عربی خوزستانی

زبان عربی در میان عرب‌های خوزستان رایج است. بخش‌ اصلی از استان خوزستان شامل سوسنگرد و هویزه و شادگان وباوی و اهواز و شوش و هندیجان و ماهشهرو آبادان و خرمشهر ... بخش‌هایی هستند که به‌طور کلی عرب‌زبان می‌باشند. همچنین در دیگر شهرهای استان خوزستان مانند امیدیه و رامهرمز و شوشترو... زبان عربی در کنار سایر زبان‌های رایج شهر را تشکیل می‌دهند. همچنین جنوب استان ایلام در مناطق دهلران، موسیان و دشت عباس زبان عربی بین مردم عرب رواج دارد.
گویش عربی مردم خوزستان تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر دارد و لهجه عربی خرمشهر را فصیح‌ترین و اصلی‌ترین لهجه این گویش می‌دانند.

زبان عربی خوزستان به‌دلیل شفاهی بودن و نیز افزایش سواد و تحصیلات میان مردم عرب و نیز گسترش استفاده از رسانه و مدارس فارسی‌زبان تفاوت‌های زیادی با گویش عربی رایج در منطقه عراق یافته‌است. مهم‌ترین این تأثیرات در ساختار جمله است که ترتیب فاعل(s)فعل(v) و مفعول(o) در زبان عربی خوزستانی متفاوت با سایر لهجه‌ها و گویش‌های این زبان است؛ و دو سبک (SVO) و (VSO) در تمام لهجه‌های عربی رایج است اما عربی خوزستانی بر خلاف این‌ها یک الگوی (SOV) هم دارد که به‌جز عربی ازبکستانی در سایر لهجه‌های عربی دیده نمی‌شود و این تحت تأثیر زبان فارسی در ایران و تاجیکی در ازبکستان رقم خورده‌است.

آواشناسی

از نظر آواشناسی لهجه عربی خوزستان سریع بوده و تمایل به حذف همخوان‌ها در آن وجود دارد. در این لهجه برای مثال واژه أنتَ ('ant-a) در گفتار به صورت إتِّ(e-tt-e) یا در دیگر نمونه قلت لی به معنی (به من گفتی) در میان مردم خوزستان به صورت گلت‌لی (GI-T-LI) تلفظ می‌شود. در لهجه عربی این منطقه صامت «ق» به صورت «گ» و صامت «ک» گاهی به صورت «چ» تلفظ می‌شود. همچنین حرف «ج» نیز بیشتر اوقات به صورت «ی» ادا می‌شود. این تفاوت‌ها یا نظایر آن در تمام لهجه‌های عربی مانند مصری و لبنانی نیز موجود است.

نمونه زبانی

نمونه‌ای از تفاوت‌های آوایی عربی خوزستانی و عربی فصیح: