زندان سلیمان
زندان سلیمان نام کوهی مخروطی شکل و میان تهی است که در سه کیلومتری غرب تخت سلیمان قرار دارد. این کوه هزاران سال پیش، بر اثر رسوب کانی‌های آب دریاچهٔ آن به وجود آمده‌است. ارتفاع این کوه از زمین مجاور خود ۹۷ تا ۱۰۷ متر است و بر فراز آن گودال عمیقی در حدود ۸۰ متر دیده می‌شود که قطر دهانه آن به‌طور تقریب ۶۵ متر است. این کوه در زمان مانایی‌ها ـ ۸۳۰ تا ۶۶۰ پ.م. ـ نیایشگاه بوده‌است.
| زندان سلیمان | |
|---|---|
| نام | زندان سلیمان |
| کشور | ایران |
| استان | آذربایجان غربی |
| شهرستان | تکاب |
| بخش | تخت سلیمان |
| اطلاعات اثر | |
| نام محلی | دێو زندانی (زنداندیوها) |
| نام‌های دیگر | سلیمان زندانی |
| نوع بنا | چشمه ارتزین |
| دیرینگی | هزاره اول |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره سوم زمین‌شناسی هزاره اول |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۳۲۵۷ |
| تاریخ ثبت ملی | ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ |
موقعیت زندان
زندان سلیمان تپه‌ای است به ارتفاع یکصد متر از سطح زمین، و مخروطی شکل، که زمان ساسانیان محل قربانی و نیایش موبدان زرتشتی بوده و البته بقایای بناهای دور مخروط زندان سلیمان، نشانگر اهمیت این محل مقدس می‌باشد. موبدان پس از نیایش در محل و استفاده از برسم، حیوان در نظر گرفته شده را برای قربانی کردن به جایگاه مخصوص می‌بردند تا نذر آتشکده کنند. احتمالاً دو هزار سال پیش مخروطی که امروز خالی از آب است و در دهانه تپه قرار دارد، پر از آب بوده و بقایای آب انبارهای اطراف مخروط، نشانگر غیرقابل استفاده بودن آب این دهانه و دریاچه درون آن است؛ اما به مرور زمان و بر اثر حجم رسوبات و فرو ریختن به دهانه، شکاف‌های این دریاچه که در عمق ۱۰۰ متری قرار داشتند، بسته شده و مخروط خشک شده‌است.
ثبت در فهرست آثار ملی
در جلسه کمیته بررسی و ثبت آثار طبیعی که با حضور فرهاد نظری مدیرکل دفتر ثبت آثار طبیعی و اعضای این کمیته در سازمان مرکزی برگزار شد، با بررسی ویژگی‌های شاخص اثر طبیعی کوه زندان سلیمان، ثبت این اثر در فهرست میراث طبیعی کشور مورد تاَیید اعضاَ قرار گرفت.
باورهای محلی
اهالی محل این کوه را به نام زندان سلیمان یا زندان دیو می‌شناسند و معتقدند که سلیمان دیوهایی را که از فرمانش سرپیچی می‌کردند در این کوه زندانی می‌کرده‌است. نام این کوه بنا بر این باور محلی گذاشته شده‌است.
آثار ملی ایران
کوه زندان سلیمان مربوط به هزاره اول قم است و در شهرستان تکاب، روستای نصرت آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۲۵۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ «اولین اثر طبیعی آذربایجان غربی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ مارس ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۱۵.
- ↑ Pinorest؛ محمدی، صدرا. «راز دریاچه مرگبار تخت سلیمان چیست؟ میراثی جهانی با زندان مخوف». مجله پینورست. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۰۵.
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
منابع
- کریستین‌سن، آرتور (۱۳۷۸). ایران در زمان ساسانیان. ترجمهٔ رشید یاسمی غلامرضا. تهران: انتشارات نگاه. شابک ۹۶۴-۳۵۱-۲۸۵-۱.
- وبگاه تخت سلیمان