حمله به شمال عراق (۲۰۱۴)
حمله به شمال عراق، در ۴ ژوئن ۲۰۱۴ با ورود داعش و متحدان آن به شمال عراق، آغاز شد. درگیری نیروهای دولتی عراق و شورشیان، بهشکل محدودتری از دسامبر ۲۰۱۳ آغاز شده بود. حمله به شمال عراق با تهاجم داعش به سامرا و اشغال چندین شهر در ۴ ژوئن آغاز و با تصرف بر موصل در ۱۰ ژوئن و تکریت در ۱۱ ژوئن ادامه یافت.
جنگ عراق ۲۰۱۴ | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از جنگ داخلی عراق (۲۰۱۷–۲۰۱۴) | |||||||||
وضعیت عراق، پس از حملهٔ داعش: تحت کنترل دولت عراق
تحت کنترل اقلیم کردستان عراق
تحت کنترل دولت اسلامی عراق و شام | |||||||||
| |||||||||
طرفهای درگیر | |||||||||
حمایت کنندگان:
حزب کارگران کردستان (PKK)
|
دولت اسلامی عراق و شام شبه نظامیان سنی اسلامی
حزب بعث - منطقه عراق
جبهه النصره (مداخله محدود) | ||||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||||
حیدر عبادی مسعود بارزانی کورکیس حنا |
ابوبکر بغدادی | ||||||||
قوا | |||||||||
۲۵٬۰۰۰–۳۰٬۰۰۰ (دو بخش ارتش) ۱۹۰٬۰۰۰ پیشمرگه کرد |
دولت اسلامی عراق و شام: ۸٬۰۰۰–۱۵٬۰۰۰ جیش رجال طریقه نقشبندیه: ۵٬۰۰۰+ارتش اسلامی در عراق: ۱۰٬۴۰۰ (۲۰۰۷) ارتش آزاد عراق: ۲٬۵۰۰ | ||||||||
تلفات و ضایعات | |||||||||
ادعای شورشیان: نیروهای کرد: ۱۲–۱۵ | ۷۱۱+ کشته (۲۵۵ اعدام) | ||||||||
۱٬۲۳۵–۱٬۲۶۵ غیرنظامی کشته شده(۲۵ ژوئن) | |||||||||
بیش از یک میلیون نفر از شهرهای خود فرار کردهاند اسارت ۹۵ غیرنظامی ترک |
در واپسین ساعات ۹ ژوئن ۲۰۱۴، شب ۱۰ ژوئن (شب ۲۰ خرداد) نیروهای دولت اسلامی عراق و شام (داعش) پیرو پیشروی به شمال عراق، کنترل شهر موصل را به دست گرفتند. حدود ۱۳۰۰ نیروی شبهنظامی و مسلح، کنترل مقر دولتی استان نینوا را در دست گرفتند. همچنین نیروهای داعش فرودگاه بینالمللی موصل و بسیاری از پادگانها و مقرهای دولتی را به تصرف خود درآوردند. در پی این حمله ۵۰۰٬۰۰۰ نفر از ساکنین موصل، خانههای خود را ترک کردند. نوری مالکی نخستوزیر عراق در پی این تجاوز خواستار عزم ملی مردم برای مقابله با نیروهای داعش شد. نوری مالکی گفت: «تجاوز به موصل که از تاریخ ۱۰ ژوئن مورد یورش نظامیان داعش قرار گرفتهاست، نتیجه یک توطئه بزرگ است.» وی همچنین گفت «تروریستها با استفاده از توطئههایی که در داخل انجام شد توانستند موصل را اشغال کنند و ارتش با قدرت سلاح به این مسئله پایان خواهد داد.» پس از حمله به موصل، در ۱۱ ژوئن (چهارشنبه) شهر تکریت مرکز اداری استان صلاحالدین (واقع در شمال سامرا) نیز به اشغال شبهنظامیان داعش درآمد. در پی این حمله، زندانیان بازداشتگاههای محلی از زندان گریختند. در پی این حمله شماری از نظامیان داعش بر شهر تکریت و ساختمان استانداری، تسلط یافته و مرکز پلیس القادسیه در مرکز شهر را به آتش کشیده و پادگان ضلوعیه در جنوب این شهر را نیز اشغال کردند. پس از تصرف تکریت، داعش به ۱۵۰ کیلومتری شمال عراق رسید. نیروهای پیشمرگه نیز با نیروهای داعش در دهوک درگیر شدند.
پایگاههای لشکر ۴۶ و ۴۷ تیپ ۱۲ با خروج نیروهای عراق خالی مانده و نیروهای پیشمرگ برای جلوگیری از دستیابی گروههای مسلح به این پایگاهها، در آنها مستقر شدهاند.
در پی تصرف موصل، کنسولگری ترکیه نیز در کنترل نیروهای داعش درآمد و ۸۰ نفر از پرسنل و شهروندان اهل ترکیه توسط داعش به حالت گروگان درآمدند. داعش همچنین ۴۹ تن از اعضای کنسولگری ترکیه در شهر موصل را که شامل سربازان ویژه، دیپلماتها و کودکان میشود، اسیر کرد.
دولت اسلامی عراق و شام از اعضای خود خواسته بود که پس از تسلط نیروهای خود بر شهر تکریت به سمت بغداد و کربلا پیشروی کنند.
داعش با هدف تشکیل دولت اسلامی عراق و شام علاوه بر موصل، مناطق تکریت، دهلاویه و یثرب را نیز به تصرف خود درآوردهاند.
داعش صریحاً میگوید که هدفش تشکیل یک دولت اسلامی است. با کنترل مردم و تشکیل نوعی حکومت مطلقه، داعش میتواند از خود تصویر یک دولت نوظهور سایه در عراق را ترسیم کند و طبیعتاً درصدد گسترش آن به سوریه است که هماکنون هم بسیاری از بخشهای آن منجمله شهر رقه را تصرف درآوردهاست. این شهر را اکنون «قلب تپنده» گروه داعش میدانند. شهر رقه پایتخت خلافت اسلامی داعش نامیده شدهاست.
پالایشگاه بیجی، پایگاه هوایی اسپایکر و سد حدیثه سه مرکز استراتژیک، حیاتی و زیربنایی است که داعش در عراق به دنبال آن است. این گروه بارها تلاش کردهاند که این اماکن را از دست نیروهای عراقی خارج کنند اما تلاشهای آنها به نتیجه نرسیدهاست.
داعش در چند ماه نخست اشغال شمال عراق توانست مناطقی را شامل شهرهای موصل و تکریت اشغال کند. داعش علاوه بر این، مناطقی را در شرق سوریه نیز در کنترل خود درآورد. در نخستین ماههای اشغال شمال عراق، ۵ میدان نفتی تحت کنترل داعش درآمد. داعش با کمک این میادین هزینههای خود را تأمین میکند.
روند جنگ
مواضع
اقدامات داعش
وقوع جنایت جنگی
ناوی پیلای، کمیسیر عالی سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر، اعدامهای جمعی نظامیان، غیرنظامیان، مأمور پلیس به اسارت درآمده، رهبران مذهبی و افراد مرتبط با دولت عراق به دست شبه نظامیان داعش را «جنایات جنگی» خواند. به گفته وی اعدامهای سیستماتیک به ویژه در نقاطی در تکریت رخ دادهاست.
