فلامینگو
فلامینگو یا بال‌آتشی یا مُرغ آتشی، و همچنین مرغ حسینی یا سرخاب یا غاز سرخ پرنده‌ای از راستهٔ بال‌آتشی‌سانان است.
| فلامینگو محدودهٔ زمانی: ائوسن - امروزه
| |
|---|---|
| یک فلامینگوی آمریکایی (سمت چپ) به همراه یک فلامینگوی شیلیایی | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پرندگان |
| فرورده: | نوآروارگان |
| راسته: | بال‌آتشی‌سانان Fürbringer, 1888 |
| تیره: | Phoenicopteridae Bonaparte, 1831 |
| سرده: | Phoenicopterus Linnaeus, 1758 |
فلامینگو پرنده‌ای است با پاهای دراز و منقاری خمیده و گردنی بلند خمیده، آبچر با بدنی بسیار کشیده و پر و بالی به رنگهای سفید و صورتی است.
در پروازها پاها و گردنش کشیده و قدری پایین‌تر از سطح بدن قرار می‌گیرد. بالهایش ترکیب زیبایی از رنگهای سرخ و سیاه است. پرنده نابالغ قهوه‌ای مایل به خاکستری چرک است. فلامینگو به آرامی راه می‌رود و در حالیکه سر و منقار خودرا در آب کم عمق فرو برده تغذیه می‌کند. فلامینگو از ۰/۹ تا ۱/۵ متر بلندی دارد. بیشتر فلامینگوها حلزون و گیاهان آبی را می‌خورند. این پرندگان به صورت دست جمعی و در دسته‌های چند هزارتایی زندگی می‌کنند.
راستهٔ بال‌آتشی‌سانان که فلامینگو به آن تعلق دارد، از پرندگان آبزی و بزرگ‌جثه هستند که غذا را از نوک خمیده و صافی‌مانند خود می‌گذرانند. فلامینگو شاید شاخص‌ترین پرنده آبچر در جهان هست. پر و بال بنفش-قرمز، خود به تنهایی این پرنده را از سایر پرنده‌ها مجزا می‌کند. فلامینگوها در هر قاره‌ای جز قطب جنوب زندگی می‌کنند.
گونه‌ها
| گونه | منطقه جغرافیایی | |
|---|---|---|
| فلامینگوی بزرگ (P. roseus) | دنیای قدیم | بخش‌هایی از آفریقا، جنوب اروپا و جنوب و جنوب غرب آسیا |
| فلامینگوی کوچک (P. minor) | آفریقا تا شمال غرب هند | |
| فلامینگوی شیلیایی (P. chilensis) | دنیای جدید | جنوب آمریکایی جنوبی. |
| فلامینگوی جیمز (P. jamesi) | ارتفاعات آند در پرو، شیلی، بولیوی و آرژانتین | |
| فلامینگوی آندی (P. andinus) | ارتفاعات آند در پرو، شیلی، بولیوی و آرژانتین | |
| فلامینگوی آمریکایی (P. ruber) | کارائیب و گالاپاگوس. | |
جفتگیری
سالی یکبار جفتگیری می‌کند؛ و لانه‌ای گلین برای تخمگذاری می‌سازد. بیشتر فلامینگوهای ماده یک تخم در سوراخ لانه می‌گذارند ونر و ماده هردو به نوبت روی تخم می‌خوابند. پس از سی روز جوجه از تخم بیرون می‌آید. جوجه فلامینگو بعد از ۵ روز لانه را ترک می‌گوید و به گروه فلامینگوهای جوجه می‌پیوندد. اما برای تغذیه به لانه‌ای که در آن تولد یافته و پدر و مادر برایش خوراک آماده کرده‌اند بازمی‌گردد. بعد از دوهفته خود به جستجوی خوراک می‌پردازد. فلامینگو در محیط طبیعی از ۱۵ تا ۲۰ سال زندگی می‌کند. بیشتر پرنده‌شناسان فلامینگوها را به چهار گونه تقسیم کرده فلامینگوهای بزرگ در آفریقا، جنوب آسیا و اروپا و جنوب آمریکای جنوبی و هند غربی زندگی می‌کنند. فلامینگوهای کوچک در دره بزرگ نشستی کنیا و تانزانیا در آفریقا به سر می‌برند. فلامینگوهای دیگر دو گونه هستند. گونه کمیاب فلامینگوهای آندی و جیمس می‌باشند که در کرانهٔ دریاچه‌های بلند کوه‌های آند در آمریکای جنوبی به سر می‌برند. فلامینگوهای وحشی روزگاری در فلوریدای جنوبی می‌زیستند، اما مردم آن‌ها را به خاطر پرهای زیبایشان کشتند.
