شرکت فورد موتور

یکی ار نخستین خودروهای جهان در شرکت فورد تولید شد. گرچه این شرکت در سال، اما هفت سال پیش از آن، هنری فورد، بنیان‌گذار شرکت، به‌عنوان یک مهندس جوان و خلاق، نخستین وسیله نقلیه چهار چرخ را ابداع کرده و ساخته بود. این وسیله که «چهارچرخ» (QUADRICYCLE) نامیده می‌شد، مانند یک قایق، با فرمانی رانده می‌شد و بدون اینکه امکان برگشت به پشت داشته باشد، با دو سرعت متفاوت حرکت می‌کرد.

فورد جوان پنج سال پیش از آن، یعنی در سال ۱۸۹۱ به‌عنوان یک مهندس در شرکت توماس ادیسون در دیترویت کار می‌کرد. دو سال بعد که به جایگاه سرمهندسی ارتقا یافت، آن‌قدر پول کافی به دست آورده بود، تا به تکمیل تجارب شخصی خود در زمینه موتورهای درون‌سوز بپردازد.

سال ۱۹۰۳ زمانی که هنری فورد با سرمایه ۲۸٫۰۰۰ دلار به همراه ۱۱ سرمایه‌گذار توافق‌نامه همکاری با ایالت میشیگان را گرفت، شرکت فورد تأسیس شد. کمتر از یک ماه بعد، نخستین خودروی شرکت در دیترویت به یک دکتر فروخته شد.

مدل‌های تولیدی خودرو شرکت نخست نام حروف الفبا انگلیسی را داشت و تا ۱۹ حرف تولید شد. پس از تولید خودروی فورد مدل ای، در سال ۱۹۰۸ معروفترین و ماندگارترین مدل خودروی شرکت، یعنی فورد مدل تی به بازار آمد.

این خودرو سیاه رنگ، ساده و از نظر قیمت، مناسب بود. یک سال بعد که بیش از ۱۰۰ هزار دستگاه از این مدل تولید شد، قیمت خودرو از ۸۲۵ به ۳۶۰ دلار کاهش یافت. بهبود چشم‌گیر در کارایی تولید، به‌ویژه نصب و به‌کارگیری نخستین نوار نقاله خط مونتاژ، در سال ۱۹۱۳ در شرکت دلیل اصلی این امر بود.

در سال ۱۹۱۴، شمار کارکنان شرکت ۱۳٫۰۰۰ نفر بود، که ۳۰۰ هزار خودرو تولید می‌شد. در آن زمان بقیه ۲۹۹ خودروساز، با ۶۶٫۳۵۰ پرسنل، تنها ۲۸۰٫۰۰۰ خودرو تولید می‌کردند.

در سال ۱۹۱۸ نیمی از خودروهای ایالات متحده آمریکا، فورد مدل تی بود. سال ۱۹۲۲ شرکت بیش از یک میلیون خودرو از فورد مدل تی تولید کرد، که ۵۶ درصد تولید خودرو جهان بود. این مقدار در سال‌های بعد، به سالانه دو میلیون خودرو رسید. در سال ۱۹۲۰، فورد در هر دقیقه، یک خودرو تولید می‌کرد. در فاصله ۲۰ سال از تولید مدل تی، بیش از ۱۵ میلیون دستگاه از آن به فروش رفت.

در سال ۱۹۱۹ فورد و پسرش ادسل، که قصد توسعه شرکت را داشتند و با مقاومت سهام‌داران روبرو شده بودند، همه سهام شرکت را خریدند. درهمین سال، هنری فورد، رهبری شرکت را به دست پسرش سپرد. یک سال بعد، شرکت برای حمل مواد و قطعات به کارخانه و آمادگی برای تولید انبوه، از راه‌آهن استفاده کرد. شرکت در سال ۱۹۲۵، شرکت موتور لینکلن را خرید و در دهه ۱۹۳۰ نیز بخش مرکوری برای خودروهای با قیمت متوسط، تأسیس شد.

