للگی
لَلِگی یا (لَلِه) عنوانی شغلی در دربار دوره صفوی و امپراتوری عثمانی بوده است که به سرپرست شاهزادگان صفوی و عثمانی اطلاق میشدهاست. لَلِه به عبارتی وکیل و همهکارهٔ شاهزادههای نابالغ و خرد محسوب میشدهاست.
مقام للگی همیشه در اختیار قزلباشها بود و آنها نسبت به تصدی آن حساسیت بسیار داشتند.
لَلگی مثل مقام اتابکی بود که از دوره حکومت ترکان سلاجقه در ایران رسم شد، للهها مسئول تربیت و آموزش فرزندان شاه بودند و نفوذ زیادی داشتند.
امپراتوری صفوی
- غازیخان تکلو (از سران طایفه تکلو) لَلِهٔ بهرام میرزا (از فرزندان شاه اسماعیل اول)
- دورمیشخان شاملو (از سران طایفه شاملو) لَلِهٔ سام میرزا (از فرزندان شاه اسماعیل اول)
- قزاق خان، لَلِهٔ سلطان محمدمیرزا (پسر شاه تهماسب)
- معصوم بیگ صفوی (وکیل دیوان اعلی) لَلِهٔ ابراهیم میرزا جاهی صفوی فرزند بهرام میرزا (پسر شاه اسماعیل اول)
- اغزیوارخان شاملو (از سران طایفه شاملو) لَلِهٔ سام میرزا
- امیرخان موصلوی ترکمان (از سران قزلباش و حاکم خراسان) لَلِهٔ طهماسب میرزا
- خانیخان خانم لَلِهٔ شاه عباس اول
- محمدخان شرفالدین اوغلی (از سران طایفه تکلو) لَلِهٔ شاه محمد خدابنده
- قزاقخان تکلو (فرزند محمدخان شرفالدین اوغلی) لَلِهٔ شاه محمد خدابنده
- محمدخان ترکمان لَلِهٔ بدیعالزمان میرزا صفوی (حاکم سیستان و پسر بهرام میرزا، حاکم خراسان و برادر شاه طهماسب)
- تیمورخان لَلِهٔ بدیعالزمان میرزا صفوی
- حسینبیگ یوزباشی (از سرداران بزرگ استاجلو و مشاور شاه طهماسب یکم) لَلِهٔ سلطان مصطفی میرزای صفوی (از فرزندان شاه طهماسب یکم)
- شاه قلی سلطان یکان استاجلو (از امیران بزرگ قزلباش) لَلِهٔ شاه محمد خدابنده، حمزه میرزا و عباس میرزا
- ولی سلطان قلخانچی اوغلی ذوالقدر لَلِهٔ ابوالفوارس شجاعالدین فرزند شاه اسماعیل دوم
- خلیلخان افشار لَلِهٔ پریخان خانم
- علیقلیبیگ گورکان شاملو لَلِهٔ شاه عباس اول (پس از مرگ شاه اسماعیل دوم)
- صدرالدینخان صفوی لَلِهٔ حیدر میرزا (فرزند شاه طهماسب یکم)
امپراتوری عثمانی
- مصطفیپاشا لَلِهٔ سلیمخان دوم (مصطفیپاشا از این جهت به لَلِهباشی هم مشهور است).
قاجار
- امیرسلیمان خان قاجار قوانلو لَلِه عباس میرزا ولیعهد فتحعلی شاه
- رضاقلیخان هدایت لَلِه عباس میرزا ملکآرا پسر محبوب محمد شاه
پانویس
- ↑ ایران عصر صفوی، راجر سیوری ترجمه احمد صبا انتشارات کتاب تهران سال ۱۳۶۳ صفحهٔ ۵۸.
- ↑ نقش شاملوها در تأسیس و تداوم دولت صفویه (984- 906ق.) jhr.ui.ac.ir
- ↑ رضاقلیخان هدایت، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
منابع
- نصرالله فلسفی (۱۳۹۱)، زندگانی شاه عباس اوّل، به کوشش فرید مرادی.، تهران: انتشارات نگاه، ص. اشاره در صفحات مختلف، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۵۱-۷۲۶-۷
- در آن زمان چون میان «محمد میرزا» و لَلِه اش «ولی سلطان ذوالقدر» اختلاف روی داده و ولی سلطان به دربار قزوین آمده بود شاه اسماعیل دوم برای ابراز مخالفت خود با محمد میرزا وی را لَلِه تنها پسرش کرد. bukharamag.com
- بدیع الزمان میرزاصفوی دانشنامه جهان اسلام
- ابراهیم میرزا جاهی صفوی ویکی فقه