برج بورانه

برج یا مناره «بورانه» در ۱۳ کیلومتری جاده اصلی تخماق واقع شده‌است. گفته می‌شود نام این بنا از کلمه مناره می‌باشد که در گویش محلی به بورانه تغییر شکل داده‌است. تمامی این مناره با آجر ساخته شده که درون آن تنها یک راه‌پله باریک وجود دارد. بعد از ۲۳ پله فلزی ۵۷ پله دیگر درون این مناره هست. این بنا در سال ۱۹۷۴ بازسازی شده و ارتفاع آن ۴۵ متر می‌باشد. در کنار این بنا، موزه کوچکی حاوی یافته‌های قدیمی نگهداری می‌شود.

در مورد این مناره قرقیزها افسانه‌ای دارند به این مضمون که پادشاهی خردمند و فرزانه در این منطقه زندگی می‌کرده که تنها دارای یک دختر بسیار زیبا و باهوش بوده‌است. وی از پیشگویان می‌خواهد در مورد آینده دخترش و ازدواج وی هرچه می‌دانند بگویند. همه پیشگویان به استثنای یک نفر که از مرگ دختر پادشاه قبل از ۱۶ سالگی با نیش رتیل خبر می‌دهد همه از عاقبت خوش دختر پادشاه سخن می‌گویند. پادشاه سخت برآشفته می‌شود. تصمیم می‌گیرد که برای حفظ وی از هرگونه گزند، برج سر به فلک کشیده‌ای را می‌سازد. پس از ساخت و استقرار دختر بر بام این برج، تمامی غذاها و کنیزان و غلامان برای جلوگیری از ورود حشرات سمی مورد بازرسی قرار می‌گرفتند.. دختر پادشاه روزبروز بزرگتر، زیباتر و باهوش‌تر می‌شد. تا اینکه ۱۶ سالگی دختر پادشاه فرا می‌رسد و پادشاه با ظرف بزرگی پر از انگورهای درشت برای تبریک به وی به بالای برج می‌رود. همین که دختر انگوری را از ظرف برمی‌دارد نقش زمین می‌شود و در دم جان می‌سپارد. پادشاه با نگاه به ظرف انگور، رتیلی را می‌بیند که جان دخترش را گرفته‌است. وی نیز مدت کمی بعد می‌میرد.

• بقایی، مونا: عجایب هفتگانه قرقیزستان. ایراس (مؤسسه مطالعات ایران اوراسیا). ۰۸/۱۱/۱۲