مسند فاطمة الزهراء (کتاب)

مُسْنَدُ فاطمة الزّهْرا علیهاالسلام کتابی روایی به زبان عربی نوشته عزیزالله عطاردی (متوفای ۱۳۹۳ش). مؤلف در این کتاب به روایاتی اشاره کرده که از فاطمه زهرا(س) نقل شده است. وی مطالب خود را در سه فصل از حیات و فضایل حضرت فاطمه(س)، سخنان نقل‌شده از ایشان و فهرستی از راویان حدیث از او همراه با شرح مختصری از زندگی آنان با استناد به منابع بیان کرده است.

مؤلف

عزیزالله عطاردی (۱۳۰۷-۱۳۹۳ش) صاحب آثاری با موضوع حدیث، تاریخ و جغرافیا، لغت شناسی و فهرست نگاری، متولد روستای بگلر از توابع قوچان است. وی تحصیل‌کرده حوزه‌های علمیه قوچان، مشهد، تهران و نجف است. عطاردی، مجموعه‌ای از مَسانید اهل بیت را منتشر کرده است.

معنای مسند

مترجم کتاب در ترجمه اثر آورده که منظور از لفظ «مُسْند» در این کتاب، سخنان و احادیثی است که به حضرت زهرا(س) اسناد داده شده است. پس روایاتی که در آن از فاطمه(س) سخن رفته، اما گوینده‌اش پیامبر خدا و یا ائمه معصومین(ع) هستند، از دایره محتویات کتاب خارج است.

انگیزه تألیف

مترجم کتاب در مقدمه اثر از زبان نویسنده آورده که پی‌ریزی شالوده مطالب این کتاب، به زمانی برمی‌گردد که سرگرم تهیه و تنظیم کتابی درباره زندگانی، فضائل، مناقب و دیگر ابعاد وجودی حضرت زهرا(س) بودم که در آن روایاتی که در این مورد در کتب و مجامع روایی شیعه و اهل سنّت آمده است را با استقصایی درخور، گرد آورده با مدد از دیگر منابع به ترجمه و شرح و تفصیل آن‌ها پرداخته‌ام. چون در آن کتاب، فصلی به سخنان حضرت صدیقه کبری(س) اختصاص داده شده بود، برخی از دوستان و سروران پیشنهاد به چاپ مستقل این قسمت نمودند. برای سامان یافتن این مجموعه به کتب حدیثی فراوانی از علمای فریقین مراجعه نمودیم و تا آنجا که حوصله و امکانات و زمان اجازه می‌داد به کاوش و بررسی پرداختیم و سخنان حضرت زهرا (س) را از لابلای این کتب استخراج کردیم.

محتوا

کتاب در سه فصل گردآوری شده است:

• فصل اول: حیات و زندگانی حضرت فاطمه(س)، فضیلت‌ها و مناقب و ماجراهای پس از رحلت پیامبر اکرم(ص).
• فصل دوم: روایات وارده از فاطمه زهرا(س) درباره اصول و احکام و سنن.
• فصل سوم: روایت‌کنندگان از حضرت فاطمه(س) و شرح حال مختصر آنان.

چاپ و ترجمه

چاپ اول مسند فاطمه الزهرا در سال ۱۴۱۲ق در تهران در انتشارات عطارد صورت گرفت. محمدرضا عطایی هم کتاب را به فارسی برگرداند و انتشارات عطارد در سال ۱۳۸۶ش آن را منتشر کرد.

پانویس

منابع

• عطاردی، عزیزالله، مسند فاطمة الزهراء، تهران، عطارد، ۱۴۱۲ق.
• عطاردی، عزیزالله، مسند فاطمه زهرا، تهران، عطارد، ۱۳۸۶ش.
• رضائی دستجردی، علی اصغر، «پیرامون شخصیت و آثار عزیزالله عطاردی»، در مجله نسیم بخارا،‌ شماره ۴، تابستان ۱۳۸۶ش.
• عطاردی قوچانی، عزیز الله، روایت عشق، تهران، ناشر:عطارد، ۱۳۸۷ش.
• عطاردی، عزیزالله، مسند الامام الکاظم، مشهد، ناشر: موتمر العالمی للامام الرضا علیه السلام، ۱۴۰۹ق.
• مسند فاطمة الزهراء علیهاالسلام، سایت بنیاد محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۸ دی ۱۳۹۹ش.
• ترجمه مسند فاطمه زهرا علیهاالسلام، سایت کتابخانه امام علی(ع)، تاریخ بازدید: ۸ دی ۱۳۹۹ش.