لیختن‌اشتاین
لیختن‌اشتاین (به آلمانی: Liechtenstein) با نام رسمی شاهزاده‌نشین لیختن‌اشتاین (به آلمانی: Fürstentum Liechtenstein) سومین کشور کوچک در اروپا است.
شاهزاده‌نشین لیختن‌اشتاین Fürstentum Liechtenstein لیختن‌اشتاین | |
|---|---|
شعار: خدا، شاهزاده، میهن | |
سرود: در بالادست راین جوان | |
| پایتخت | فادوتس ۴۷°۰۸′ شمالی ۹°۳۱′ شرقی / ۴۷٫۱۳۳°شمالی ۹٫۵۱۷°شرقی |
| بزرگترین شهر | شان |
| زبان(های) رسمی | آلمانی |
| حکومت | پادشاهی مشروطه |
| هانس آدام دوم کلاوس تشتشر | |
| بنیان‌گذاری | ۱۸۶۶ |
| مساحت | |
• کل | ۱۶۰ کیلومتر مربع (۶۲ مایل مربع) (۲۱۱ام) |
• آبها (٪) | جزئی |
| جمعیت | |
• سرشماری | ۳۷٬۶۶۶ (۲۰۶ام) |
• تراکم | ۲۲۴٫۹ بر کیلومتر مربع (۵۸۲٫۵ بر مایل مربع) (۵۶ام) |
| تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۰۸ |
• کل | ۴٫۱۶۰ میلیارد دلار (۱۵۵ام) |
• سرانه | ۱۱۸٬۰۰۰ دلار (۲ام) |
| شاخص توسعه انسانی (۲۰۰۷) | ۰٫۹۵۱ ۱۹(خیلی بالا) |
| واحد پول | فرانک سوئیس (CHE) |
| منطقه زمانی | CET |
• تابستان (ساعت تابستانی) | CEST |
| پیش‌شماره تلفنی | ۴۲۳ |
| دامنه سطح‌بالا | .li |
پایتخت آن شهر فادوتس است. زبان رسمی لیختن‌اشتاین، آلمانی است، مساحت آن ۱۶۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۳۷ هزار نفر است. واحد پول این کشور فرانک سوئیس با جزء (راپن) نام دارد.
لیختن‌اشتاین یکی از بالاترین سطوح زندگی در جهان را دارد. صنعت گردشگری، بانکداری و تولیدات (ابزار دقیق صنعتی) همگی با اهمیت است و صادرات این کشور را بیشتر فراورده‌های دندانپزشکی و ماشین آلات تشکیل می‌دهند. لیختن‌اشتاین در سازمان ملل متحد، شورای اروپا، کنفرانس امنیت و همکاری در اروپا، و اتحادیه بازرگانی آزاد اروپا عضویت دارد. میزان باسوادی در آن ۱۰۰٪ است.
جغرافیا
این کشور در مرکز اروپا قرار دارد و از شرق و شمال توسط اتریش و از غرب و جنوب توسط سوئیس احاطه شده‌است.
کوه‌های آلپ در شرق این شاهزاده‌نشین قرار دارد. غرب کشور متشکل از جلگهٔ سیلابی رود راین است. رودهای مهم آن راین و سامینا و بلندترین نقطه آن گروز پیتز است که ۲۵۹۹ متر ارتفاع داردو این کشور آب و هوای آلپی معتدل دارد البته دارای زمستان‌هایی بسیار سرد و تابستانهایی خنک است.
پایتخت لیختن‌اشتاین فادوتس است اما بزرگترین شهر این کشور، شان با ۵ هزار و ۵۰۰ نفر جمعیت می‌باشد.
تاریخ
این کشور در سال ۱۸۶۸ اعلان بیطرفی کرد. لیختن‌اشتاین که به واسطهٔ خاک اتریش از آلمان جداست، تنها شاهزاده‌نشین آلمانی بود که در ۱۸۷۱ به امپراتوری آلمان نپیوست. از سال ۱۹۱۹ سوئیس مسئولیت سیاست خارجی لیختن اشتاین را بر عهده گرفت و از ۱۹۲۴ این کشور از اتحاد گمرکی و پولی با سوئیس برخوردار بوده‌است، با این حال از ۱۹۸۹ نقش فعالتری در عرصهٔ بین‌المللی به خود گرفته‌است،
شاهزاده هانس آدام دوم پس از مرگ پدرش فرانتز جوزف سوم در سال ۱۹۸۹ جایگزین او شد. ماریو فریک از اتحادیهٔ میهن پرستان در سال ۱۹۹۳ ریاست دولت را بر عهده گرفت، در سال ۲۰۰۱ نیز اوتمار هاسلر جای او را در سمت نخست‌وزیری گرفت.
سیاست
لیختن‌اشتاین کشوری‌ست پادشاهی با پارلمان ۲۵ نفره و دولتی ۵ نفره. لیختن‌اشتاین و سوئیس تنها کشورهایی در اروپا هستند که دمکراسی مستقیم دارند. از سال ۱۹۸۴ در این کشور زنان نیز حق رأی دارند.
حکومت این کشور پادشاهی مشروطه و حاکم آن یک شاهزاده است. ۲۵ عضو لندستگ (پارلمان) تحت نظام تعیین تعداد نمایندگان به نسبت جمعیت هر منطقه با رأی تمامی افراد بالغ برای مدت چهار سال انتخاب می‌شوند. لندستگ ۵ نفر از جمله نخست‌وزیر را به عنوان کمیتهٔ ملی (کابینه) انتخاب می‌کند. نخست‌وزیر رسماً از سوی شاهزاده گمارده می‌شود. احزاب مهم سیاسی لیختن‌اشتاین عبارتند از اتحاد میهنی، حزب شهروند مترقی و حزب لیست آزاد (سبز).
مردم
آلمانی زبان رسمی لیختن‌اشتاین می‌باشد. دو سوم مردم این کشور لیختن‌اشتاینی‌اند. دیگران مهاجرانی‌اند که بیشترشان از سوئیس، اتریش و آلمان آمده‌اند.
۶۵ ٪ از مردم این کشور را لیختن اشتاینی، ۱۰ ٪ را سوییسی، ۵ ٪ را اتریشی و ۳ ٪ را آلمانی تشکیل می‌دهد، همچنین دین ۷۸ ٪ از لیختن اشتاینی‌ها، کاتولیک و ۸ ٪ پروتستان می‌باشد.
تقسیمات کشوری
کشور لیختن‌اشتاین به ۱۱ شهرستان تقسیم شده‌است که بیشتر آن‌ها تنها از یک شهر تشکیل شده‌است. ۵ شهرستان لیختن اشتاین در شمال کشور قرار گرفته‌اند ناحیه انتخاباتی اونترلاند را تشکیل می‌دهند و ۶ شهرستان باقی‌مانده بخش انتخاباتی اوبرلاند را.
بخش انتخاباتی اونترلاند:
بخش انتخاباتی اوبرلاند: