ثقب (مفردات‌نهج‌البلاغه)ثَقْب (به فتح ثاء) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای سوراخ، نفوذ و پاره کردن است که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص محروم شدن از هدایت و اصلاح، از این واژه استفاده نموده است. ۱ - مفهومشناسیثَقْب (به فتح ثاء) به معنای سوراخ، نفوذ و پاره کردن، آمده است. چنان‌که گفته می‌شود: «شهاب ثاقب» آن است که با نور خود، ظلمت را پاره می‌کند. ۲ - کاربردهاامام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با محروم شدن از هدایت و اصلاح، ضمن نقل سخنی از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) فرموده‌اند: «لم یستضیئوا باضواء الحکمة و لم یقدحوا بزناد العلوم الثاقبة فهم فی ذلک کالانعام السائمة و الصخور القاسیة.» واژه «زند» به معنای چوب بالایی است که بر چوب پایینی می‌سایند تا آتش بگیرد، که جمع آن «زناد» است. منظور از علوم ثاقبه، علومی است که حقیقت را بشکافند و نشان بدهند و هدایت کنند. همچنین امام (علیه‌السلام) در مورد آفرینش آسمان‌ها فرموده است: «ثمّ زیّنها بزینة الکواکب و ضیاء الثواقب.» ۳ - تعداد کاربرداین واژه چهار در «نهج البلاغه» آمده است. ۴ - پانویس
۵ - منبعقرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ثقب»، ص۱۸۶-۱۸۵. رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
|