد او طاقت از کف می‌دهد و از آب بیرون می‌آید. گودرز او را دستگیر می‌کند و به ایران می‌فرستد. کیخسرو او را خسته و زبون می‌بیند و بی‌درنگ شمشیر کشیده و او را به دو نیم می‌کند. اما اندوهگین می‌شود و می‌گرید و اشک خود را به آتش پاک می‌کند و فرمان خاکسپاری او را می‌دهد.

در آثار پس از شاهنامه فردوسی

آثار برپایهٔ داستان

آثار دربارهٔ داستان

پانویس

  1. ↑ اسماعیل‌پور، «اسطوره کیخسرو در شاهنامه»، بخارا.
  2. ↑ اسماعیل‌پور، «اسطوره کیخسرو در شاهنامه»، بخارا.


جستارهای وابسته

  • جنگ هماون

منابع

  • اسماعیل‌پور، ابوالقاسم (مرداد و شهریور ۱۳۸۹). «اسطورهٔ کیخسرو در شاهنامه». بخارا. تهران (۷۶): ۵۷–۷۳.
آخرین نظرات
  • مثنوی
  • افراسیاب
  • ایران
  • شاهنامه
  • ایران
  • ایران
  • ایران
  • شاهنامه
  • ایران
  • فردوسی
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.