اقتصاد

فرهنگ لغت آکسفورد اقتصاد را این گونه تعریف کرده‌است: اقتصاد ارتباط میان تولید، تجارت و عرضۀ پول، در یک کشور یا منطقۀ مشخص می‌باشد. در تعریفی دیگر اقتصاد، مجموعۀ بزرگی از فعالیت‌های به‌هم‌پیوسته تولیدی و مصرفی دانسته‌شده که به‌تعیین چگونگی تخصیص منابع کمیاب کمک می‌رسانند. اقتصاد همچنین به‌صورت «شبکه‌ای از تولیدکنندگان، توزیع‌کنندگان و مصرف‌کنندگان کالاها و خدمات (محصولات) در یک مکان، منطقه یا کشور» تعریف شده‌است.

امروزه، طیف وسیعی از حوزه‌هایِ مختلف علوم اجتماعی از جامعه‌شناسی (جامعه‌شناسی اقتصادی) و تاریخ (تاریخ اقتصادی) گرفته تا انسان‌شناسی (انسان‌شناسی اقتصادی) و جغرافیا (جغرافیای اقتصادی) به بررسی و تجزیه و تحلیل جنبه‌های مختلف اقتصادی حیات جمعی انسان‌ها می‌پردازد.

با توجه به اهمیت رو به رشد بخش مالی اقتصاد، در عصر حاضر، تحلیلگران اصطلاح اقتصاد واقعی را به کار می‌گیرند تا بخش واقعی اقتصاد را که واقعاً با تولید کالاها و خدمات ارتباط دارد، از بخش مالی اقتصادی (یا اقتصاد کاغذی) تفکیک کند که مرتبط با خرید و فروش در بازارهای مالی است.

با استفاده از مفهوم‌های زیر می‌توان معیارها و شاخص‌هایی را برای شناخت و اندازه‌گیری اقتصاد به دست آورد:

• مخارج مصرفی
• نرخ ارز
• تولید ناخالص داخلی
• تولید ناخالص ملی سرانه
• تولید ناخالص ملی
• بازار سهام
• نرخ بهره
• بدهی ملی
• نرخ تورم
• بیکاری
• تراز تجاری

از آنجا که قیمت‌ها در طول زمان متغیرند و برای این که نگاه واقعی‌تر به اقتصاد داشته باشیم، اقتصاددانان و آمارگران برخی از معیارهای اندازه‌گیری اقتصاد را بر اساس میزان تورم تعدیل و مقادیر اسمی را به مقادیر واقعی تبدیل می‌کنند؛ مثلاً، درآمد ناخالص ملی اسمی معمولاً به درآمد ناخالص ملی واقعی تبدیل می‌شود تا میزان رشد یک اقتصاد محاسبه شود.

مقاله اصلی: اقتصاد ایران

در حال حاضر، ایران بر اساس فهرست صندوق بین‌المللی پول با توجه به درآمد ناخالص ملی اسمی بیست و یکمین و بر اساسِ درآمد ناخالص ملی تعدیل شده با شاخص برابری قدرت خرید هفدهمین اقتصاد بزرگ دنیاست. در این رتبه‌بندی و بر اساس معیار اولی به ترتیب کشورهای ترکیه و عربستان سعودی و بر اساس معیار دوم کشور ترکیه بالاتر از ایران قرار می‌گیرند.

مقاله اصلی: اقتصاد غیررسمی

اقتصاد غیر رسمی فعالیت‌های اقتصادی را شامل می‌شود که برخلاف اقتصاد رسمی، نه مالیاتی می‌پردازد و نه تحت نظارت دولت انجام می‌گیرد؛ از این رو، اقتصاد غیر رسمی در محاسبات مربوط به تولید ناخالص ملی نمی‌آیند. اگرچه غالباً اقتصاد غیررسمی با مباحث مربوط به کشورهای در حال توسعه پیوند خورده‌است، تمامی نظام‌های اقتصادی درجاتی از اقتصاد غیر رسمی را شامل می‌شوند.