عصب‌شناسی
عصب‌شناسی یا نورولوژی (به انگلیسی: Neurology) دانش مطالعهٔ ساختار، کارکرد و بیماری‌های دستگاه عصبی جانداران است. موضوع عصب‌شناسی بررسی دستگاه عصبی جانداران در سطوح گوناگون از سلولی و مولکولی تا آناتومی، علوم رفتاری، و آسیب‌شناسی پزشکی است. واژهٔ عصب‌شناسی برگردان واژهٔ انگلیسی Neurology (نورولوژی) است ولی موارد به‌کارگیری این واژه در فارسی و انگلیسی متفاوت است. عصب‌شناسی در فارسی برابر واژهٔ Neuroscience انگلیسی است. به جای واژهٔ عصب‌شناسی از اصطلاح علوم عصبی نیز بهره‌گیری می‌شود.
| دستگاه | سی‌تی اسکن، ام‌آرآی، پونکسیون کمری |
|---|---|
| بیماری‌های مهم | radiculopathy, پلی‌نوریت، visual snow, سکته مغزی، زوال عقل، حمله‌های صرعی و صرع، بیماری آلزایمر، اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی |
| آزمایش‌های مهم | دستگاه عصبی (یا سیستم عصبی) |
| متخصص | عصب‌شناس |
زیرشاخه‌های عصب‌شناسی
این دانش یکی از زیرشاخه‌های زیست‌شناسی است و از علوم پایهٔ پزشکی به‌شمار می‌آید. عصب‌شناسی خود به زیرشاخه‌هایی تقسیم می‌شود که بیشتر آن‌ها در فارسی نام استانداردی نداشته‌اند:
- عصب‌شناسی بالینی یا همان نورولوژی (Neurology): شاخه‌ای از دانش پزشکی است که به بیماری‌های عصبی و روش درمان دارویی آن‌ها می‌پردازد.
- عصب‌شناسی رفتاری (Neurobehvior): به بررسی فرایندهای عصبیِ منجر به رفتارهای گوناگون در موجود زنده می‌پردازد.
- روان‌شناسی عصبی (Neuropsychology): ترکیبی از دانش روان‌شناسی و عصب‌شناسی است که با تکیه بر فرایندهای عصبی به دنبال پاسخ پرسش‌های دانش روان‌شناسی می‌گردد.
- آناتومی عصبی (Neuroanatomy): بررسی ماکروسکوپی شکل اندام‌های عصبی همانند مغز و نخاع را بر دوش دارد.
- عصب‌شناسی شناختی (Neurocognition): شناخت (cognition) رویکردی در دانش روان‌شناسی است و عصب‌شناسی شناختی به مسائل این رویکرد از دریچهٔ فرایندهای عصبی می‌نگرد.
- فیزیولوژی عصبی (Neurophysiology): به چگونگی عملکرد سیستم‌های عصبی می‌پردازد.
- آسیب‌شناسی عصبی (Neuropathology)
- علوم اعصاب (neuroscience)
جستارهای وابسته
- علوم محاسباتی اعصاب
- فیزیولوژی بالینی اعصاب (Clinical neurophysiology)
- جایزه کاولی
منابع
- واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی