فضل‌الله محلاتی

فضل‌الله محلاتی

از مبارزان انقلاب اسلامی و نماینده امام خمینی در سپاه
اطلاعات فردی
تاریخ تولد	۱۸ تیر ۱۳۰۹ش
زادگاه	محلات
محل دفن	حرم حضرت معصومه(س)
تاریخ شهادت	۱ اسفند ۱۳۶۴ش، توسط جنگنده‌های عراقی
محل شهادت	۲۵ کیلومتری اهواز
اطلاعات علمی
استادان	سید احمد خوانساری • محمدتقی آملی • امام خمینی • سید حسین طباطبائی بروجردی و ...
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسی	همکاری با آیت‌الله کاشانی و فدائیان اسلام • نماینده امام خمینی در کمیته مرکزی انقلاب • دبیر جامعه روحانیت مبارز

فضل‌الله محلاتی (۱۳۰۹-۱۳۶۴ش)، از شاگردان امام خمینی، علامه طباطبایی و آیت‌الله بروجردی و مبارزان پیش از انقلاب اسلامی و اولین نماینده امام خمینی در سپاه پاسداران بود. وی اولین بار خبر پیروزی انقلاب اسلامی را از رادیو سراسری ایران اعلام کرد. مزار او در حرم حضرت معصومه است.

زندگی نامه

فضل الله محلاتی در ۱۸ تیر ۱۳۰۹ش در محلات زاده شد. پدرش غلامحسین مهدی‌زاده به کشاورزی اشتغال داشت و مادرش صدیقه رضایی بود. وی هنگام تولد پنج خواهر بزرگتر از خود داشت.

ازدواج و فرزندان

وی در سال ۱۳۳۱ (در ۲۱ سالگی) با اقلیم‌السادات شهیدی محلاتی ـ دختر استادش سید جلال شهیدی محلاتی ـ ازدواج کرد و از او صاحب پنج فرزند به نام‌های احمد، محمود، نجمه، ندا و میثم شد.

تحصیلات

فضل الله محلاتی تحصیلات خود را در شش سالگی از مکتب‌خانهٔ «مدرسه میرزا» آغاز کرد. وی تحت تاثیر سید محمدتقی خوانساری، سید صدرالدین صدر و امام خمینی به طلبگی علاقمند و در ۱۳ سالگی وارد حوزه علمیه شد. دروس مقدمات و قدری از البهجة المرضیه سیوطی و حاشیه ملاعبدالله را در محلات، نزد آیت الله شهیدی و بعضی از علمای محلات خواند و سپس در سال ۱۳۲۴ -(۱۵ سالگی) به قم مهاجرت کرد. وی در سال ۱۳۳۹ برای ادامه تحصیل به تهران رفت و در درس سید احمد خوانساری(۱۳۰۹-۱۴۰۵ق) و محمدتقی آملی(۱۳۰۴-۱۳۹۱ق) شرکت کرد.

اساتید

آثار

بسیاری از آثار شیخ فضل الله محلاتی در حمله ساواک به منزلش از بین رفته است. از او دست‌نوشته و یادداشت‌هایی درباره اجتهاد و تقلید، کتاب طهارت، صلوة و مباحث استصحاب از جمله آثار باقی‌مانده از اوست.

مبارزه سیاسی

فعالیت‌های سیاسی وی از سال ۱۳۲۶ش و به دنبال آشنایی با جمعیت فدائیان اسلام، مجتبی نواب صفوی و آیت الله سیدابوالقاسم کاشانی آغاز شد. در واقعه ملی شدن صنعت نفت همکاری نزدیکی با آیت الله کاشانی داشت. در تبریز سخنرانی تندی کرد و ماموران حکومت پهلوی به او حمله کردند و مجروح شد. وی اولین بار در هجده سالگی بازداشت شد. در جریان انتقال جنازه رضاخان به قم، همراه با فدائیان اسلام تظاهرات کرد. بعد از کودتای ۲۸ مرداد در سال ۱۳۳۲ش در بجنورد علیه کنسرسیوم نفت و شخص شاه سخنرانی کرد و بعد از آن دستگیر و به مشهد تبعید شد. فعالیت‌های وی پس از اعلام تصویب نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی و قیام پانزده خرداد شدیدتر شد و بارها به زندان افتاد. وی در بیشتر راهپیمایی‌های قبل از انقلاب نقش هدایت کننده برعهده داشت. او در سال ۱۳۵۱ش بار دیگر دستگیر و روانه زندان شد. فضل الله محلاتی در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی از اعضای فعال کمیته استقبال از امام خمینی بود. وی اولین بار خبر پیروزی انقلاب اسلامی را از رادیو سراسری ایران اعلام کرد.

مناصب

• نماینده امام خمینی در کمیته مرکزی انقلاب
• نمانیده محلات و دلیجان در اولین دوره مجلس شورای اسلامی
• نماینده امام خمینی در سپاه پاسداران
• نماینده امام خمینی در سازمان حج و اوقاف
• سرپرستی حجّاج در سال ۱۳۵۸ش به حکم امام خمینی
• نمایندگی امام خمینی در صندوق تعاون صنفی
• دبیر جامعه روحانیت مبارز
• معاونت آیه الله مهدوی کنی در کمیته مرکزی انقلاب.

شهادت

فضل‌الله محلاتی ۱ اسفند ۱۳۶۴ش به همراه چند تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مسؤولین دولتی، قضات، نیروهای عالی رتبه ارتش ایران، وتعدادی از روحانیون با هواپیمای اف۲۷ فرندشیپ عازم جبهه‌های جنگ بودند که هواپیمای آنها با کمک اطلاعاتی عوامل داخلی مورد حمله دو فروند جنگنده عراقی قرار گرفت و در ۲۵ کیلومتری شمال اهواز سقوط کرد و همه سرنشینان آن که نزدیک به ۵۰ نفر بودند به شهادت رسیدند. بدن وی در قم حرم حضرت معصومه دفن شده است.

روز شهادت وی در تقویم رسمی ایران با نام «روحانیت و دفاع مقدس» نامگذاری شده است.

اسامی برخی از شهدای همراه

کتاب نامه

درباره فضل الله محلاتی کتاب‌هایی از جمله: تا اوج آسمان، معراج شهادت، عبور از صاعقه، آسمان نزدیک است، صدای انقلاب، نیمه پنهان ماه، قاصد خنده رو و قامت استوار(۲جلدی)، منتشر شده است.

پانویس

منابع

• معراج شهادت(کتاب)، یادنامه شهید محلاتی و همراهان، نشر دفتر نمایندگی حضرت امام در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۸۲ش.
• خمینی، سید روح الله (امام)، صحیفه امام، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.