بنابر برخی تصاویر منتشر شده، گروه داعش از کودکان برای عملیات نظامی خود استفاده میکند. همچنین این گروه اعلام کرده که «صدها تن» از سربازان عراقی اسیر شده
اعلام خلافت توسط داعش
در ۹ تیر داعش در دو کشور عراق و سوریه «خلافت» اعلام کرد. ابومحمد عدنانی، سخنگوی داعش در شبکه توییتر با یک پیام صوتی افزود که رهبر داعش، ابوبکر بغدادی خلیفه اول «دولت اسلامی» است. سخنگوی داعش افزود که وظیفهٔ هر مسلمانی است که با پذیرش خلافت ابوبکر بغدادی، با او بیعت کند. این در حالی است که ابوبکر بغدادی نیز این انتخاب را پذیرفت و خود را رهبر مسلمانان جهان دانست. شهر رقه سوریه پایتخت خلافت اسلامی داعش نامیده شدهاست.
صدور نفت
داعش در ۱۴ تیر ۱۳۹۳ نخستین محمولههای نفت را از میدان نفتی عجیل آغاز و آنها را از منطقه کردستان عراق صادر کرد. داعش ۱۰۰ تانکر نفت خام را به قیمت حدود ۱۲ تا ۱۴ هزار دلار در هر تانکر برای تأمین مالی عملیاتهای خود به فروش رساند. شلال عبدالبابان شهردار منطقه توزخورماتو در بیانیهای گفت: افرادی که نفت را از این گروه میخرند از راههای تحت کنترل این گروه و از طریق شهرهای کِفری یا غدیرکرم به پالایشگاهها یا با هماهنگی ایستهای بازرسی از طریق شهر مخمور به منطقه کردستان میرسانند. آنها همچنین هماکنون کنترل تمامی میدانهای نفتی و گازی مهم سوریه را در استان دیرالزور که هممرز عراق است، در دست دارند. داعش هر بشکه نفت استان دیرالزور سوریه را به قیمت ۱۲ دلار به فروش میرساند. پیش از این، زمانی که چاههای نفت دیرالزور در دست دیگر گروههای تروریستی قرار داشت، آنها هر بشکه نفت را معادل ۳۰ الی ۵۰ دلار میفروختند. یکی از منابع اصلی درآمد تکفیریهای داعش، نفت و گازی است که از منابع زیر زمینی سوریه غارت میکنند. عمده خریداران این نفت و گاز دلالهای سوختی هستند که نفت خریداری شده را به مقصد اروپا و آمریکا روانه میکنند.
انتشار نخستین ویدئو از ابوبکر البغدادی
وبسایتها و حسابهای کاربری نزدیک به به دولت اسلامی (داعش)، اولین ویدئوی مربوط به وی را که مربوط به خطبههای نماز جمعه روز ۱۳ تیر ۱۳۹۳ در مسجد جامع موصل است، منتشر کردهاند. این ویدئوی ۲۱ دقیقهای، اولین ویدئوی منتشر شده از فردی است که تاکنون تنها دو تصویر بیکیفیت از وی منتشر شده بود. وی در این خطبه ضمن استفاده فراوان از مفاهیم دینی و فن خطابه با زبانی آمیخته به تهدید از کاربرد شمشیر برای برپایی حکومت و پیگیری اهداف خود اشاره کردهاست. وی برای مشابهت با خلفای صدر اسلام نیز لباسی با رنگ سیاه پوشیده و دستاری بر سر بستهاست.
تخریب مساجد و آرامگاهها
گروه داعش پس از اشغال شهر تاریخی موصل در شمال عراق، اماکن مقدس به ویژه مساجد و آرامگاههای مقدس در نزد شیعیان را تخریب نمود. حداقل چهار آرامگاه مقدس در نزد اعراب سنی و صوفی توسط بولدوزر خراب گردید. همچنین شش مسجد شیعی به وسیله انفجار تخریب گردید.
تبلیغات و جنگ روانی
داعش در زمان اعلام خلافت اقدام به تولید خبر و گزارش در اینترنت، تهیه فیلمهای تبلیغاتی و حتی فروش تیشرتهایی با آرم «داعش» و تبلیغ گسترده آن در فضای مجازی در سطح دنیا کرد. استفاده و چاپ نقشه جهان، عبارات «الدولة الاسلامیة»، «لا اله الا الله» و «محمد رسولالله» بر روی پیراهنها و تیشرتها یک نمونه دیگر از این کارهاست. این تیشرتها با آرم گروه تروریستی «دولت اسلامی عراق و شام، در برخی فروشگاههای ترکیه و کشورهای جنوب شرق آسیا دیده شدهاست.
دستیابی به مواد شیمیایی
در ۱۹ ژوئن افراد داعش توانستند به انبار مهمات در منطقه «المثنی» در ۷۰ کیلومتری شمال بغداد نفوذ کنند. سفیر عراق در سازمان ملل در گفت: در این انبار مهمات دستکم ۲۵۰۰ موشک وجود داشتند که کلاهکهای آن مجهز به گاز سمی سارین یا پسماندههای این گاز بودهاند. دوربینهای ویدئویی این مرکز نشان میدادند که مهاجمان در ابتدا مأموران حفاظتی این مرکز را خلع سلاح کرده و بعد بخشهایی از این مرکز شیمیایی را به مکانی نامعلوم منتقل کردند. به گفته مقامات عراقی سلاحهای شیمیایی این مرکز در گذشته نابود شدهاند و به همین دلیل از مواد شیمیایی موجود نمیتوان به بمبهای شیمیایی دست یافت.
اخراج مسیحیان از نینوا
ابوبکر بغدادی در بیانیهای به مسیحیان مهلت داد تا ظرف یک شبانه روز از استان نینوا خارج شوند. عناصر داعش منازل مسیحیان را با حرف «ن» علامتگذاری کردند (علامت اختصاری «نصاری») و بالای این حرف نوشتند «اموال دولت اسلامی». داعش در بیانیه خود به مسیحیان هشدار داد تا مسلمان شوند در غیر این صورت یا جزیه دهند یا از شهر و دیار خود خارج شوند، ضمن اینکه تأکید کرد در زمان خروج از شهر و دیار فقط میتوانند لباسهایشان را همراه ببرند زیرا اموال دیگر آنها در مالکیت دولت اسلامی خواهد بود. آنها اموال و داراییهای مسیحیان را غارت کرده و نمیگذاشتند که مسیحیان هیچکدام از وسایل یا داراییهای خود را بردارند. به دنبال این تهدیدات، مسیحیان مجبور شدند به منطقه خودمختار کردستان عراق فرار کنند.
پناهندگی فرانسه
فرانسه آمادگی خود را برای اعطای پناهندگی به مسیحیان موصل اعلام کرد. وزارت کشور و دستگاه دیپلماسی فرانسه در بیانیه مشترکی اعلام کردند: ما به تمامی مسیحیان موصل که از خطر گروه داعش فرار کرده و به کردستان عراق مهاجرت کردهاند، کمکرسانی میکنیم و آماده دادن پناهندگی به این افراد برای آمدن به فرانسه هستیم.
آتش زدن کلیسای ۱۸۰۰ ساله
تروریستهای داعش پس از اخراج مسیحیان از موصل، کلیسای تاریخی این شهر که ۱۸۰۰ سال قدمت داشت را به آتش کشیدند.
اجباری کردن خدمت سربازی
داعش خدمت سربازی را برای جوانان موصل اجباری کرد. داعش در سطح شهر اعلام کرد خدمت سربازی الزامی و اجباری شدهاست وجوانان این شهر باید به عنوان جنگجو به صفوف داعش پیوندند. پس از به خدمت گرفتن جوانان در این شهر، آنان را برای شرکت در جنگ، به سوریه اعزام میکند یا در درگیریهای درون عراق با نیروهای دولتی بکار میگیرد.
