داویت چهارم

داویت ۳۶ سال بر گرجستان حکومت کرد و در این مدت برای ملت خود بسیار خوبی آورد و نقش منحصربه‌فردی را در تاریخ گرجستان ایفا کرد. داویت که هوشیاری بسیار عجیب و قدرت علمی بسیار داشت، کار ایجاد پادشاهی متحد گرجستان را که توسط نیاکان او شروع شده بود، تکمیل کرد.

وقتی او به تخت سلطنت رسید، گرجستان در وضعیت سختی به سر می‌برد شرق و جنوب کشور خراب و تجزیه شده شده بود و ترکان آن را تصرف کرده بودند، کارتلی میانی ویران شده بود. از کارتلی جنوبی و کاختی خارجی، چادرنشینان به عنوان چراگاه استفاده می‌کردند. جمعیت کم شده بود و از روستاها ویرانه‌ای بیش نمانده‌بود.

داویت فعالیت‌های خود را با تدبیر به پیش برد. شروع به سامان بخشیدن به وضعیت داخلی کرد، در ارتش انضباط به وجود آورد، با لشکرکشی‌های کوچک، ارتش را به مرور ورزیده کرد و به این‌گونه امید پیروزی بزرگ آینده را در دل آنها زنده کرد. اهالی گریخته را به زمین‌های اصلی خود بازگرداند و به گستاخی اصیل زادگان فاسد و زمامداران کلیسا لگام زد، در ۱۲ اوت ۱۱۲۱ میلادی در دیدگوری در مقابل ائتلاف مسلمانان پیروز شد. پس از آن تفلیس را از دست ترکان آزاد کرد و به عنوان پایتخت انتخاب کرد. ملت شاکر، پادشاه معروف خود را «بانی» لقب دادند.

داویت چهارم دارای استعداد سیاسی و نظامی زیادی بود و همچنین از دانش آموختن نیز گریزی نداشت. خود دانش‌آموخته بود و در لشکرکشی‌ها با خود کتاب حمل می‌کرد و به انسان‌های عالم با احترام بسیار زیاد رفتار می‌کرد. جوانان با استعداد را به بیزانس برای تحصیل می‌فرستاد. با کوشش وی صومعه گلاتی، در شهر کوتائیسی احداث شد. داویت همچنین شروع به ساختن بیمارستان‌های مختلف در سراسر کشور کرد و از آموزش مردم نیز غافل نماند.

داویت بانی نسبت به ملت‌های غیر گرجی و ادیان دیگر تسامح داشت. در کنار کلیساها، مسجد و کنیسه هم ساخته می‌شد. مورخان دیگر کشورها و آزاد اندیشان گرجستان درباره شخصیت محکم و بلند همتی او اشاره بسیار کرده‌اند: ایلیا چاوچاوادزه خدمت داویت را چنین ارزیابی می‌کند: «این پادشاه واقعاً بزرگوار گرجی‌ها را با هم جمع کرد، کشور ویران شده را ساخت، دشمن را به وحشت انداخت و از کشور فراری داد و اگر ما امروز در سرزمینمان هستیم نتیجه خدمت و نیز بیشتر تلاش وی می‌باشد درود بر ایشان». کلیسای ارتدکس گرجی داویت چهارم را در شمار مقدسان آورده‌است. ۲۶ ژانویه روز یادبود وی است.

• Armenian Soviet Encyclopedia. Vol. 3. Yerevan. p. 304.