زیستگاه
مرداب‌های ساحلی کم عمق. مانداب‌های حاصل طغیان دریاچه‌ها، لجن‌زارها و غیره به سر می‌برند.
تغذیه
رژیم غذایی فلامینگو سخت پوستی به نام آرتمیا می‌باشد.
پراکندگی در ایران
در دریاچهٔ ارومیه و در تابستان در فارس به سر می‌برند و ممکن است در خوزستان زاد و ولد کنند. در دریاچه پریشان واقع در شهرستان کازرون یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های فلامینگوهای ایرانی بوده‌است که در سال ۱۳۸۷ به‌طور کامل دریاچه به دلیل حفر چاه‌های غیرمجاز خشک شده و زیستگاه فلامینگوها نزدیک به ۱۴ سال است از بین رفته‌است.
نگارخانه
پانویس
- ↑ Eocene
- ↑ Phoenicopterus ruber
- ↑ P. chilensis
- ↑ Neognathae
- ↑ Phoenicopteriformes
- ↑ ادهمی، علی (۱۳۸۴). دانشنامه پرندگان. فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
- ↑ منصوری، جمشید (۱۳۹۲). راهنمای پرندگان ایران. فرزانه. ص. ۲۶۳. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۲۳۹-۵۳-۰.
- ↑ مبصر، فرید (۱۳۹۵). راهنمای میدانی پرندگان ایران. تهران: ناشر نویسنده. صص. ۲۵۵. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۰۴-۶۱۸۷-۴.
- ↑ «بال‌آتشی‌سانان» [زیست‌شناسی- علوم جانوری] هم‌ارزِ «Phoenicopteriformes»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
- ↑ حبیبی، طلعت؛ راعی، محمدمهدی (۱۳۷۳). جانورشناسی عمومی مهره‌داران. مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. ص. ۶۵۱. شابک ۹۶۴-۰۳-۳۴۴۴-۸.
- ↑ ابراهیم‌نژاد، محمد (ترجمه)؛ نوشته روبرت توماس اُر (۱۳۷۸). زیست‌شناسی مهره‌داران. مرکز نشر دانشگاهی، تهران. ص. ۸۲۳. شابک ۹۶۴-۰۱-۰۹۴۳-۶.
- ↑ جرویس رید، سایمون (۱۳۳۷). فهرست پیشنهادی اسامی پرندگان ایران. دانشگاه تهران، شماره ۴۶۵. ص. ۲۳.
- ↑ حبیبی، طلعت؛ راعی، محمدمهدی (۱۳۷۳). جانورشناسی عمومی مهره‌داران. مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. ص. ۶۵۱. شابک ۹۶۴-۰۳-۳۴۴۴-۸.
- ↑ ابراهیم‌نژاد، محمد (ترجمه)؛ نوشته روبرت توماس اُر (۱۳۷۸). زیست‌شناسی مهره‌داران. مرکز نشر دانشگاهی، تهران. ص. ۸۲۳. شابک ۹۶۴-۰۱-۰۹۴۳-۶.
- ↑ حبیبی، طلعت؛ راعی، محمدمهدی (۱۳۷۳). جانورشناسی عمومی مهره‌داران. مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. ص. ۶۵۱. شابک ۹۶۴-۰۳-۳۴۴۴-۸.
- ↑ Blanford, W.T. (1876). Eastern Persia. An account of the journeys of the Persian boundary commission 1870–72. II Zoology and Geology. London: MacMillan & Co. pp. 98–304.
- ↑ برابرنهاده فرهنگستان زبان فارسی.
منابع
- دکتر:، العلوی، هادی، «(عالم الطیور والحیوانات) »، دارالعودة، بیروت، لبنان، چاپ پنجم سال ۱۹۹۸ میلادی به (عربی).
- الفاضل، عبدالله، فاضل. (طیور فی الکویت) . دارالکویت للطباعة والنشر، الفروانیة، کویت، چاپ اول، سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی به (عربی).
- "منبع جعبه‌زیست" (به انگلیسی). ویکی‌پدیای انگلیسی. Retrieved 17 November 2008.
- «پرندگان ایران». وب سایت پرندگان ایران. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۹.