زبان پیدمونتی
زبان پیدمونتی زبانی است هندواروپایی از شاخه رومی که در کشور ایتالیا جمعیتی حدود دو میلیون نفر بدان تکلم میکنند. اکثر زبانشناسان خارجی این زبان را کاملاً مستق و مجزا معرفی کردهاند اما در ایتالیا کوشش بر این است که به عنوان گویشی از ایتالیایی مطرح شود. شمار زیادی از گویشوران این زبان به فرانسه آرژانتین و اروگوئه کوچیدهاند. این زبان از قرن دوازدهم به صورت نوشتاری درآمد و ادبیات پیدمونتی در حدود قرن هجدهم میلادی رشد چشمگیری یافت. در پیدمونت ایتالیا تلاشهای زیادی برای جهت رسمیکردن این زبان انجام شد که به بنبست رسید. پارلمان محلی پیدمونت زبان پیدمونتی را زبان رسمی و کاربردی خود اعلام کرد و خواستار تدریس آن در مدارس شد. اگرچه ایتالیا این مسئله را به رسمیت نشناخت اما هماکنون در سطح محدودی در مدارس آموزش داده میشود. همچنین دولت ایتالیا طرح پیشنهادی مردم پیدمونت را برای اینکه زبان پیدمونتی یکی از زبانهای رسمی المپیک زمستانی ۲۰۰۶ تورین باشد را رد نمود.
پیدمونتی | |
---|---|
Piemontèis | |
زبان بومی در | ایتالیا |
منطقه | ایتالیا منطقه پیدمونت |
شمار گویشوران | ~۲٬۰۰۰٬۰۰۰ (بدون تاریخ) |
هندواروپایی
| |
کدهای زبان | |
ایزو ۲–۶۳۹ | roa |
ایزو ۳–۶۳۹ | pms |
زبانشناسی | 51-AAA-of |
نمونه زبانی
پیدمونتی | ایتالیایی | فرانسه | اسپانیایی | پرتغالی | کاتالان | فارسی |
---|---|---|---|---|---|---|
cadrega | sedia | chaise | silla | cadeira | cadira | صندلی |
pijé | prendere, pigliare | prendre | tomar | pegar, tomar | prendre | گرفتن |
surtì | uscire | sortir | salir | sair | sortir | رفتن |
droché/casché/tombé | cadere, cascare | tomber | caer | cair, tombar | caure | افتادن |
ca/mison | casa | maison | casa | casa | casa | خانه |
brass | braccio | bras | brazo | braço | braç | بازو |
nùmer | numero | numéro | número | número | nombre | شماره |
pom | mela | pomme | manzana | maçã | poma | سیب |
travajé | lavorare | travailler | trabajar, laborar | trabalhar | treballar | کار کردن |
scòla | scuola | école | escuela | escola | escola | مدرسه |
bòsch | legno | bois | madera | madeira, bosque, mata | fusta | چوب |
monsù | signore | monsieur | señor | senhor, seu | senyor | آقا |
madama | signora | madame | señora | senhora, dona | senyora | بانو |
istà | estate | été | verano, estío | verão | estiu | تابستان |
ancheuj | oggi | aujourd'hui | hoy | hoje | avui | امروز |
dman | domani | demain | mañana | amanhã | demà | فردا |
jer | ieri | hier | ayer | ontem | ahir | دیروز |
lùnes | lunedì | lundi | lunes | segunda-feira | dilluns | دوشنبه |
màrtes | martedì | mardi | martes | terça-feira | dimarts | سه شنبه |
mèrcol/merco | mercoledì | mercredi | miércoles | quarta-feira | dimecres | چهارشنبه |
giòbia | giovedì | jeudi | jueves | quinta-feira | dijous | پنج شنبه |
vënner | venerdì | vendredi | viernes | sexta-feira | divendres | آدینه |
saba | sabato | samedi | sábado | sábado | dissabte | شنبه |
dumìnica | domenica | dimanche | domingo | domingo | diumenge | یکشنبه |