کونگفو
کونگفو (به چینی: 功夫) (به انگلیسی: kung fu/kungfu) یک اصطلاح مشهور چینی است که به معنای مهارت است و برای ماهر بودن در یک کاری استفاده میشود . در زنجیرهای به هر مطالعه، یادگیری یا تمرین مربوط به صبر، انرژی و زمان برای اتمام اشاره دارد. از طریق سخت کوشی وگرانبها بودن هنرهای رزمی لزوما چینی هنرهای رزمی فانی چین محسوب میشود. البته در چند سال اخیر برخی از رشتههای رزمی نو ظهور همچون کونگ فو توتایما کونگ فو جنگاوران کونگفو خیابانی کونگفو توآ ، نیو کونگفو آزاد (فری کونگ فو) ،هو کونگ فو،نیو کونگ فو،و … از نام کونگ فو برای تبلیغ سبک خود استفاده کردهاند. معنای اصلی کونگ فو در زبان چینی تا حدی از آنچه که این روزها از این لغت برداشت میشود، متفاوت است. کونگفو در واقع به رشته خاصی اشاره ندارد بلکه به تمامی هنرهای رزمی چینی که ازگذشتههای دور در سراسر این سرزمین رواج داشته برمیگردد. در هر یک از نقاط چین، اساتید کونگفو شیوه خاصی از مبارزه را به شاگردان خود آموزش میدادند و این مهارت هااز نسلی به نسل دیگر منتقل میشد ولی به خاطرقانون منع آموزش کونگفو به افراد غیر چینی،هنرهای رزمی چین در طی سال ها ناشناخته باقی ماند که دراواسط قرن بیستم این قانون توسط بروسلی نادیده گرفته شد واوشروع به آموزش کونگفو به افراد خارجی نمود واساتید چینی ازاین کاربروسلی به شدت ناخشنودبودند. وبرای مجازات بروسلی ،فردی به نام وانگ جک من راکه درهنرهای رزمی سنتی چینی استاد بود به مبارزه او فرستادند که ملاقات و مبارزه این دو استاد بزرگ بروس لی را از اینکه کونگفو را دست مایه نمایش های تلویزیونی کند و مباحث اخلاقی آن را قربانی حرکات مرگبار و مبارزه نماید منصرف نمود و بنیان های سبک جیت کان دو را که بعدها توسط استاد بروسلی معرفی شد استوار نمود. درواقع کونگ فو فقط برای چینی ها یک شیوه مبارزه نبود ،بلکه آنان کونگ فورانمادی ازهویت وآداب رسوم خود میدانستند.کونگفو درچین دارای شاخه های شمالی وجنوبی است که رشته های شمالی درمناطق شمالی ورشته جنوبی بیشتردرمناطق جنوبی چین رواج دارند،سبک های شمالی نیازمند بدنی نرم وانعطاف پذیر برای حرکت های سریع وضربات پرشی وبرق آسا به حریف هستندورشته های جنوبی،نیازمندبدنی پرازعضله ونیرومند برای ضربات مرگباربه حریف میباشند .چانگ چوان،نانچوان و خوانچوان جزو سبک های شمالی و وینگ چون،چویلی فوت، هونگ جیا ودرنای سفید فوجیان جزو سبک های جنوبی کونگفو میباشد.کونگفو دارای سبک هایی نیزمی باشدکه ازقدرت درون ونیروی درونی برای مبارزه استفده میکندمانند:تای چی چوان،باگوآژانگ میشیجی چوان و....بیشتررشته های کونگفوحرکات خودراازروی حیوات تقلیدمی کنندمانند(کونگفوی پنج حیوان)که روش های مبارزه حیواناتی مانند:اژدها،مار،میمون،ببر ، ملخ و لک لک راتقلید میکند کونگ فوکاران ازقدرت انگشتان و سرپنجه هانیز درمبارزه بهره میگیرند.امروزه جیت کاندویکی ازرشته های مدرن کونگفو میباشد که توسط بروسلی پایه گذاری شده است.
واژهشناسی
واژه کونگفو از دو بخش «کونگ» (چینی: 功) به معنای کار، فعالیت، شایستگی یا دستاورد و «فو» (چینی: 夫) تشکیل میشود. «فو» در زبان چینی هم به معنی انسان است و هم پسوندی با معانی بسیار مختلف. اگر فو را در معنای اول آن در نظر بگیریم معنی کونگفو چیزی شبیه به «دستاورد انسان» خواهد بود و اگر آن را پسوند بدانیم معنای آن «فعالیت و تلاشی که با صرف زمان و انرژی قابل توجه به دست میآید» خواهد بود. به این ترتیب «تمرین کونگفو» در اصل به معنی تمرین یک رشته رزمی نبودهاست بلکه به فرایند کلی تمرینات بدنی و ذهنی یک شخص و آموزشها و تکامل مهارتهای او اشاره داشتهاست. حالا این مهارت ممکن است در زمینه یک هنر رزمی باشد یا هر مهارت دیگری در رشتههای هنری، علمی و فنی مختلف.
کونگ فو در کشور چین با دو اسم شناخته میشود:در جنوب این کشور که زبان کانتونی موجود است این رشته را همان کونگ فو مینامند. اما در شمال کشور چین که زبان مندرین رواج دارد این رشته با نام ووشو شناخته میشود. کونگفو یا ووشو دارای بیش از 300 سبک اصلی و حدود 1000 سبک فرعی میباشد که از معروفترین آنها را میتوان به سبک های چانگ چوان ، نان چوان ، تای چی چوان و وینگچون اشاره داشت. همه این سبکها در دو بخش تالو و ساندا برگزار میشوند. ساندا یک نوع مبارزه فولکنتاکت است که اوایل سده بیستم براساس مبارزه خیابانی و با بهره گیری از تکنیک های مقدماتی کونگ فوی سنتی پایهگذاری شد و در مسابقات پیشرفته تر آن (سانداوانگ) ضربات آرنج و زانو نیز در آن گنجانده شدهاست. تالو به معنای فرم است، و هنرجویان به اجرای فرم در این بخش میپردازند. رشته رزمی ووشو از لحاظ برتر بودن در تکنیک های مبارزه ای و اجرای فرم نسبت به بقیه رشتههای رزمی مانند کاراته یا تکواندو محبوبیت و سرسختی کامل و اثبات شدهای دارد. هر چهار سال یک بار مسابقات جهانی کونگ فو نیز زیر نظر فدراسیون بینالمللی ووشو و در قالب ووشو سنتی برگزار میشود. اصطلاح ووشو به معنای هنر جنگیدن است.
منابع
مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Kung fu (term)». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۷ آوریل ۲۰۲۰.محمد مهدی خسروی قلعه کنگفوکار
- دانشنامه هنرهای رزمی، تهران، نگاه بوستان، ۱۳۹۴.