قره‌کمر
قَره‌کَمَر (واژه‌ایست اُزبکی؛ به‌معنای 'کمرسیاه') پناهگاه صخره‌ای کوچکی در فاصلهٔ ۱۳۵ متری بر فراز درهٔ هزارسوم، در شمال شهر اَیبَک در ولایت سمنگان افغانستان است، که احتمالا محل موقتی شکار بوده‌است.
| قَره‌کَمَر | |
|---|---|
| اطلاعات پایگاه | |
| نام کشور | افغانستان  |
| استان | ولایت سمنگان، در ۲۳ کیلومتری شمال شهر اَیبَک در مسیر جاده بسوی تاشقورغان، در پیرامون روستای حضرت سلطان. کنار درهٔ هزارسوم. |
| بیشینهٔ تاریخی | پارینه‌سنگی میانی، ۲۸٫۰۰۰-۳۲٫۰۰۰ ق.م.؛ فراپارینه‌سنگی، حدود. ۹۰۰۰-۹۳۰۰ ق.م. (C-۱۴، سنگی/lithic) |
| جمع‌آوری | موزیم کابل و موزیم باستان‌شناسی و مردم‌شناسی در دانشگاه پنسیلوانیا - آثار کاوش‌شده |
| ساحهٔ کار | ۱۹۵۴ کارلتون کون (Coon) - موزیم باستان‌شناسی و مردم‌شناسی در دانشگاه پنسیلوانیا - کاوش‌ها ۱۹۶۰ هایاشی (Hayashi) و صحرا (Sahara) - نقشه‌برداری. ۱۹۷۱ مک‌برنی (McBurney)، دانشگاه کمبریج - کاوش آزمایشی (sondage). |
از نظر گونه‌شناسی، و نه چینه‌شناسی، چهار فرهنگ مختلف مشاهده شده، که دورهٔ سوم از همه مهمتر است. مجموعا ۸۲ قطعه سنگ چخماق پیدا شده، که بیشتر آن ریزسنگ می‌باشند. آثار بدست‌آمده از قره‌کمر هیچگونه شباهتی به آثار کاوش‌شده از پایگاه‌های دیگر افغانستان، آسیای میانه، هند یا پاکستان ندارند. نزدیکترین مشابه آن فرهنگ برادوستی در کوه‌های زاگرس در ایران است.
پایگاه‌های باستان‌شناسی افغانستان از عصر سنگ
پارینه‌سنگی زیرین □
پارینه‌سنگی میانی ■
پارینه‌سنگی بالایی ▲
فراپارینه‌سنگی ○
نوسنگی •
شهر امروزی ◉
توجه: برای مشاهدهٔ موقعیت صحیح این پایگاه‌ها از تفکیک‌پذیری (resolution) ابعاد ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ و زوم ٪۱۰۰ در صفحهٔ نمایشگر خود استفاده کنید.
پانویس
- ↑ وارویک بال، 'فهرست پایگاه‌های باستان‌شناسیِ افغانستان'، جلد ۱، ۱۹۸۲، ص. ۱۴۸
منابع
- فهرست پایگاه‌های باستان‌شناسیِ افغانستان (عنوان فرانسوی: Catalogue des sites archeologiques d'Afghanistan/عنوان انگلیسی: Archaeological gazetteer of Afghanistan)، جلد اول و دوم، نوشتهٔ وارویک بال (Warwick Ball)، انتشارات Editions Recherche sur les civilisations، پاریس، ۱۹۸۲، ISBN 2-86538-040-8.
مطالعهٔ بیشتر
- Coon & Coulter ۱۹۵۵ (۴٫۱۱) - summary of the excavations and results.
- Coon & Ralph ۱۹۵۵ (۴٫۱۲) - brief note and table of the C-۱۴ dates.
- Coon ۱۹۵۷ (۴٫۱۱): ۲۰۵-۲۳۷ - light account of the search for the site and its subsequent excavation.
- Hayashi & Sahara ۱۹۶۲ (۴٫۱۱۱): ۴۴ - photo and brief description in Japanese.
- Dupree ۱۹۶۷ (۴٫۱۲) - summary, with a discussion on the chronology and comparative material.
- Masson & Sarianidi ۱۹۶۹ (۴٫۱۱۲) - discuss the site in its wider chronological and Near Eastern context.
- McBurney ۱۹۷۲ (۴٫۱۱۱): ۲۳-۲۴ - brief discussion of Coon's work with a summary and plan of his own work.
- Davis ۱۹۷۴ (۴٫۱۱۱): ۶۰-۶۱ & ۱۷۷-۲۰۸ - full description of the excavations, stratigraphy and lithics.
- N. Dupree et al., ۱۹۷۴ (۱٫۸۳): ۵۳-۵۷ - summary of the site and description of the objects on display in the Kabul Museum.