فرانک کاپرا
فرانک راسل کاپْرا (۱۸ مه ۱۸۹۷–۳ سپتامبر ۱۹۹۱)، (به انگلیسی: Frank Capra) کارگردان سرشناس ایتالیایی-آمریکایی و در کنار فیلمسازانی مثل آلفرد هیچکاک، جان فورد و هاوارد هاکس، از مهم‌ترین فیلمسازان سینمای کلاسیک هالیوود پیش از جنگ جهانی دوم بود.
| فرانک کاپرا | |
|---|---|
فرانک کاپرا | |
| نام اصلی | فرانچسکو روزاریو کاپرا |
| زمینه فعالیت | کارگردان، تهیه‌کننده، نویسنده، فیلم‌نامه‌نویس |
| تولد | ۱۸ مه ۱۸۹۷ بیساکوینو، سیسیل، پادشاهی ایتالیا |
| مرگ | ۳ سپتامبر ۱۹۹۱ (۹۴ سال) لا کوئینتا، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا |
| مدفن | گورستان عمومی دره کوآچلا |
| نام(های) دیگر | فرانک راسل کاپرا |
| پیشه | رئیس آکادمی علوم و هنرهای سینما ۱۹۳۵–۱۹۳۹ |
| سال‌های فعالیت | ۱۹۲۲–۱۹۶۴ |
| همسر(ها) | هلن هاول (ا. ۱۹۲۳–۱۹۲۸) لوسیل وارنر (ا. ۱۹۳۲–۱۹۸۴) |
| فرزندان | ۴, از جمله فرانک کاپرا جونیور |
| محل(های) تحصیل | مؤسسه فناوری کالیفرنیا |
فرانک کاپرا سینماگری است که رویاهای زندگی آمریکایی را به بهترین شکل ممکن بر پرده نقره‌ای به تصویر کشید. وی بیشتر به خاطر کمدی‌های اجتماعی پراحساسش شهرت دارد؛ ولی در کارنامه ۴۰ ساله‌اش انواع فیلم‌ها را می‌توان یافت.
کاپرا با سه اسکار بهترین کارگردانی همراه با ویلیام وایلر و پس از جان فورد (با چهار اسکار کارگردانی) جزو رکوردداران دریافت جایزه اسکار بهترین کارگردانی است.
زندگی‌نامه
وی زادهٔ سیسیل در ایتالیا است و در شش سالگی به همراه خانوادهٔ خود به آمریکا مهاجرت کرد. کاپرا ابتدا به کارهای مختلفی در سینما دست زد. اولین تجربه مهم وی در هالیوود، نوشتن فیلمنامه در استودیو مک سنت در دههٔ ۲۰ می‌باشد. در سال ۱۹۲۶ برای اولین بار در مقام کارگردانی قرار گرفت و فیلم ولگرد، ولگرد، ولگرد را با بازی هری لنگدون ساخت. این فیلم با معرفی جوآن کراوفورد هنرپیشه بزرگ سینمای کلاسیک نیز همراه بود. همکاری بین کاپرا و لنگدون با دو فیلم دیگر به نام‌های مرد قوی (۱۹۲۶)، و شلوار بلند (۱۹۲۷) ادامه یافت. این سه فیلم از بهترین فیلمهای هری لنگدون می‌باشند. در سال ۱۹۲۸ کاپرا برای اولین بار در مقام تهیه‌کننده نیز قرار گرفت و کمدی صامت این چیز معین را با بازی وایولا دینا ساخت.
پس از این دوره مسیر زندگی کاپرا با پیوستن به کمپانی کلمبیا تغییر اساسی پیدا کرد و وی در سال ۱۹۳۴ با کمدی بی نظیر در یک شب اتفاق افتاد توانست جایزه اسکار را دریافت کند. (این فیلم برای اولین بار در تاریخ سینما جایزه «۵ بزرگ» را بدست آورد). در آقای دیدز به شهر می‌رود و خرمن تصادفی او باز هم تصویری فاتحانه و ایده‌آلیستی از جامعه آمریکا به نمایش می‌گذارد و با آقای اسمیت به واشینگتن می‌رود یک بار دیگر اثری ستودنی را خلق می‌کند.
