کربنیفر

کَربُنیفِر یا کَربُنیفِروس (Carboniferous) یا زُغالین‌بَر یکی از دوره‌های زمین‌شناسی از دوران دیرینه‌زیستی است که از پایان دوونین، در ۰٫۴ ± ۳۵۸٫۹ میلیون سال پیش، تا آغاز پرمین، در ۰٫۱۵ ± ۲۹۸٫۹ میلیون سال پیش طول کشید.

طرح گیاهان معمول دوره کربنیفروس.

اکسیژن جو در این دوره به بالاترین حد خود (۳۵٪) رسید. جنگل‌های وسیعی سطح زمین را پوشانده بود که بعدا تبدیل به زغال سنگ شدند. زندگی جانوران بر روی زمین (روی خاک و خشکی) در دوره کربنیفروس کاملاً شکل گرفته بود و دوزیستان و خزندگان و بندپایان فراوان بودند و بسیاریشان از نمونه‌های امروزی خیلی درشت‌تر بودند.

جانداران دریایی این دوره شامل روزن‌داران، گل‌سان‌زیان، خزه‌زیان، صدفیان، بازوپایان، شاخ‌قوچی، hederelloids, microconchids و خارپوستان (به ویژه زنبق دریایی) بود.

یکی‌ از ویژگی‌‌های خاص این دوره زمین شناسی‌، همانطور که از نامش پیداست، فراوانی بسیار صخره‌های زغال سنگی‌ می‌باشد که احتمالا دلیل اصلی‌ آن تکامل پلیمر لیگنین در پوسته درختان است.  در آن زمان بخاطر عدم وجود حشرات و باکتری هایی که بتوانند به‌طور مؤثر لیگنین را تجزیه کنند، درختان مرده فرصت کافی‌ برای تبدیل شدن به فسیل را داشتند. در دوره‌های بعدی زمین شناسی‌، جانوران و باکتریهایی که قادر به تجزیه پوست درختان هستند، دیگر تکامل یافته بودند. به همین دلیل دورهٔ کربنیفر نسبت به دوره‌های دیگر زمین شناسی‌، به طرز قابل ملاحظه‌ای بیشتر حاوی صخره‌های زغال سنگی‌ می‌باشد.در این دوره تریلوبیت ها تنها ۱ سرده از آنها باقی مانده بود!ا

کربنیفروس خود به دو زیردوره (subperiod) تقسیم می‌شود:

• میسیسیپین (۳۵۸٬۹ تا ۳۲۳٫۲ میلیون سال پیش)
• پنسیلوانین (۳۲۳٬۲ تا ۲۹۸٬۹ م. س.پ)