انهدام پل سامرا
عوامل داعش با کارگذاری بمب پل مهمی را در غرب شهر سامرا که روی رود دجله ساخته شده بود، بهطور کامل منهدم کردند. این پل یکی از پلهای استراتژیک و مهم بود که شهر سامرا را به شهر تکریت (مرکز استان صلاحالدین) و استان نینوا را نیز به بغداد (پایتخت عراق) متصل میکرد.
اخراج ایزدیها
پس از عقبنشینی نیروهای پیشمرگ کرد از شمال غرب عراق، حدود ۴۰ هزار ایزدی ساکن شهرهای کردنشین شنگال (سنجار) و زمار در اطراف موصل، پس از فرار تلاش کردند که خود را به اقلیم کردستان عراق برسانند. شمار زیادی از این افراد که از خانوادهای کرد ایزدی (یزیدی) هستند، پس از فرار از دست داعش به کوههای اطراف پناه بردند. سازمان ملل متحد از آواره شدن ۲۰۰ هزار نفر در این منطقه خبر داد و گفت که بسیاری از بیجاشدگان پیروان آیین ایزدی هستند.
نیروهای داعش دست کم دو نیایشگاه ایزدیان در شنگال را ویران کردند و با یورش به بانکها و ساختمانهای دولتی دست به غارت اموال زدند. تروریستهای داعش به پیروان آیین ایزدی هشدار دادند که اسلام بیاورند، مالیات بدهند یا این منطقه را ترک کنند، در غیر این صورت مجازات مرگ در انتظار آنها خواهد بود. داعش، پیروان آیین ایزدی را به شیطانپرستی متهم میکند و پیروان آن را «کافر» میداند.
کشتار ایزدیان
شبهنظامیان دولت اسلامی در جریان حملاتشان به ایزدیان، ۵۰۰ نفر از پیروان این اقلیت دینی کشتند و برخی را زنده به گور کردند. نزدیک به ۴۰ کودک ایزدی در میان کشته شدگان وجود داشت. همچنین ۳۰۰ زن ایزدی ربوده شدند که به عنوان کنیز فروخته شدند. ۳۰۰ کودک از خانوادههای آواره ناچار شدند از فرط گرسنگی از برگهای درختان کوهستانهای سنجار بخورند و جان خود را از دست دادند. ۲۰ تا ۳۰ هزار آواره عراقی در کوهستان سنجار تحت محاصره گروه تروریستی داعش بودند، که پس از مدتی آزاد شدند.
محاصره آمرلی
حدود ۱۵ هزار نفر از اعضای شهر ترکمننشین و شیعه آمرلی بیش از هفتاد روز در محاصره نیروهای گروه دولت اسلامی بود و در این مدت، امدادرسانان تنها چند بار از راه هوایی به این شهر کمکهای غذایی و بهداشتی رساندند. در جریان عملیات اخیر نیروی هوایی آمریکا، بریتانیا، فرانسه و استرالیا در کمکرسانی هوایی به ساکنان آمرلی شرکت داشتهاند. ارتش عراق با پشتیبانی گروههای مسلح شیعه و کرد به حملهای گسترده دست زد تا به محاصره شهر آمرلی پایان دهد. ارتش و نیروهای پشتیبان آن از شمال و جنوب دست به حمله زدند. نیروهای پیشمرگ کرد هم در غرب طوز خورماتو بودند که در حدود شمالی آمرلی است و واحدهای ارتش عراق و شبهنظامیان شیعه از سمت جنوب در حال نزدیک شدن به آمرلی. در نهایت در ۳۰ اوت با پشتیبانی گروههای مسلح شیعه و کرد و با حمایت حملات هوایی آمریکا، عملیات گستردهای را برای پایان دادن به محاصره این شهر آغاز کرد، که منجر به پایان محاصره آمرلی گشت. ساعت ۱۲ و ۳۰ دقیقه به وقت محلی عراق، نیروهای مشترک پیشمرگ و ارتش عراق پس از جنگی ۶ ساعته وارد شهر شیعهنشین آمرلی شدند. تندیسهای تاریخی در موزه نینوا در شهر موصل به تصویر کشیده شد. عناصری از داعش با تیشه و چکش و با پرت کردن آثار تاریخی از بلندی، این تندیسهای ارزشمند را شکسته و ویران کردند. در بخشی از ویدیو تابلوهایی که برای معرفی آثار تاریخی، در کنار تندیسها، نصب شده بود به نمایش گذاشته میشود که بر اساس این تابلوها برخی از تندیسها و آثار متعلق به قرن هشتم پیش از میلاد است. باستانشناسان و متخصصان، موزه نینوا در موصل را از مهمترین موزههای جهان میدانند که هزاران اثر ارزشمند را در خود جای دادهاست.
رویدادها
اقدامات عراق
برکناری برخی از فرماندهان ارتش عراق
نوری مالکی نخستوزیر عراق سپهبد مهدی الغراوی و معاونش سرلشکر عبدالرحمن حنظل و رئیس ستاد او سرهنگ حسن عبدالرزاق را برکنار کرد. وی همچنین سرتیپ ستاد «هدایه عبدالکریم»، فرمانده تیپ پیادهنظام سوم را برکنار کرد و به دادگاه نظامی ارجاع داد. نوری مالکی خاطرنشان کرد که به زودی چند تن دیگر از فرماندهان نظامی را برکنار و آنان را به دادگاه نظامی معرفی یا بازنشسته میکند.
واکنش استاندار نینوا
اثیل نجیفی استاندار نینوا در پی این یورش گفت فرماندهان و نیروهای ارتش عراق که در استان نینوا مستقر بودند سلاحهای خود را به نیروهای منطقه کردستان عراق تسلیم کرده و به این منطقه فراری شدهاند و بقیه سلاحهای آنها نیز به کنترل نیروهای داعش درآمدهاست.
پیام صوتی
ابو محمد عدنانی شامی در یک پیام صوتی گفتهاست: «به پیشرویهای خود ادامه دهید جنگ هنوز تمام نشده اما در بغداد و کربلا خاتمه خواهد یافت. در آمادگی کامل باشید و به سمت بغداد پیش روی کنید.»
اعلان جهاد سید علی سیستانی
سید علی سیستانی، مرجع تقلید شیعه، از شیعیان خواسته تا «سلاح بردارند و با پیکارجویان افراطی مبارزه کنند». سخنگوی ایشان اعلام کردهاست که «شهروندانی که قادر به حمل اسلحه هستند، وظیفه دارند که در دفاع از کشور و مردم خود و اماکن مقدس، به نیروهای امنیتی کشور بپیوندند».
اقدامات کردستان عراق
نیروهای پیشمرگه
سرلشکر شیرکو رئوف گفت که نیروهای پیشمرگ در پایگاه نظامی تل الورد و دیگر مراکز نظامی منطقه الرشاد در ۲۵ کیلومتری جنوبغربی استان کرکوک مستقر شدهاند تا خلأ امنیتی ناشی از عقبنشینی نیروهای تیپ ۱۲ ارتش عراق از این منطقه را برطرف سازند.
در پی تسلط اعضای داعش بر شهر تکریت بهطور کامل درگیریهای دیگری در مناطق دهوک و سامراء میان اعضای داعش و نیروهای گارد منطقه کردستان عراق (پیشمرگ) رخ داد. همچنین درگیریهایی در سامرا بین نیروهای عراقی و نظامیان داعش در ورودی شمالی شهر واقع در ۱۱۰ کیلومتری شمال بغداد روی داد.
