ابوعلی حسن بن زهرهابوعلی حسن بن زهرة بن حسن بن زهره؛ فاضل، ادیب و شاعر بود. ۱ - پیشینهابوعلی در ۵۶۴ متولد شد و از افراد سرشناس دودمان بنوزهره و فرزند زهره صغیر بود، و مورّخان شیعه و سنّی از جلالت او یاد کرده‌اند. وی جدّ اعلای بنوزهره به شمار می‌رود که علاّمه حلّی اجازه معروف خود را برای آنان نوشته است. [۱]
آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، الانوارالساطعة فی المائة السابعة، ص۳۹، چاپ علی نقی منزوی، بیروت ۱۳۹۲/۱۹۷۲.
۲ - مقام علمیحسن بن زهره از دانش‌های گوناگون بهره‌مند و با فقه امامیه و شافعی و تاریخ و قرائت و ادبیات آشنا بوده، شعر نیکو می‌سرود و خطی خوش و نثری زیبا داشت. ۳ - دیدگاه بزرگاندرباره مقام علمی ابن‌زهره دیدگاه‌های بسیاری مطرح شده که به برخی اشاره می‌شود: ۳.۱ - دیدگاه ابنکثیرابنکثیر برخی از اشعار او را آورده، می گوید که وی حافظ قرآن بوده است. ۳.۲ - دیدگاه ابنحجرابن حجر عسقلانی نیز او را ادیب و آشنا به فقه امامیه و قرائت دانسته است. افزون بر این، سخنوری خوش سخن و خوش‌چهره و دارای دیانت و ریاست بود و از درایتی کامل و رفتاری پسندیده برخوردار بود و مردم از او بهره‌مند می‌شدند. [۵]
ابن عدیم، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، ج۵، ص۳۸۹، چاپ فؤاد سزگین، فرانکفورت ۱۴۰۶ـ ۱۴۰۹/۱۹۸۶ـ ۱۹۸۹.
[۶]
ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر والاعلام، ج۱، ص۴۷۷، چاپ عمر عبدالسلام تدمری، حوادث و وفیات ۶۱۱ـ۶۲۰ ه، بیروت ۱۴۱۸/۱۹۹۷.
۴ - موقعیت اجتماعیوی علاوه بر نقابت علویان، مقام دبیری دربار ملک الظاهر غازی، فرزند صلاح الدین ایوبی، را بر عهده داشت، لیکن این مقام خوشایند او نیفتاد و پس از چندی استعفا کرد. چندین بار نیز، به عنوان سفیر الملک الظاهر، با سلطان روم و حاکم موصل و حاکم اربل و الملک العادل ـ حاکم مصر و دمشق ـ و حاکم بغداد ملاقات کرد. ۴.۱ - وفاتپس از درگذشت الملک الظاهر، جانشین او عزیز، مقام وزارت را به حسن بن زهره پیشنهاد کرد؛ لیکن او نپذیرفت و راهی سفر حج شد و پس از بازگشت از حج بیمار شد و در جمادی الاولی ۶۲۰ درگذشت. [۷]
ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر والاعلام، ج۱، ص۴۷۸، چاپ عمر عبدالسلام تدمری، حوادث و وفیات ۶۱۱ـ۶۲۰ ه، بیروت ۱۴۱۸/۱۹۹۷.
[۸]
ابن عدیم، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، ج۵، ص۳۹۰، چاپ فؤاد سزگین، فرانکفورت ۱۴۰۶ـ ۱۴۰۹/۱۹۸۶ـ ۱۹۸۹.
۴.۲ - فرزندانفرزندان او ابوالحسن علی (متولد۵۹۲) و ابوالمحاسن عبدالرحمان (متولد۶۰۶) ـ از محدثان بوده‌اند و ابن صابونی از آنان حدیث شنیده است. [۹]
ابن عدیم، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، ج۵، ص۳۹۰، چاپ فؤاد سزگین، فرانکفورت ۱۴۰۶ـ ۱۴۰۹/۱۹۸۶ـ ۱۹۸۹.
۵ - پانویس
۶ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بنوزهره»، شماره۱۹۱۹. رده‌های این صفحه : تراجم | خاندان بنوزهره | درگذشتگان سده 7 (قمری) | علمای شیعه | علمای قرن پنجم | علمای قرن ششم | فقهای شیعه
|