ادسل فورد، برخلاف پدرش که به مکانیک علاقه و تأکید داشت، دوستدار طراحی بود. او اول بار در سال ۱۹۳۳ واحد طراحی را در شرکت فورد، دایر کرد، که حاصل کار آن، طراحی‌های نوین خودرو بود. در سال ۱۹۴۳، ادسل که از ۱۹۱۷ نایب رئیس و از ۱۹۱۹ رئیس هیئت مدیره شرکت فورد بود، درگذشت. هنری فورد دوباره به صحنه اجرایی شرکت برگشت و رهبری را به دست گرفت. پس از انتظام کارها، رهبری شرکت به پسر ادسل و نوه هنری یعنی؛ هنری فورد دوم رسید. او تا سال ۱۹۷۹ قدرتمندانه در سمت مدیرعاملی شرکت، فعال بود و هشت سال بعد، درحالی‌که به‌عنوان رئیس هیئت مدیره شرکت فورد، عمل می‌کرد، درگذشت.

در این مدت نخستین شرکت لیزینگ خودرو توسط فورد تأسیس شد. در سال ۱۹۸۸ فروش شرکت به ۳٬۵ میلیارد دلار رسید، که تا آن زمان بالاترین سطح در شرکت‌های خودروسازی محسوب می‌شد.

پس از مرگ هنری فورد دوم، پسر برادرش بیل فورد رهبری شرکت را در دست گرفت و با توجه به تغییرات فضای صنعت خودروسازی، شرکت را در مسیر جدید هدایت کرد. در سال ۱۹۹۸ فورد نخستین شرکت خودروسازی بود که استاندارد زیست‌محیطی ایزو ۱۴۰۰۱ را دریافت کرد. در سال ۲۰۰۱ حداقل ۹۰٪ درصد از تأمین کنندگان فورد، طرح اجرای این استاندارد را در برنامه داشتند و اکنون همه تأمین‌کنندگان به دریافت این گواهینامه نائل آمده‌اند.

ابداع خط تولید برای تولید انبوه، کاری که هنری فورد انجام داد، استفاده از نوار نقاله برای خط تولید و دستیابی به تولید انبوه خودرو از این طریق بود. درحقیقت به‌کارگیری همین خط تولید انبوه توسط فورد بود، که کاربرد عملی مدیریت علمی تیلور را، که به محور تخصص‌گرایی و تقسیم کار استوار شده بود، به نقطه اوج رساند.

گفته می‌شود که هنری فورد ایده خط تولید را، از مشاهداتی در کشتارگاه شیکاگو یادگرفته بود. نکته دیگری که در کار فورد وجود داشت و محور تفکر او محسوب می‌شد، به‌وجود آوردن استاندارد واحد در تولید قطعات خودرو از طریق تأمین کنندگان مختلف بود.

این همان چیزی است، که امروزه نیز خودروسازان به آن تکیه و تأکید می‌کنند. فورد در بدو تأسیس تنها چهار تأمین‌کننده داشت. با ورود خودروی مدل تی و تولید انبوه آن، شمار تأمین کنندگان به سرعت افزایش یافت و در دهه ۱۹۵۰ به ۶۰۰۰ رسید.

در آن زمان اصطلاح ۶۰۰۰ شریک برای نامیدن این تأمین‌کنندگان از سوی شرکت فورد به کار برده می‌شد. گرچه روش تولید انبوه فورد با افزایش بهره‌وری منجر به دستیابی شرکت به سودهای کلان شد، اما مهارت‌ها و شایستگی‌های فردی، از میان رفت و به جای آن تولید بر پایه تقسیم‌بندی‌های دقیق و جزئی کار با حد و مرز کاملاً مشخص مطرح گردید.