حدود ۵۰۰ دختر کرد از نیروهای پیشمرگه کردستان عراق در سلیمانیه خود را آماده نبرد با داعش کردند. برخلاف دیگر اقوام عراق، در میان کردها از دیرباز زنان نیز در کنار مردان در جنگها شرکت داشتهاند. این افراد که بین ۱۸ تا ۴۵ سال سن دارند طوری آموزش دیدند که تحت شرایط سخت جنگی، قادر به نبرد باشند.
احتمال تجزیه عراق و استقلال کردستان
مسعود بارزانی رهبر منطقه کردستان عراق قویا اشاره کرد که برای کسب استقلال رسمی از باقی عراق تلاش خواهد کرد. او در مصاحبهای گفت: «معلوم است که عراق دارد از هم میپاشد…. وقت آن است که مردم کردستان آینده خود را تعیین کنند و تصمیم مردم هرچه باشد آن را اجرا خواهیم کرد.» نچیروان ادریس بارزانی، نخستوزیر اقلیم خودمختار کردستان عراق هم گفت که ممکن است همه عراق نتواند در آینده به صورت یک کشور باقی بماند همچنین بازگشت به شرایط پیش از پیروزیهای داعش بسیار دشوار خواهد بود. در ۱۲ تیر ۱۳۹۳ مسعود بارزانی، از پارلمان این اقلیم خواست برای برگزاری همهپرسی دربارهٔ استقلال کردستان از عراق تاریخ تعیین کند. وی گفت: «آنچه در کشور به وقوع میپیوندد نشان دهنده شکست سیاستهای نوری مالکی نخست وزیر عراق است، ماه ۶ ما پیش به نوری مالکی هشدار دادیم اما او به هشدارهای ما گوش نداد و این هم نتایج آن است». بارزانی گفت: «برای تعیین سرنوشت ملت کرد از حمایتهای بینالمللی برخورداریم و آنهایی که از ما حمایت نمیکنند نیز دشمن ما نیستند.»
انضمام کرکوک به کردستان
بارزانی گفت از سازمان ملل متحد خواستهاست تا در برنامهریزی برای برگزاری رفراندومی در کرکوک برای انضمام این استان به کردستان، بر اساس ماده ۱۴۰ قانون اساسی عراق کمک کند. وی پس از دیداری با نیکولای ملادنف، نماینده ویژه سازمان ملل در عراق گفته بود ما از سازمان ملل میخواهیم تا در تحولات کرکوک و دیگر مناطق مورد مناقشه عراق، جایی که قرار است رفراندومی شفاف برگزار کنیم، مشارکت داشته باشد. بارزانی در ۱۲ تیر ۱۳۹۳ پارلمان با اشاره به این اختلاف، گفت: «ما ۱۰ سال صبر کردیم که در چارچوب قانون اساسی عراق و طبق ماده ۱۴۰ اختلاف نظر در باره کرکوک را حل کنیم ولی همه تلاشها بی نتیجه بود.»
پس از آنکه ارتش عراق به دنبال حملات گسترده شبه نظامیان داعش از شهر کرکوک خارج شد، نیروهای پیشمرگه حکومت اقلیم کردستان عراق کنترل این شهر نفتخیز را به دست گرفتند. بارزانی تأکید کرد: «پیشمرگههای کرد از مناطقی که اکنون تحت کنترل آنهاست خارج نخواهند شد.» پیشتر بارزانی با ادعای این مسئله که کرکوک جزو منطقه کردستان عراق است گفته بود که اقلیم کردستان عراق مجبور نیست بهای سیاستهای اشتباه بغداد را بپردازد.
واکنشها به استقلال کردستان
جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا گفت که کردستان را یک ناحیه مجزا نمیداند و تأکید کرد که ایالات متحده آمریکا معتقد است «یک عراق متحد قویتر خواهد بود.» همچنین بخش بزرگی از جامعه جهانی، به ویژه ترکیه و دیگر کشورهای غربی مخالف تجزیه عراق هستند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، روز (۲۹ ژوئن/ ۸ تیر) از استقلال کردهای عراق در جهت ایجاد امکان همکاریهای گستردهتر با «نیروهای میانهرو در منطقه» حمایت کرد. نتانیاهو در سخنرانیاش کردها را «ملت مبارزی» خواند که «تعهدات سیاسی خود را اثبات کردهاند و ارزش استقلال را دارند.» اسرائیل از دهه ۱۹۶۰ روابط تجاری، اطلاعاتی و نظامی محتاطانهای با کردها برای توازن قوای خود با کشورهای عرب منطقه برقرار کردهاست.
صالح مسلم رهبر کردهای سوریه و حزب دمکراتیک کردستان سوریه گفت: جدایی کردها از عراق مورد تأیید ما نیست، در شرایط فعلی جدایی منطقه کردستان عراق از کل عراق به نفع کردها نخواهد بود. تجزیه کشورها و رودررو قرار دادن ملیتها با یکدیگر عملی صحیح نیست. وی با ادعای این که الگوی دولت ملی در قرن ۲۱ کارایی ندارد، افزود: الگوی دولت ملی، قومیتهای مختلف را رودرروی یکدیگر قرار میدهد و کسی این مدل را در قرن حاضر قبول ندارد. او گفت: ما از جدایی از سوریه دفاع نمیکنیم، کردها و سوریها درصدد ساختن یک سوریه مبتنی بر حقوق بشر با هم یاری یکدیگر هستند.
حسین امیرعبداللهیان، معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه ایران، گفت که این کشور هرگز اجازه تجزیه عراق را نمیدهد و این موضوع را «به صراحت» به دولت اقلیم کردستان اعلام کردهاست. وی گفت: ایران جلوی تحقق «رویاهای نتانیاهو» را خواهد گرفت. امیرعبداللهیان با «دوستانه» توصیف کردن روابط ایران و رهبران کردستان عراق، این رهبران را به «خویشتنداری» فراخواند و تأکید آنان بر برگزاری همهپرسی را «شتابزده» دانست.
عبدالفتاح سیسی، رئیسجمهور مصر گفت: همهپرسی که هماکنون کردها به منظور جدایی از عراق، خواهان برگزاری آن هستند در واقع سرآغاز فاجعهای برای عراق خواهد بود که از دولت کردستان شروع و بعد از آن به مناطق کردنشین سوریه و دیگر مناطق اردن که در آن زندگی میکنند، کشیده میشود. چنین رفراندومی باعث شروع فروپاشی «فاجعه آمیز» عراق و تبدیل آن به کشورهای کوچک میشود که اکنون با حمله داعش شروع شدهاست.
در میان ۱۵ حزب و گروه سیاسی کردستان ایران از جمله «حزب دمکرات کردستان ایران»، «حزب دمکرات کردستان»، «حزب کومله کردستان ایران» و «پژاک» به عنوان احزاب تأثیرگذار از برگزاری همهپرسی در اقلیم کردستان عراق حمایت کردهاند. حتی پژاک هم پذیرفتهاست به آراء مردم کردستان عراق در همهپرسی احترام بگذارد.
کندن خندق (کَندَگ)
مسئولان اقلیم کردستان عراق اعلام کردند که این اقلیم با حفر خندقی طولانی از مرزهای سوریه تا مرز ایران، خود را از مناطق متشنج جدا میکند و هماکنون عملیات حفر این خندق در مرزهای اربیل، موصل و اطراف کرکوک و دهوک آغاز شدهاست. وزارت پیشمرگ اقلیم کردستان عراق اعلام کرد که این اقلیم حفاری خندق را در مرزهای خود با مناطقی که ارتش عراق از آنها عقبنشینی کردهاست آغاز کرده و این خندق از شهر مرزی ربیعه، سوریه در مرز عراق با سوریه در استان نینوا آغاز و در مرزهای عراق و ایران در شهر جلولا، در استان دیالی پایان مییابد.
