دایزنگی (هزاره)
دایزنگی همچنین به عنوان دای زنگی نوشته میشود، یکی از قبایل بزرگ هزارههای هزارهجات در مرکز افغانستان است که در ولسوالیهای یکاولنگ، پنجاب و ورس ولایت بامیان، شهرستان ولایت دایکندی، لعل و سرجنگل ولایت غور و گیزاب ولایت ارزگان زندگی میکنند.
میر علیخان، میر ناصر بیگ و میر عظیم بیگ در قرن نوزدهم میرهای دایزنگی بودند که نبرد نهایی هزارهها را علیه عبدالرحمان در جنگ ارزگان رهبری میکردند. میر عظیم بیگ به بخارا در ازبکستان کنونی تبعید شد و در آنجا خاطرات خود را تحت عنوان «یاد گذشته» نوشت. از زیر قبایل آنها میتوان به بابلی، گدی، کامیابا، کوت داغی، خوشامادی، کیریگو، میرامور، قره قل داغی، سگده، سگجوی، سگپا، سه پای، تکانا و تاکاش اشاره کرد.
افراد مشهور
- میرعظیم بیگ
- ابراهیم گاوسوار
- ظاهر هویدا
- صفدر توکلی
- جنرال خدایداد
- عبدالعلی مزاری
معنی دای زنگی
علی حسن پور(پژوهشگر): دای زنگی از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول آن دای به معنی قوم، اتحادیه، فدراسیون و کنفدراسیون می باشد. بخش دوم که زنگی می باشد به معنی چابک، چالاک، سریع، تند و تیز است. نام قوم دایزنگی هزاره برعکس و متضاد دایکندی هزاره است. زیرا دای کندی به معنی قوم آهسته و کم سرعت می باشد. احتمالا دایزنگی و دایکندی دو قوم متحد بوده اند که هنگام جنگ، دایزنگی ها سوار بر اسب و با سرعت در پیش لشکر حرکت می کرده اند و دایکندی ها پیاده نظام بوده اند یا جنگ افزار سنگین را حمل می کرده اند و در پشت لشکر آهسته راه می پیمودند.
جستارهای وابسته
- دایزنگی
- فهرست قبایل هزاره
منابع
- ↑ پولادی، حسن (١٩٨٩). هزارهها. ترجمهٔ علی عالمی کرمانی. تهران: انتشارات عرفان. ص. ۷۸-۷۹. شابک ۹۷۸--۹۶۴-۰۶-۰۵۲۷-۱.
- ↑ ولایت دایکندی:برنامه مطالعات فرهنگ و تعارض. (ایالات متحده) دانشکده تحصیلات تکمیلی نیروی دریایی