او معتقد بود که افراد باید همان کاری را انجام دهند که برای آن استخدام شده‌اند. کارگران باید بدون تفکر مشغول به یک کار ویژه تکراری شوند. بدین جهت از فورد به‌عنوان کسی یاد می‌شود، که محیط کار را انسانیت‌زدایی (به انگلیسی: DE-HUMANIZE) کرد. البته آنچه هنری فورد با ماشین‌آلات انجام می‌داد، نوه‌اش هنری فورد دوم با نیروی کار عمل می‌کرد و بدین ترتیب، به مرور زمان از خشکی و بی‌رحمی آن روش کاسته می‌شد.

شرکت فورد، در تاریخچه فعالیتش در صنعت خودروسازی، تاکنون محصولاتش را در قالب ۹ برند و زیر برند عرضه نموده است، که عبارتند از: فورد، لینکلن، مرکوری، جگوار، استون مارتین، مزدا، ولوو، لندرور، رنجرور، چانگان و ادسل.

خط تولید خودروهای برند ادسل، در سال ۱۹۶۰ تنها ۲ سال پس از آغاز فعالیتش، متوقف شد. در ۱۹۸۹ تولید برند مرکوری نیز متوقف گشت. کارخانه تولید خودروهای برند مرکوری نیز در سال ۲۰۱۱ بعلت اقتصادی نبودن، تعطیل شد.

همچنین بزرگترین خودروساز چین یعنی چانگان نیز اکنون بزرگترین جوینت ونچر شرکت فورد آمریکاست و در هر دو بخش طراحی بدنه و موتور وامدار شرکت فورد است و به همین خاطر محصولات چانگان به واسطه این شریک تجاری در ایالات متحده هم به فروش می‌رسد. فورد یکی از معدود شرکت‌های تولیدکننده خودرو در چین است که در این کشور زیر برند sub brand ندارد. دفاتر مرکزی و طراحی چانگان اکنون علاوه بر شانگهای در میشیگان واقع شده‌اند. منبع

در سال ۲۰۰۸ برندهای جگوار، لندرور و رنجرور به‌طور یک‌جا به ارزش ۲٫۳ میلیارد دلار به شرکت هندی تاتا موتورز واگذار گردید.

شرکت فورد در سال ۲۰۱۰ میلادی ولوو کارز را با قیمت ۱٫۸ میلیارد دلار به شرکت چینی جیلی فروخت.

لیست متنوع خودروهایی که شرکت فورد در بیش از صد سال تولید کرده، حجم یک کتاب را اشغال می‌کند. نخستین مدل شرکت فورد، خودروی فورد مدل ای و نخستین مدلی که به تولید انبوه رسید فورد مدل تی بود، که ابتدا تنها با رنگ مشکی تولید می‌شد و سپس در رنگ‌های دیگر نیز عرضه گردید. مدل تی فورد رکورد بیشترین تولید یک مدل خودرو در جهان را دارد و از مدل فولکس‌واگن بیتل نیز پیشی گرفته‌است.

چشم‌انداز شرکت فورد در وب‌گاه رسمی شرکت خودروسازی فورد، چنین عنوان شده‌است: خلق محصولات عالی که به مشتری، سهام‌داران و جامعه فایده برساند.

شرکت فورد از دهه ۱۹۶۰ برای توسعه خودروهایی که نسبت به موتورهای سنتی، آلودگی کمتری ایجاد می‌کنند، سرمایه‌گذاری و تحقیق کرده‌است. اکنون فورد یکی از پیشگامان تولیدکننده خودروهایی است که با انتشار کمترین آلودگی، استانداردهای مختلف زیست‌محیطی را پاسخ می‌دهند.

خودروهای هیبریدی شرکت با موتور برقی چهار سیلندر در همین حوزه عرضه شده‌است. شرکت فورد، در زمینه عرضه خودروهایی که از هیدروژن به‌عنوان نیروی محرکه استفاده می‌کنند و آب تنها خروجی آنهاست نیز کار کرده‌است. در این موارد از پیل‌های سوختی استفاده می‌شود.

نخستین خودرو شرکت با سوخت هیدروژنی در سال ۲۰۰۲ عرضه گردید. شرکت در زمینه فناوری بیودیزل و دیزل‌های تمیز نیز در حال تحقیق است.