اقدامات ایران
نیروی زمینی ارتش ایران در مرزهای غربی و جنوب غربی کشور به حالت آمادهباش درآمد.
ایران که بزرگترین حامی دولت های سوریه و عراق در مبارزه با تروریست های داعشی است با ورود نیروی قدس سپاه پاسداران حمایت های مالی و نظامی و تدارکاتی خود را آغاز کرد. از جمله افراد شاخص که به گفته مردم عراق و سوریه و ایران ناجی اصلی این منطقه بوده، قاسم سلیمانی می باشد.
البته وی توسط ایالات متحده به دستور رئیس جمهور وقت دونالد ترامپ در ۱۳ دی ۱۳۹۸ زمانیکه از فرودگاه بغداد عازم دیدار با رئیس جمهور عراق بوده ترور میشود.
این اقدام ایالات متحده شدت تشکیک اذهان عمومی را افزود زیرا در سال 2018 نیز ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری اعتراف کرد که ایجاد داعش توسط آمریکا صورت گرفته.
مؤسسه بینالمللی پژوهشهای استراتژیک در لندن (IISS) در روز (۲ ژوئیه/۱۱ تیر) در گزارشی خبر داد، شواهدی به دست آمد که حاکی از ارسال سه فروند جت جنگنده سوخو ۲۵ از سوی ایران به عراق بود. هواپیماهای سوخو به قطعاتی مختلف تقسیم شده بودند و با هواپیمای ترابری نظامی (پرواز مستقیم) به عراق تحویل داده شدند. این نوع جنگنده تنها در اختیار ایران است (این جنگندهها رنگ و شماره مخصوص ایران را داشتند) و ایران این جتها را همراه با خلبانانش به عراق داد. در گزارش نوشت شد که ایران دستکم ۱۰ خلبان از نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را نیز به عراق فرستاده که در پروازهای عملیاتی به خدمت گرفته خواهند شد. همچنین خلبان ایرانی، شجاعت علمداری مورجانی در سامرا کشته و پیکر وی در ۱۳ تیر در شیراز تشییع شد.
اقدامات آمریکا
وعده اعزام نیرو توسط آمریکا
باراک اوباما رئیسجمهوری آمریکا اعلام کرد که اقداماتی را انجام میدهد تا ۳۰۰ مشاور نظامی به عراق اعزام شده و به کمک و مشاوره دادن به نیروهای ارتش این کشور بپردازند. وی گفت: ما در ابتدای امر به دنبال تمرکز بر کمک کردن به سربازان عراقی مسئول تأمین امنیت بغداد هستیم و سپس میخواهیم به سربازان در نواحی دیگر عراق و حومه پایتخت کمک کنیم و مطمئن شویم که آنها از عهده دفاع از مردم و مقامهای عراقی بر میآیند.
تقاضای عراق از آمریکا
وزیر خارجه عراق اعلام کرد که بغداد رسماً از آمریکا خواستهاست تا حملات هوایی علیه نیروهای داعش انجام دهد. هوشیار زیباری، وزیر خارجه عراق در سخنانی با اعلام این خبر گفت: احتمال همه چیز از جمله درخواست از ایران برای ورود به تحولات کنونی وجود دارد و در رابطه با بحران کشور هیچ گزینهای منتفی نیست. وی گفت: راه حل نظامی تنها راه برای حل بحران عراق نیست اما ما از آمریکا رسماً درخواست کردهایم که به حملات هوایی علیه شبه نظامیان داعش دست بزند. وزیر خارجه عراق در عین حال تأکید کرد که بغداد از عربستان نیز خواستهاست تا علمای خود را مجاب کند فتواهایی در حرام شمردن جنگیدن در کنار القاعده صادر کنند.
حملات پهپادی
مقامهای آمریکایی گفتند عراق خواستار انجام حملات پهپادی و افزایش نظارت توسط پهپادهای آمریکایی شدهاست.
گفتگوی ایران و آمریکا
یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا گفت مقامات ایران و آمریکا شب ۲۶ خرداد ۱۳۹۳ برایر ۱۶ ژوئن ۲۰۱۴ در مورد بحران عراق در وین مذاکره کردند. ویلیام برنز دیپلمات شماره ۲ وزارت خارجه این کشور ۲۶ خرداد ۱۳۹۳ در حاشیه مذاکرات هستهای ایران در وین در خصوص بحران عراق و پیش رویهای داعش با مقامات ایران گفتگوهایی داشتهاست.
ورود وزیر خارجه آمریکا به بغداد
در دوم تیر ۱۳۹۳ (۲۳ ژوئن ۲۰۱۴) جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا، وارد بغداد، پایتخت عراق شد. کری در این سفر اقدامات آتی ایالات متحده برای کمک با عراق را مطرح کرد و از مقامهای عراقی خواست که هر چه سریعتر دولت جدید فراگیر را تشکیل دهند. جان کری در حالی به عراق سفر کرد که حکومت این کشور کنترل مرزهای غربی را از دست داده و گذرگاههای مرزی عمده با سوریه و اردن به دست پیکارجویان افتادهاست.
صدور مجوز حمله هوایی علیه داعش توسط اوباما
باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا در ۱۷ مرداد ۱۳۹۳ گفت: نیروی هوایی این کشور ارسال هوایی کمکهای بشردوستانه به آوارگان عراقی را آغاز کردهاند و در صورت تهدید منافع این کشور در عراق، جنگندههای آمریکایی اجازه یافتهاند به مواضع داعش حمله کنند. سخنان رئیسجمهوری آمریکا دقایقی بعد از آن مطرح شد که یک مقام ارشد وزارت دفاع این کشور تأیید کرد هواپیمای ترابری نظامی آمریکا با پرواز بر روی مناطقی از عراق، کمکهای بشردوستانه نظیر آب و غذا و تجهیزات ضروری برای آوارگان این کشور ریختهاند. اوباما همچنین گفت: «آمریکا نمیتواند و نباید در برابر هر بحرانی که به وجود میآید اقدام کند.» با وجود این، اوباما تأکید کرد سربازان آمریکایی به عراق باز نخواهند گشت و این کشور قصد اعزام نیرو به عراق را ندارد و این اقدام آمریکا در جهت پیشگیری از وقوع نسلکشی در عراق صورت میگیرد. وی همزمان گفت: «ما باید برای پیشگیری از نسلکشی با دقت و مسئولانه اقدام کنیم … امروز آمریکا برای کمک مداخله میکند و اگر نیروهای دولت اسلامی به اربیل نزدیک شوند ما حمله هوایی علیه آنها
ترتیب خواهیم داد.»
ادعای حمایت آمریکا
در سخنرانی انتخاباتی دونالد ترامپ وی ادعا کرد که داعش را دولت اوباما ساخته است قبل او نیز وزیرامور خارجه دولت اوباما نیز در خاطرات خود اشاره کرده بود:« قرار بود برای ایجاد یک خاورمیانه جدید، یک حکومت و دولت جدیدی بین عراق و سوریه ایجاد شود و به طور هماهنگ ما و اروپاییان آن را به رسمیت بشناسیم.» این ادعا ها و چندین ادعا های دیگر در سطح جهانی آمریکا را مظنون موسس داعش قرار داد.
