ارسنجان

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۷٬۷۰۶ نفر (۵٬۲۸۴ خانوار) بوده‌است.

اسم اولیه این شهرستان ارسنگان بوده، که از دو بخش ارسن به معنای خوش آب و هوا و گان به معنای جا و مکان تشکیل شده. بعد از یورش اعراب به ایران و تغییر زبان ایرانیان نام این شهر به ارسنجان تغییر یافته‌است.

شهر ارسنجان در کتب گذشته همچون فارسنامه ناصری، آثار العجم فرصت الدوله شیرازی، بستان السیاحه زین العابدین صوفی، دائرةالمعارف علامه دهخدا از آن نام برده‌اند، اما تاریخ صحیح و دقیقی که بتوان بر آن استناد جست و سال بنای این شهر را دانست در دست نیست.

شهرستان ارسنجان دارای چندین اثر باستانی، میراث فرهنگی و گردشگری مانند مسجد جامع، مدرسه سعیدیه، ایوان قدمگاه مربوط به دوره هخامنشی، قلاتخوار، جمال آباد، تل مهره‌ای (کمال‌آباد)، قصر منوچهر، مربوط به دوره ساسانی، تل تیموریان و تل کاخ، سد دختر، چشمه گمبان و…

شاعرانی چون میرزا محمود خان آغاز، میرزا مصطفی خان انجام، ناصر الدین خان سالار، سکینه آغازی ارسنجانی و دکتر مهدی حمیدی شیرازی از شاعران کهن ارسنجان هستند.

زبان مردم شهر و شهرستان ارسنجان فارسی است. اکثریت فارس زبان هستند

درختان این منطقه شامل درختان کهن بنه، الوک، بلوط، انجیر کوهی، گز، تنگز را شامل می‌شود و گیاهانی چون جاشیر، آویشن برگ پهن، آویشن برگ نازک، کنگر، قارچ کوهی (هکل و دنبل)، بن سرخ، پیازوک، پونه، نعنای وحشی، گل یخ، زعفران و بسیاری از این قبیل می‌باشد.

از آثار تاریخی این شهرستان می‌توان به آثار زیر اشاره کرد:

• تل تیموران
• ایوان قدمگاه
• قصر منوچهر
• مدرسه سعیدیه ارسنجان
• مسجد جامع
• تل شاه ولی که متأسفانه با بی‌تدبیری از بین رفت و با خاک یکسان شد

از دیگر آثار می‌توان به قلعهٔ گچی مربوط به زمان اسماعیلیه، آسیاب آبی تل سفید، تنوره و برج آسیاب ملکشاه و سد دختر نام برد.

از مناظر دیدنی ارسنجان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• جنگل بناب
• جنگل خلیل بیگ
• منطقه فیجان
• تنگ شکن
• دریاچه طشک
• غار ضحاک
• طاق پیر با صفا
• مروارید سبز ارسنجان
• غار سیده خاتون
• تل شرابی
• تل شنی
• تل روباهی

و باغ‌های سر سبز شمال، غرب و جنوب اشاره کرد.

از سوغات ارسنجان می‌توان اقلامی چون رب انار، حلوای سین، آبنبات ارسنجان، زرد انار، سفیداب، بنه، اناردانه و تک را یاد کرد.

• دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
• دانشگاه پیام نور واحد ارسنجان
• دبیرستان متوسطه غیر انتفاعی سما
• دبیرستان علیرضا اسکندری

• پیر با صفا
• باغات ارسنجان
• مروارید سبز ارسنجان در روز برفی
• مدرسه علمیه سعیدیه ارسنجان
• مسجد جامع ارسنجان
• مسجد جامع ارسنجان
• کوچه باغات ارسنجان در زمستان

• فهرست شهرهای استان فارس
• حسین زارعی بسیجی

• بلندا و جایگاه
• اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.