تاریخچه زیارت اربعینروز بیستم ماه صفر چهلمین روز شهادت امام حسین (علیه‌السّلام) است، که زیارت آن حضرت فضیلت بسیار دارد. و زیارت‌نامه مخصوص دارد که معروف به زیارت اربعین است. ۱ - زیارت اربعیناربعین، چهلمین روز شهادت امام حسین (علیه‌السّلام) است که جان خود و یارانش را فدای دین کرد. از آنجا که گرامی‌داشت خاطره شهید و احیاء اربعین وی، زنده نگهداشتن نام و یاد و راه اوست و زیارت، یکی از راه‌های یاد و احیاء خاطره است، زیارت امام حسین (علیه‌السّلام) بویژه در روز بیستم ماه صفر که اربعین آن حضرت است، فضیلت بسیار دارد. امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) در حدیثی علامت‌های «مؤمن» را پنج چیز شمرده است: نماز پنجاه و یک رکعت، زیارت اربعین، انگشتر کردن در دست راست، پیشانی بر خاک نهادن و «بسم الله» را در نماز، آشکارا گفتن: «عَلاماتُ المُؤمِنِ خَمسٌ: صَلاةُ اِحدی وَ خَمسین وَزِیارَةُ الا ربَعین...» زیارت اربعین که در این روز مستحب است، در کتب دعا آمده است و به این‌گونه شروع می‌شود: «السلامُ عَلی وَلِی اللهِ وَ حَبیبِهِ...» که این متن، از طریق صفوان جمال از امام صادق (علیه‌السّلام) روایت شده است. زیارت دیگر آن است که جابر بن عبدالله انصاری در این روز خوانده است و متن زیارت بعنوان زیارت‌نامه آن امام در نیمه ماه رجب نقل شده و با جمله «السلامُ عَلَیکم یا آلَ الله...» شروع می‌شود. [۳]
قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، زیارت اربعین.
مورخان نوشته‌اند که جابر بن عبدالله انصاری، همراه عطیه عوفی موفق شدند که در همان اولین اربعین پس از عاشورا به زیارت امام حسین (علیه‌السّلام) نائل آیند. وی که آن هنگام نابینا شده بود، در فرات غسل کرد و خود را خوشبو ساخت و گام‌های کوچک برداشت تا سر قبر حسین بن علی (علیهما‌السّلام) آمد و با راهنمایی عطیه، دست روی قبر نهاد و بیهوش شد، وقتی به هوش آمد، سه بار گفت: یا حسین! سپس گفت: «حَبیبٌ لا یجیبُ حَبیبَهُ...» آنگاه زیارتی خواند و روی به سایر شهداء کرد و آنان را هم زیارت نمود. [۴]
قمی، شیخ عباس، منتهی الامال، ج۱، حوادث اربعین.
[۵]
قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۳۲۲.
۲ - پانویس
۳ - منبع |