ائتلاف جهانی
وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا گفت: چهل کشور برای تشکیل ائتلاف علیه داعش اعلام موافقت کردند. هدف از این ائتلاف هماهنگی و همکاری در مورد تهدیداتی است که داعش به وجود میآورد. این کشورها نقشهای متفاوتی خواهند داشت، البته تمامی آنها بهطور مستقیم از عراق حمایت نظامی نمیکنند. ائتلاف به دنبال قطع درآمد و جلوگیری از حمایت خارجی و ایدئولوژیکی داعش است. ایران و ترکیه در بین این ۴۰ کشور نیستند. زیرا خود را حامی ویژه دولت عراق و سوریه و جدا از این ائتلاف میخوانند. این امر ظن حمایت ایران و ترکیه از داعش را ایجاد میکند که افکار عمومی جهان آنرا نمیپذیرند. چرا که حضور میدانی گسترده نیروهای آنها اخصا نیروی سپاه قدس ایران (به گفته مسئولان دولت ها و مردم آنها) و کمکهای گسترده مالی و نظامی خط بطلان بر این فرضیه میکشد . ده کشور عرب، عربستان سعودی، بحرین، مصر، عراق، اردن، کویت، لبنان، عمان، قطر و امارات متحده عربی در این نشست حضور داشتند. این کشورها برای همکاری با آمریکا علیه تروریست های داعش اعلام آمادگی کردهاند. این کشورها متعهد شدهاند که مانع از جریان تأمین مالی و پیوستن پیکارجویان به دولت اسلامیشوند..
تونی ابوت، نخستوزیر استرالیا، گفت کشورش برای کمک به مقابله با تروریست های داعش ۶۰۰ نیروی نظامی به امارات متحده عربی اعزام کرد. این اقدام در پاسخ به درخواست آمریکا برای رویارویی بینالمللی علیه داعش گرفته شد. کمکهای نظامی استرالیا همچین شامل ۸ جنگنده سوپر هورنت میشود.
بازار نفت
تأثیرات جنگ بر بازار نفت
ناآرامیهای عراق و تسخیر موصل توسط داعش، اقتصاد دنیا را تحت تأثیر قرار دادهاست. به دنبال ادامهٔ درگیریها در عراق، شاخص نفت خام برنت در روزهای ابتدایی جنگ به ۱۱۴ دلار رسیده، در حالیکه قیمت قبل آن بین ۱۰۲ تا ۱۰۸ دلار قرار داشتهاست. به گزارش مؤسسه رتبهبندی «فیچ رستینگ»، در صورت گسترش درگیریها در تغییر مناطق عراق و احتمال کاهش تولید نفت این کشور، احتمالاً بهای جهانی نفت به شدت افزایش خواهد یافت، چرا که افزایش تولید نفت عراق میتواند موجب افزایش رشد تولید جهانی نفت در بلندمدت شود.
جستارهای وابسته
- مداخله نظامی علیه داعش
منابع
- ↑ Urban, Mark. "Iraq crisis: Where next in the struggle for the country?". BBC.
- ↑ "Iraq Army recaptures Salahuddin cities and towns from ISIL". Iraqinews.com. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ "Warum die Kurden die großen Gewinner sind". Süddeutsche zeitung. 18 June 2014.
- ↑ Raheem Salman; Ahmed Rasheed (14 June 2014). "Iraq says slows Islamist rebel advance, regains some territory".
- ↑ "Tony Blair: 'We didn't cause Iraq crisis". BBC. 15 June 2014.
- ↑ "Iraqi Communist troops celebrate victory after defeating ISIS". 27 August 2014.
- ↑ In Pictures: Tension in Kirkuk
- ↑ Nabhan, Ali A. "Syrian Warplanes Strike Western Iraq, Killing at Least 50 People". The Wall Street Journal. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ http://online.wsj.com/articles/iran-deploys-forces-to-fight-al-qaeda-inspired-militants-in-iraq-iranian-security-sources-1402592470
- ↑ Iraq regains fighter power with F-16IQ delivery - 6/5/2014 - Flight Global
- ↑ The good and the bad: President Obama's military options in Iraq
- ↑ "Iraq receives Russian fighter jets to fight rebels". BBC News. 29 June 2014. Retrieved 29 June 2014.
- ↑ "France launches first air strikes on IS in Iraq". BBC News. 19 September 2014. Retrieved 19 September 2014.
- ↑ "France launches first air strikes on IS in Iraq". BBC News. 19 September 2014. Retrieved 19 September 2014.
- ↑ Van Heuvelen, Ben. "Amid turmoil, Iraq's Kurdish region is laying foundation for independent state". Washington Post. Retrieved 13 June 2014.
Kurdistan's military forces … have taken over many of the northernmost positions abandoned by the national army, significantly expanding the zone of Kurdish control... "In most places, we aren't bothering them [ISIS], and they aren't bothering us – or the civilians," said Lt. Gen. Shaukur Zibari, a pesh merga commander.
- ↑ "Presence of the MFS at the border of Iraq". Syriac International News Agency. 16 June 2014. Archived from the original on 6 October 2014. Retrieved 30 July 2014.
- ↑ "Iraqi Christians under threat yet again".
- ↑ http://gulfnews.com/news/region/iraq/iraqi-christians-under-threat-yet-again-1.1361741
- ↑ Iraq crisis: Isis declares its territories a new Islamic state with 'restoration of caliphate' in Middle East - Middle East - World - The Independent
- ↑ Hassan, Hassan (17 June 2014). "More Than ISIS, Iraq's Sunni Insurgency". Carnegie Endowment for International Peace. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "Islamic Army of Iraq founder: Isis and Sunni Islamists will march on Baghdad". The Daily Telegraph. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ IŞİD Nedir, IŞİD'in Hedefi Nedir, IŞID'i Kimler Destekliyor بایگانیشده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (in زبان ترکی استانبولی)
- ↑ "U.S. and Iraqis Try to Fragment Extremist Group". The New York Times. 2014-07-12. Retrieved 2014-07-13.
- ↑ "Iraq Crisis: Saddam Hussein's Generals Fighting with Jihadist ISIS Insurgency". International Business Times. 12 June 2014. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ Sam Frizell (21 June 2014). "Iraqi Official: Sunni Insurgents, Baathists Fighting One Another". Time. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ Jacob Siegel. "Someone Is Spilling ISIS's Secrets on Twitter". The Daily Beast. Archived from the original on 9 July 2014. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ http://www.nytimes.com/2014/06/19/world/middleeast/former-loyalists-of-saddam-hussein-crucial-in-helping-isis.html?hpw&rref=world&_r=0
- ↑ "Military council of the rebels starts setting governors on their captured cities". Elaph. Osama Mahdi. Retrieved 13 June 2014.
- ↑ IŞİD ve El Nusra'nın birleştiği iddia edildi بایگانیشده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (in زبان ترکی استانبولی)
- ↑ "The Iraqi Army No Longer Exists". Defense One. Retrieved 30 July 2015.
- ↑
- ↑ "Iraq Army recaptures Salahuddin cities and towns from ISIL". Iraqinews.com. 16 June 2014. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ http://www.nytimes.com/2014/06/13/world/middleeast/iraq.html?hpw&rref=world
- ↑ Brian Ries (13 June 2014). "Iraq Implodes: What You Need to Know". Mashable.com. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ "ISIS weighs approach on Baghdad". 11 June 2014. Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 13 October 2014.
- ↑ "Iraq army capitulates to Isis militants in four cities". The Guardian. 11 June 2014. Retrieved 11 June 2014.
- ↑ "Iran sends troops into Iraq to aid fight against Isis militants". The Guardian. 14 June 2014.
- ↑ http://www.nytimes.com/2014/08/13/world/middleeast/us-to-send-130-more-military-advisers-to-iraq.html?_r=0
- ↑ Peter Beaumont. "How effective is Isis compared with the Iraqi army and Kurdish peshmerga?". The Guardian. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ Marlin Dick (19 June 2014). "ISIS offensive or fragmented Sunni uprising?". Stanford.edu.
