زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

روایت و انا نری ابابکر احق الناس بها





برخی از علمای اهل‌سنت روایت «و انا نری ابا بکر احق الناس بها» را به امام علی (علیه‌السّلام) نسبت داده‌اند و به وسیله این روایت خواسته‌اند اثبات کنند امام علی (علیه‌السّلام) خلافت ابوبکر را قبول داشته است. در این نوشتار صحت و سقم این روایت را بررسی می‌کنیم تا روشن شود آیا این ادعا از این روایت قابل اثبات هست یا نه؟


۱ - اصل روایت



قول ابو الحسن علی بن ابی طالب " و انا نری ابا بکر احق الناس بها، انه لصاحب الغار و ثانی اثنین، و انا لنعرف له سنه، و لقد امره رسول الله بالصلاة و هو حی "

۲ - اشکالات روایت



چند اشکال بر روایت وارده شده است.

۲.۱ - نبود روایت در کتب شیعه


این نقل در هیچ یک از کتب روائی و حدیثی شیعه وجود ندارد. شاید نویسنده آن یادش رفته است که ابن ابی‌الحدید، معتزلی و یک سنی متعصب است.

۲.۲ - بیعت نکردن امام با ابوبکر


اگر واقعاً امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) چنین اعتقادی داشت، چرا شش ماه از بیعت کردن با ابوبکر خودداری کرد؟ این مساله که امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) در شش ماه اول خلافت ابوبکر و تا زمانی که حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) زنده بود، با ابوبکر بیعت نکرد، از مسلمات تاریخ است که حتی بخاری و مسلم نیز آن را نقل کرده‌اند. بخاری در صحیح‌ترین کتاب اهل سنت می‌نویسد:
وعاشت بعد النبی صلی الله علیه وسلم، ستة اشهر فلما توفیت دفنها زوجها علی لیلا ولم یوءذن بها ابا بکر وصلی علیها وکان لعلی من الناس وجه حیاة فاطمة فلما توفیت استنکر علی وجوه الناس فالتمس مصالحة ابی بکر ومبایعته ولم یکن یبایع تلک الاشهر.
آیا می‌شود تصور کرد که امیرالمؤمنین از بیعت با کسی که احق الناس بالخلافه باشد، سرپیچی کند؟
تازه آن زمان هم که بیعت کرد، از روی اجبار و زور بوده است نه از روی میل و اختیار. امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) در نهج البلاغه می‌فرماید:
امام علی (علیه‌السّلام) در نهج البلاغه نامه ۲۸ می‌فرماید:
انّی کنت اقاد کما یقاد الجمل المخشوش حتی ابایع.

مرا از خانه‌ام کشان کشان به مسجد بردند، همان‌گونه‌ای که شتر را مهار می‌زنند و هر گونه فرار و اختیار از او می‌گیرند.

۲.۳ - تضاد این روایت با روایتی دیگر


این روایت با روایتی که ابن‌قتیبه دینوری در کتاب الامامة و السیاسه نقل می‌کند، در تضاد است.
لنحن احق الناس به. لانا اهل البیت، ونحن احق بهذا الامر منکم.
و باز ابن‌قتیبه دینوری نقل می‌کنند وقتی به امام علی (علیه‌السّلام) گفتند که بیا با خلیفه پیامبر بیعت کن، حضرت فرمود:
لسریع ما کذبتم علی رسول الله.
فرفع علی صوته فقال سبحان الله؟ لقد ادعی ما لبس له.
امام در این روایت به صراحت می‌گوید که آن‌ها به پیامبر دروغ می‌بندند و خلافت رسول خدا حق آن‌ها نیست.

۳ - پانویس


 
۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۰.    
۲. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج۵، ص۱۳۹.    
۳. ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الامامة والسیاسة، تحقیق الزینی، ج۱، ص۱۹.    
۴. ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الامامة والسیاسة، تحقیق الزینی، ج۱، ص۱۹.    
۵. ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الامامة والسیاسة، تحقیق الزینی، ص۱۹-۲۰.    


۴ - منبع



موسسه ولی‌عصر، برگرفته از مقاله «آیا روایت:«و انا نری ابا بکر احق الناس بها» از قول امام علی (علیه‌السّلام) صحت دارد؟».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.