پس از خلق تعداد زیادی از شاهکارهای تحسین‌برانگیز سینمای کلاسیک توسط وی در دهه ۳۰ و همچنین بردن سه اسکار کارگردانی برای فیلمهای در یک شب اتفاق افتاد، آقای دیدز به شهر می‌رود و نمی‌توانی این را با خودت ببری، او نیز همچون دیگر کارگردان‌های بزرگ سینمای آمریکا به جبهه‌های جنگ جهانی رفت تا فیلمهای مستند از جنگ تهیه کند. از جمله این مستندها پیش‌درآمدی برای جنگ (۱۹۴۲) بود که اولین فیلم از مجموعه‌فیلم‌های مستند پروپگاندای چرا می‌جنگیم؟ بود. کاپرا در خلال جنگ تصمیم به ساخت آرسنیک و تور کهنه (۱۹۴۴) با بازی کری گرانت می‌گیرد. این فیلم یکی از شاهکارهای کمدی سیاه در تاریخ سینما و فیلمی تأثیرگذار در کارنامه کاپرا می‌باشد. اما بیشتر کاپرا را با چه زندگی شگفت‌انگیزی می‌شناسند که او در سال ۱۹۴۶ آن را ساخت و اکنون با گذشت بیش از شصت سال از زمان ساختش به یکی از محبوب‌ترین فیلم‌ها نزد سینما دوستان آمریکایی و مردم جهان بدل گردیده‌است. این فیلم توسط بنیاد فیلم آمریکا به عنوان امید بخش‌ترین فیلم تاریخ سینما انتخاب شده‌است. کاپرا پس از چه زندگی شگفت‌انگیزی که در آن سال با شکست تجاری مواجه گشت تنها ۹ فیلم دیگر ساخت که دو تای آن‌ها نیز بازسازی فیلمهای سابق خود بود. یه عالمه معجزه (۱۹۶۱) با بازی بتی دیویس و گلن فورد (بازسازی فیلم خانمی برای یک روز ساخته خودش در سال ۱۹۳۳) آخرین ساخته این استاد هنر سینما می‌باشد.
کاپرا در ۳ سپتامبر ۱۹۹۱ در سن ۹۴ سالگی درگذشت.
گزیده فیلم‌شناسی
- ۱۹۶۱ - یه عالمه معجزه (معجزه سیب) (آخرین فیلم کاپرا) (بازسازی فیلم خانمی برای یک روز)
- ۱۹۵۱ - داماد وارد می‌شود
- ۱۹۵۰ - سوارکاری در اوج (بازسازی فیلم برادوی بیل)
- ۱۹۴۸ - وضعیت کشور
- ۱۹۴۶ - چه زندگی شگفت‌انگیزی
- ۱۹۴۴ - آرسنیک و تور کهنه (ساخته‌شده در ۱۹۴۱)
- ۱۹۴۴ - نبرد چین (ششمین فیلم مستند پروپگاندا از مجموعه‌فیلم‌های چرا می‌جنگیم؟)
- ۱۹۴۲ - پیش‌درآمدی برای جنگ (اولین فیلم مستند پروپگاندا از مجموعه‌فیلم‌های چرا می‌جنگیم؟)
- ۱۹۴۱ - ملاقات با جان دو
- ۱۹۳۹ - آقای اسمیت به واشینگتن می‌رود
- ۱۹۳۸ - نمی‌توانی این را با خودت ببری
- ۱۹۳۷ - افق گمشده
- ۱۹۳۶ - آقای دیدز به شهر می‌رود
- ۱۹۳۴ - برادوی بیل
- ۱۹۳۴ - در یک شب اتفاق افتاد
- ۱۹۳۳ - خانمی برای یک روز
- ۱۹۳۳ - چای تلخ ژنرال ین
- ۱۹۳۲ - جنون آمریکایی
- ۱۹۳۲ - ممنوع
- ۱۹۳۱ - کشتی هوایی
- ۱۹۳۰ - تحت هر شرایطی
- ۱۹۳۰ - زنان آسوده‌خاطر
- ۱۹۲۹ - پرواز
فیلمهای صامت
- ۱۹۲۸ - زیر دریایی
- ۱۹۲۷ - شلوار بلند
- ۱۹۲۶ - مرد قوی (اولین فیلم بلند کاپرا)
جوایز گلدن گلوب
- برنده بهترین کارگردانی در چهارمین دوره - ۱۹۴۶
منابع
- ↑ امید بخش‌ترین فیلمهای تاریخ سینما، سایت (AFI)