- ↑ "ISIS, Inc. – Jihadists attract investors, fighters with annual reports & glossy PR". RT. 19 June 2014.
- ↑ Knights, Michael (1 July 2011). "The JRTN Movement and Iraq's Next Insurgency". Combating Terrorism Center at West Point. Archived from the original on 26 August 2011. Retrieved 20 September 2019.
- ↑ Colin Freeman (18 May 2013). "Izzat Ibrahim al-Douri: the King of Clubs is back, and he may yet prove to be Saddam Hussein's trump card". The Daily Telegraph.
- ↑ Daniel Cassman. "Islamic Army in Iraq | Mapping Militant Organizations". Stanford.edu. Retrieved 2012-09-14.
- ↑ usatoday.com (October 9, 2012). "Al-Qaeda making comeback in Iraq, officials say". Qassim Abdul-Zahra, Associated Press.
- ↑ "Iraq conflict: Images purport to show 'massacre' by militants". BBC News. 15 June 2014. Retrieved 15 June 2014.
- ↑ Jack Moore (13 June 2014). "Iraq Isis Crisis: Mass Executions of Civilians and Soldiers in Mosul, Say UN". International Business Times.
- ↑ "ISIS Claims Execution of 1,700 Iraqi Soldiers; Over 4500 Captured". The Shia Post. 13 June 2014. Archived from the original on 28 January 2015. Retrieved 13 October 2014.
- ↑ Prashant Rao; Agence France-Presse. "NATO to meet as Kerry vows 'intense' US support for Iraq". InterAksyon. Archived from the original on 7 July 2014. Retrieved 13 October 2014.
- ↑ Matthew Weaver; Tom McCarthy; Raya Jalabi (16 June 2014). "Iraq crisis: US could team-up with Iran – live updates". The Guardian.
- ↑ Group: Islamic militants killed 770 Iraqi troops
- ↑ «Islamic State committing 'staggering' crimes in Iraq: U.N. report». بایگانیشده از اصلی در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۵. دریافتشده در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۴.
- ↑ Morris, Loveday (28 October 2013). "Iraq disintegrating as insurgents advance toward capital; Kurds seize Kirkuk". The Washington Post. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ Golnaz Esfandiari (16 June 2014). "Iran IRGC's First 'Martyr' Versus ISIL?". Radio Free Europe Radio Liberty.
- ↑ Amir Vahdat (25 June 2014). "3 Iranian troops killed in attack near Iraq border". Navy Times.
- ↑ William Maclean (6 July 2014). "Iranian pilot killed defending Iraqi shrine: IRNA". Reuters. Archived from the original on 9 July 2014. Retrieved 13 October 2014.
- ↑ http://www.bbc.com/news/world-middle-east-28265064
- ↑ "Iraq security forces kill 60 ISIL south of Tikrit – AhlulBayt News Agency – ABNA – Shia News". Abna.ir. Archived from the original on 26 June 2014. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ Watchdog: Iraq forces executed 250 Sunni prisoners
- ↑ 25 June 2014 Last updated at (1 January 1970). "US forces arrive in Baghdad to advise Iraqi troops". BBC. Retrieved 27 June 2014.
- ↑ Iraq's killing fields where ISIS massacred up to 190 prisoners in four days | Mail Online
- ↑ BBC News - Iraq army 'routs Isis rebels' in offensive on Tikrit
- ↑ "More than 1 million Iraqis have fled their homes as ISIS continues armed siege". CNN. 21 June 2014.
- ↑ "ISIS captures hundreds of the military, and a fast fall of Northern Iraq". Alfajer. 12 June 2014.
- ↑ "Iraq's top Shi'ite cleric issues call to fight jihadist rebels" (به انگلیسی). 2014-06-13. Retrieved 2022-01-27.
- ↑ داعش از روز دوشنبه شهر موصل در شمال عراق را نیز در تصرف دارد. ایسنا
- ↑ "Iraq militants control second city of Mosul". BBC News. 10 June 2014. Retrieved 10 June 2014.
- ↑ فرار بیش از ۵۰۰ هزار عراقی از موصل ایسنا
- ↑ "Iraq crisis: Islamists force 500,000 to flee Mosul". BBC News. 11 June 2014. Retrieved 11 June 2014.
- ↑ مالکی: با قدرت سلاح، امنیت را به نینوا بازمیگردانیم ایسنا
- ↑ "Iraq PM calls emergency after Mosul seized". Al Jazeera English. 10 June 2014. Retrieved 10 June 2014.
- ↑ ... شماری از عناصر داعش بر شهر تکریت و ساختمان استانداری ایسنا
- ↑ پایگاههای لشکر ۴۶ و ۴۷ تیپ ۱۲ با خروج نیروهای ایسنا
- ↑ محکومیت بینالمللی گروگانگیری شهروندان ترکیه در موصل به دست داعش ایسنا
- ↑ در پی گروگان گرفتن ۸۰ تن از اتباع ترکیه به دست داعش در موصل عراق، وزیر خارجه ترکیه سفر خود را به نیویورک نیمه تمام گذاشته و به ترکیه بازگشت. ایسنا
- ↑ اردوغان:حملات هوایی آمریکا علیه داعش تلفات سنگین غیرنظامی دارد ایسنا
- ↑ دولت اسلامی عراق و شام موسوم به داعش از اعضای خود خواستهاست بعد از تسلط نیروهای خود ... ایسنا
- ↑ جهان تحت تأثیر خطر کاهش تولید نفت عراق ایسنا
- ↑ اهداف درازمدت داعش چیست؟ بیبیسی فارسی
- ↑ 3 مکان استراتژیک مورد نظر داعش در عراق + تصویر خبرگزاری انتخاب
- ↑ سازمان ملل: اعدامهای جمعی در عراق به دست شبه نظامیان جنایات جنگی است خبرگزاری انتخاب
- ↑ داعش رهبر خود را 'خلیفه همه مسلمانان' دنیا دانست بیبیسی فارسی
- ↑ داعش در عراق و سوریه اعلام «خلافت» کرد دویچهوله فارسی
- ↑ داعش«خلافت اسلامی» اعلام کرد ایسنا
- ↑ داعش نفت صادر کرد! خبرگزاری انتخاب
- ↑ اصلیترین میادین نفتی سوریه به دست داعش افتاد/ شورشیان تحت محاصره ارتش خبرگزاری انتخاب
- ↑ خودداری داعش از توزیع کپسول گاز در میان کردها/«داعش» نفت سوریه را بشکهای چند میفروشد؟ خبرگزاری انتخاب
- ↑ اولین ویدئوی خلیفه خودخوانده منتشر شد + ویدئو تابناک
- ↑ chief Abu Bakr al-Baghdadi appears in first video bbc.co.uk
