نظافت
نظافت یا تمیزکاری (به انگلیسی: Cleaning) فرایند پاک کردن مواد ناخواسته مانند آلودگی‌ها، عوامل عفونی و سایر نا خالصی‌ها از یک شی یا محیط است. تمیزکاری در زمینه‌های متفاوت و با روش‌های مختلفی انجام می‌شود. مشاغل مختلفی به نظافت اختصاص دارند.
شیوه‌های متعدد نظافت
شستشوی دست (بخشی از بهداشت)
ماشین خشک‌شویی
تمیز کردن قطعات فراصوت (اولتراسونیک)
تمیز کاری با دی‌اکسید کربن در محیط هوافضا
زمینه‌ها
نظافت در زمینه‌های مختلف تجاری، خانگی، شخصی، شرکتی و محیطی انجام می‌شود که از نظر مقیاس و نیاز متفاوت است.
- نظافت تجاری
- تمیز کردن ترمینال، در تنظیمات مراقبت‌های بهداشتی
- اصلاح محیط زیست، حذف آلودگی‌ها یا آلاینده‌ها از محیط طبیعی
- خانه‌داری، از جمله نظافت بهار
- بهداشت، از جمله نظافت شخصی
مواد و روش‌ها
تمیز کردن به‌طور گسترده‌ای از طریق عمل مکانیکی یا بوسیله حلال حاصل می شود. بسیاری از روش‌ها به هر دو فرایند متکی هستند.
- شستشو، معمولاً با آب و اغلب نوعی صابون یا مواد شوینده انجام می‌شود
- شستشوی تحت فشار، استفاده از یک جریان فشار آب بالا
- انفجار ساینده، که به‌طور معمول برای از بین بردن مواد فله از سطح استفاده می‌شود، ممکن است برای از بین بردن آلاینده‌ها نیز استفاده شود
- تمیز کردن صوتی، استفاده از امواج صوتی برای لرزش ذرات سست شده از سطح
- تمیز کردن التراسونیک، با استفاده از سونو گرافی، معمولاً از ۲۰–۴۰۰ کیلوهرتز
- تمیز کردن مگاسونیک، مکانیزمی ملایم تر از تمیز کردن اولتراسونیک، استفاده شده در ویفر، ایمپلنت پزشکی و تمیز کردن قطعات صنعتی
- تمیز کردن دی‌اکسید کربن، خانواده ای از روش‌ها برای تمیز کردن قطعات و عقیم سازی با استفاده از دی‌اکسید کربن در مراحل مختلف آن
- تمیز کردن خشک لباس و منسوجات، استفاده از یک حلال شیمیایی غیر از آب
- تمیز کردن شعله از فولاد ساختاری با شعله اکسی استیلن
- تمیز کردن سبز، استفاده از روش‌ها و محصولات سازگار با محیط زیست
- تمیز کردن پلاسما، استفاده از پلاسمای پرانرژی یا پلاسمای تخلیه سد دی الکتریک که از گازهای مختلف ایجاد شده‌است
- تمیز کردن ناخنک‌ها، در خلأ uum با استفاده از پاشش فیزیکی سطح انجام می‌شود
- تمیز کردن بخار، در دو زمینه خانگی و صنعتی
- تمیز کردن حرارتی، در محیط‌های صنعتی، شامل تجزیه در اثر حرارت و اکسیداسیون
- تمیز کردن مرطوب، روش‌های شستشوی حرفه ای که از استفاده از حلال‌های شیمیایی جلوگیری می‌کند
تمیز کردن (نظافت) در موارد مختلف
بعضی از وسایل و مواد به خاطر شکل، موقعیت مکانی یا خصوصیات مواد آن جسم و آلودگی‌ها، به تکنیک‌های تمیزکاری ویژه ای نیاز دارند.
ساختمانها و زیرساخت‌ها
- نظافت ساحل
- قالی‌شویی
- تمیز کردن دودکش
- پاکسازی صحنه جرم
- نظافت خارجی
- نظافت کف
- برداشتن نقاشی دیواری
- تمیز کردن سقف
- تمیز کردن سیلو
- نظافت خیابان
سایر موارد
- تمیز کردن سکه
- تمیز کردن جواهرات
- لباسشویی، شستن لباس و سایر منسوجات
- تمیز کردن قطعات، در صنعت
- قابلمه شویی، در سرویس غذا
- تمیز کردن دندان‌ها
- تمیز کردن لوله
مشاغل مربوط به نظافت
مشاغل مختلفی شامل نظافت هستند، به‌طور کار کامل یا بعضی وقت‌ها هم میان سایر وظایف کاری محسوب می‌شوند.
- نظافت‌چی
- خانه‌دار (کارگر خانگی)
- سرایدار
- پرستار در منزل