به‌کارگیری اتانول به‌عنوان یک سوخت تمیز نیز در دستور کار قرار دارد. اتانول سوخت تجدیدشونده‌ای است، که از ذرت یا سایر دانه‌های روغنی گرفته می‌شود و به میزان ۸۵ درصد با گازوئیل مخلوط می‌شود. از ۱۹۹۶ تاکنون، بیش از ۶/۱ میلیون دستگاه خودرو که با سوخت اتانول کار می‌کند توسط شرکت فورد فروخته شده‌است.

شمار کارکنان شرکت در سال ۲۰۰۶، معادل ۲۸۳٫۰۰۰ نفر بوده‌است، که در ۱۰۸ کارخانه فورد، در سراسر جهان به کار مشغول هستند. از این شمار ۱۲۸ هزار نفر در آمریکای شمالی کار می‌کنند و به ترتیب در آمریکای جنوبی، اروپا و آسیا، ۱۳، ۶۶ و ۱۸ هزار نفر فعال هستند.

شرکت فورد با فروش ۱۷۷ میلیارد دلاری در سال ۲۰۰۶، از لحاظ درآمد به‌عنوان چهارمین خودروساز جهانی پس از جنرال موتورز، دایملر آگ و تویوتا قرار گرفت. بدین ترتیب رتبه نهم برترین شرکت‌های جهان، به فورد اختصاص یافت. میزان تولید خودرو در این سال در شرکت۵،۹۷۶،۰۰۰ دستگاه بوده‌است که نیمی از آن در آمریکای شمالی تولید شده‌است.

در سال ۲۰۱۲ میزان درآمد فورد به ۱۳۴ میلیارد دلار کاهش یافت، که در این سال، سود خالصی معادل ۵٫۶۶ میلیارد دلار را عاید این شرکت نمود. شرکت فورد از سال ۲۰۱۰ به بعد، در فهرست بزرگترین خودروسازهای جهان یک پله سقوط کرد و پس از جنرال موتورز، تویوتا، گروه فولکس‌واگن و دایملر آ گ در جایگاه پنجم قرار گرفت.

هنری فورد (۱۹۴۷ – ۱۸۶۳) در سال ۱۹۰۳ شرکت فورد را تأسیس کرد. هنگامی که در سال ۱۸۹۹ او شغل خود را در شرکت ادیسون ترک کرد و همه سرمایه‌اش را در کسب تجربه تولید خودرو گذاشت، همگان او را نادان خواندند. البته او یک انسان خود ساخته بود. از روزی که در مزرعه رشد کرد و برای گذران زندگی به تعمیر ساعت پرداخت، همواره مستقل بود.

هنری فورد شیوه استفاده از خط تولید و رسیدن به تولید انبوه را به جهان ارائه داد. او به طراحی و ساخت قطعات هم‌سان و هم‌شکل در خودرو همت گماشت و نخستین استانداردها را در این زمینه تدوین و عرضه کرد. او پیش از آنکه در ساخت و ساز صنعتی نابغه باشد، در بازاریابی نابغه بود.

فورد به خوبی دریافته بود، که بازار خاصی برای خودرو میان طبقه متوسط جامعه وجود دارد. فورد انسان سخت‌کوش و متفکری بود. او بر این باور بود که همه چیز در کسب و کار موفق با تفکر آغاز می‌شود و با تفکر توسعه و تحول می‌یابد. بهبود ناشی از تفکر، باعث افزایش موفقیت است. او تأکید داشت که وقتی این راه را آغاز کردم، یک ایده داشتم و دائماً راجع به آن فکر می‌کردم. اگر فکر کنید و کار را با تفکر همراه سازید موفقیت شما حتمی است. هنری فورد عامل بزرگ موفقیت را در یافتن نیازهای اجتماع و فهم طبیعت آدمی می‌دانست.