- ↑ ISIS jihadists demolish mosques, shrines in northern Iraq (PHOTOS) rt.com
- ↑ the Islamic State of Iraq and Syria (ISIS) showed Sufi shrines were demolished by bulldozers. english.alarabiya.net
- ↑ تخریب زیارتگاهها و مراقد شیعه و سنی توسط داعش انتخاب
- ↑ چرا حمایت رسانهای از داعش اینقدر زیاد است؟ خبرگزاری انتخاب
- ↑ T-shirts, hoodies and even toy figurines bearing the ISIS logo are being sold on online and marketed across social media. edition.cnn.com
- ↑ تروریستهای عراق به مواد رادیواکتیو دست یافتند دویچهوله فارسی
- ↑ داعش منازل مسیحیان موصل را علامتگذاری کرد! خبرگزاری انتخاب
- ↑ مهلت 24 ساعته داعش به مسیحیان خبرگزاری انتخاب
- ↑ فرانسه به مسیحیان موصل پناهندگی میدهد خبرگزاری انتخاب
- ↑ کلیسای تاریخی موصل به آتش کشیده شد خبرگزاری انتخاب
- ↑ داعش خدمت سربازی را اجباری کرد خبرگزاری انتخاب
- ↑ تروریستها پل مهم سامرا را منفجر کردند خبرگزاری انتخاب
- ↑ گزارشها از وضعیت وخیم کردهای ایزدی در شمال عراق بیبیسی فارسی
- ↑ وزیر حقوق بشر عراق: شبهنظامیان دولت اسلامی ۵۰۰ ایزدی را کشتهاند بیبیسی فارسی
- ↑ http://%5Bwww.entekhab.ir/fa/news/175849 30 هزار ایزدی پناهنده به عراق بازگشتند] خبرگزاری انتخاب
- ↑ تکفیریها 500 ایزدی را قتلعام کرد خبرگزاری انتخاب
- ↑ زنده به گور کردن 500 اسیر ایزدی و گردن زدن کودکان/خنده و قهقهه جوخه مرگ تروریستها بر سر اجساد+تصاویر خبرگزاری انتخاب
- ↑ حمله گسترده ارتش عراق، شیعیان و کردها برای شکستن محاصره آمرلی بیبیسی فارسی
- ↑ محاصره آمرلی در عراق 'شکسته شد' بیبیسی فارسی
- ↑ جزئیات کامل شکست حصر شهر «آمرلی» خبرگزاری انتخاب
- ↑ محاصره منطقه آمرلی عراق شکست خبرگزاری انتخاب
- ↑ گروه تروریستی داعش به جان موزه موصل افتاد: وقت ویران کردن آثار تاریخی فرا رسیدهاست! + فیلم خبرگزاری انتخاب
- ↑ مالکی شماری از فرماندهان ارتش را برکنار کرد؛ "بهزودی مردم را از واقعیتها مطلع میکنم" ایسنا
- ↑ استاندار نینوا: تکبر اقلیم کردستان و دولت مرکزی باعث سقوط موصل شد ایسنا
- ↑ به پیشرویهای خود ادامه دهید جنگ هنوز تمام نشده ... ایسنا
- ↑ «فتوای آیتالله سیستانی: سلاح به دست بگیرید و در برابر داعش دفاع کنید». بخش فارسی دویچهوله. دریافتشده در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۴.
- ↑ سرلشکر شیرکو رئوف گفت که نیروهای پیشمرگ در پایگاه نظامی تل الورد ایسنا
- ↑ در پی تسلط اعضای داعش بر شهر تکریت بهطور کامل درگیریهای دیگری ایسنا
- ↑ دختران کرد آماده نبرد با داعش دویچهوله فارسی
- ↑ تأکید کری بر اتحاد عراقیها در میان اشاره کردها به تلاش برای استقلال بیبیسی فارسی
- ↑ فراخوان رئیس اقلیم کردستان عراق به تدارک برگزاری همهپرسی استقلال دویچهوله فارسی
- ↑ اعلام حمایت نتانیاهو از استقلال کردستان عراق دویچهوله فارسی
- ↑ رهبر کردهای سوریه: جدایی کردها از عراق را تأیید نمیکنیم خبرگزاری انتخاب
- ↑ معاون وزارت خارجه ایران: هرگز اجازه نمیدهیم عراق تجزیه شود بیبیسی فارسی
- ↑ السیسی: استقلال کردستان عراق «فاجعه» است خبرگزاری انتخاب
- ↑ عبدالفتاح سیسی: به آمریکا و اروپا در مورد کمک به داعش هشدار داده بودم/به اینها گفته بودم، این گروه بعد از سوریه به سمت عراق، اردن و عربستان خواهد آمد خبرگزاری انتخاب
- ↑ احزاب کرد ایرانی درباره استقلال کردستان عراق چه میگویند؟ دویچهوله فارسی
- ↑ کردهای عراق در حال حفر خندق در مرزهای خود خبرگزاری انتخاب
- ↑ نیروی زمینی ارتش در مرزهای غربی کشور خبرگزاری انتخاب
- ↑ ردپای سپاه قدس در عراق پررنگتر شدهاست دویچهوله فارسی
- ↑ کشته شدن یک خلبان ایرانی در "دفاع از سامرا" دویچهوله فارسی
- ↑ ردپای سپاه قدس در عراق پررنگتر شدهاست دویچهوله فارسی
- ↑ موضع رسمی حسن روحانی: تنها در صورت درخواست دولت عراق، به این کشور کمک نظامی خواهد شد دویچهوله فارسی
- ↑ ارسال اسلحه به گروههای شبهنظامی شیعه در عراق دویچهوله فارسی
- ↑ ارسال جت جنگنده سوخو ۲۵ از سوی ایران به عراق دویچهوله فارسی
- ↑ «اشتباه محاسباتی قاسم سلیمانی ایران را به لبه پرتگاه بردهاست» دویچهوله فارسی
- ↑ گاردین: ایران حمله هوایی به مواضع "دولت اسلامی" را تأیید کرد دویچهوله فارسی
- ↑ آمریکا 300 مشاور نظامی به عراق اعزام میکند ایسنا
- ↑ عراق رسماً خواهان عملیات هوایی آمریکا علیه داعش شد ایسنا
- ↑ گفتگوی ایران و آمریکا درباره عراق ایسنا
- ↑ وزیر خارجه آمریکا وارد بغداد شد بیبیسی فارسی
- ↑ سفر غیرمنتظره وزیر امورخارجه آمریکا به بغداد دویچهوله فارسی
- ↑ اوباما مجوز حمله هوایی علیه داعش را صادر کرد بیبیسی فارسی
- ↑ اوباما مجوز حمله هوایی به مواضع "دولت اسلامی" در عراق را صادر کرد دویچهوله فارسی
- ↑ رئیسجمهور آمریکا دستور حمله هوایی به مواضع داعش در عراق را صادر کرد: این گروه تروریستی در حال نسلکشی است خبرگزاری انتخاب
- ↑ آمریکا: ائتلافی با حضور 40 کشور علیه داعش تشکیل دادهایم، اما ایران در این ائتلاف نیست خبرگزاری انتخاب
- ↑ اعلام آمادگی کشورهای عرب برای همکاری با آمریکا علیه 'داعش' بیبیسی فارسی
- ↑ جان کری برای مقابله با 'داعش' با وزرای خارجه عرب رایزنی میکند بیبیسی فارسی
- ↑ اوباما: داعش در سوریه هم تعقیب خواهد شد بیبیسی فارسی
- ↑ کری در عراق: جهان نمیتواند شاهد گسترش شرارت داعش باشد بیبیسی فارسی
- ↑ استرالیا برای مقابله با دولت اسلامی نیرو به امارات اعزام میکند بیبیسی فارسی
پیوند به بیرون
- همه مطالب، اخبار و وقایع درباره داعش، دویچهوله فارسی
- داعش چگونه متولد شد، ایسنا
- تجمع در اعلام انزجار از جنایتهای گروه داعش در عراق - مشهد ایسنا
- نقشه توسعه و فعالیت داعش ایسنا
- داعش به این ۷ دلیل نابود خواهد شد!، خبرگزاری انتخاب
- چه گروههایی در کنار داعش در عراق میجنگند، بیبیسی فارسی
- آیا داعش میتواند مناطق اشغال شده را اداره کند؟ بیبیسی فارسی