فیروزشاه زرین‌کلاه

فیروزشاه زرین کلاه حبیب الدین (فیروزشاه) مشهور به «زرین کلاه» و پسر نورالدین محمد یک مرد کُرد از سنجار کردستان کنونی بود. وی از کردستان به اردبیل مهاجرت کرد. در اواخر دورهٔ حکمرانی مغولان بر ایران در کتاب صفوةالصفا پیشینهٔ وی را از کردستان کنونی، که آن زمان نیز کردنشین بود، می‌دانستند ولی پس از فرمانروایی صفویان پیشینهٔ فیروزشاه را به امامان شیعه ربط دادند. وی به دلیل داشتن فضل و تقوی در بین مردم از محبوبیت فراوان برخوردار بود و به مقام شیخی نائل گشته بود. فیروزشاه پس از سال‌ها زندگی در میان مردم اردبیل به منطقه طالش در گیلان سفر کرد و در همان محل نیز درگذشت. بر اساس روایت‌های تاریخی فیروز شاه جد ششم شیخ صفی‌الدین اردبیلی است.

گزیده‌ای از نسک صفوةالصفا که نشان دهندهٔ کُرد تبار بودن نیاکان شیخ صفی الدین است

بخشی دیگر از نوشته‌های صفوةالصفا

فرزند فیروزشاه «عوض‌الخواص» نامیده می‌شد. وی در روستای اسفرنجان اردبیل زندگی می‌کرد، ولی پس از وفات در داخل صحن بقعه کلخوران به خاک سپرده شد. قبر عوض‌الخواص در ضلع شمال شرقی مقبره شیخ جبراییل قرار گرفته و دارای یک گنبد آجری است. وی پس از پدرش عهده‌دار مقام ارشاد بود. نام پسرش محمد حافظ است.

شجره‌نامه

شجره‌نامه کامل وی: شیخ صفی‌الدین عبدل فتاح اسحاق فرزند شیخ امین‌الدین جبرئیل فرزند الصالح قطب‌‌الدین ابوبکر فرزند صلاح‌الدین رشید فرزند محمد الحافظ الکلام الله فرزند اواد.

پانویس

منابع

↑ Roger M. Savory. "Safavids" in Peter Burke, Irfan Habib, Halil Inalci: History of Humanity-Scientific and Cultural Development: From the Sixteenth to the Eighteenth Century, Taylor & Francis. 1999. Excerpt from pg 259: "From the evidence available at the present time, it is certain that the Safavid family was of indigineous Iranian stock, and not of kurdish ancestry as it is sometimes claimed. It is probable that the family originated in present time Kurdistan, and later moved to Azerbaijan, where they adopted the shia form of Turkish people there, and eventually settled in the small town of Ardabil sometimes during the eleventh century.
↑ F. Daftary, "Intellectual Traditions in Islam", I.B.Tauris, 2001. pg 147: "But the origins of the family of Shaykh Safi al-Din go back not to Hijaz but to Kurdistan, from where, seven generations before him, Firuz Shah Zarin-kulah had migrated to Azerbaijan"
↑ «EBN BAZZĀZ – Encyclopaedia Iranica». www.iranicaonline.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۵.
↑ جامعی، نگاهی به آثار و ابنیه تاریخی اردبیل، ۱۲۶–۱۲۷.
↑ زاهدی، سلسلة النسب صفویه، ص۱۰–۱۱

جامعی، بیوک. نگاهی به آثار و ابنیه تاریخی اردبیل. ۱۳۷۹.

[1] Roger M. Savory. "Safavids" in Peter Burke, Irfan Habib, Halil Inalci: History of Humanity-Scientific and Cultural Development: From the Sixteenth to the Eighteenth Century, Taylor & Francis. 1999. Excerpt from pg 259: "From the evidence available at the present time, it is certain that the Safavid family was of indigineous Iranian stock, and not of kurdish ancestry as it is sometimes claimed. It is probable that the family originated in present time Kurdistan, and later moved to Azerbaijan, where they adopted the shia form of Turkish people there, and eventually settled in the small town of Ardabil sometimes during the eleventh century.

[2] F. Daftary, "Intellectual Traditions in Islam", I.B.Tauris, 2001. pg 147: "But the origins of the family of Shaykh Safi al-Din go back not to Hijaz but to Kurdistan, from where, seven generations before him, Firuz Shah Zarin-kulah had migrated to Azerbaijan"

[3] «EBN BAZZĀZ – Encyclopaedia Iranica». www.iranicaonline.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۵.

[ReferenceA-4] جامعی، نگاهی به آثار و ابنیه تاریخی اردبیل، ۱۲۶–۱۲۷.

[ReferenceB-5] زاهدی، سلسلة النسب صفویه، ص۱۰–۱۱