مدیرعامل

از سپتامبر ۲۰۰۶، آلن مولالی به سمت مدیرعامل شرکت فورد برگزیده شده‌است. او نایب رئیس شرکت بوئینگ و مدیرعامل هواپیماهای تجاری بوئینگ بود، که از ۱۹۶۹ در آن شرکت فعالیت می‌کرد. شاید به کار گرفتن او در این سمت به دلیل تجارب ارزشمندش در ارتقای شرکت بوئینگ و استفاده از آن برای حل بحران‌های پیش روی شرکت فورد، در فضای کاملاً رقابتی است.

بدین جهت است که شرکت فورد، در هیئت مدیره خود از یورما اولیلا مدیرعامل پیشین شرکت نوکیا و رئیس هیئت مدیره رویال داچ شل نیز استفاده کرده‌است.

رئیس هیئت مدیره

ویلیام کلی فورد، جونیور. مدیرعامل پیشین شرکت نیز در سمت رئیس هیئت مدیره فورد عمل می‌کند. او از خانواده فورد و افراد تأثیرگذار در شرکت محسوب می‌شود. ویلیام فورد می‌گوید: شرکت ما بر ارزش‌ها بنا نهاده شده‌است. ارزش‌ها به ما کمک کرده‌است تا بدین جایگاه برسیم و به ما کمک خواهد کرد تا آینده پایداری به دست آوریم. ما اصول کسب و کار ۱۰۰ سال بعد خود را تنظیم کرده‌ایم. این اصول، استانداردهایی را پی می‌ریزد که به نظر من برای بقای هر شرکتی در قرن بیست و یکم الزامی است. آن‌ها مشخص می‌کنند که ما چگونه ارزش دراز مدت برای سهام‌داران خود می‌آفرینیم.

پس از افت شدید فروش خودرو و متحمل شدن زیان سنگین ۱٫۶ میلیارد دلاری در سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶، مدیران شرکت فورد تصمیم به تغییر ساختار تولید و منابع انسانی شرکت گرفتند. در این راستا شرکت فورد اعلام کرد که ۱۴ کارخانه را تعطیل و ۳۰٬۰۰۰ کارمند خود را اخراج خواهد نمود.

در این راستا، ولوو و جگوار را فروخته، و تولید خودرو با مارک مرکوری را متوقف کرد.

خانواده برجسته آمریکایی است، که از نوادگان هنری فورد می‌باشند. از سال ۱۹۰۳ که شرکت فورد تأسیس شد، تا ۱۹۴۷ که هنری فورد درگذشت، تنها مالک شرکت، شخص فورد بود. فورد پس از مرگ، همهٔ ثروتش را به بنیاد فورد بخشید، اما ترتیبی داد که خانواده‌اش برای همیشه کنترل آن را در دست داشته باشند.

خانواده فورد هم‌اکنون مالکیت ۲٪ درصد از سهام شرکت فورد را در اختیار دارند. بر پایه ارزش بازار سرمایه این شرکت، که در سال ۲۰۱۳ معادل ۴۸ میلیارد دلار اعلام شد، ارزش اسمی دارایی خانواده فورد، در شرکت، برابر ۱٫۲ میلیارد دلار برآورد می‌شود.

از اعضای شناخته شده خانواده فورد، می‌توان به افراد زیر اشاره کرد:

• هنری فورد: مؤسس شرکت‌های فورد و هنری فورد شرکت.
• ادسل فورد: بنیان‌گذار شرکت ادسل (پسر هنری فورد).
• هنری فورد دوم: فرزند ادسل فورد، مدیر عامل اجرایی شرکت فورد در فاصله سال‌های ۱۹۴۵ تا ۱۹۶۰ و رئیس هیئت مدیره فورد از ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۹.
• ویلیام کلی فورد، جونیور.: رئیس هیئت مدیره فعلی شرکت فورد و از نوادگان هنری فورد.

• هنری فورد
• خانواده فورد
• فورد اروپا
• مزدا
• استون مارتین
• جگوار کارز
• لینکلن موتور
• مرکوری

• وب‌گاه رسمی شرکت فورد