حساب کاربری
​
زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه
لینک کوتاه

تقسیم

تَقسیم یا بَخش یکی از چهار عمل اصلی در ریاضی است که وارونهٔ عمل ضرب است.

تقسیم
20 ÷ 4 = 5
تقسیم

به این دو واژه مشابه توجه کنید و اشتباه نگیرید، بخشیدن و بخشودن، بخشیدن به معنی تقسیم کردن (بخشش) است ولی بخشودن یعنی عفو کردن (بخشایش).

همچنین، عمل تقسیم (بخش) میتواند به دو روش تفسیر شود:‌ کمی و کیفی

به طور ویژه، اگر «c» ضرب‌در «b» برابر «a» را اینگونه بنویسیم:

c × b = a
تقسیم

اگر b برابر صفر نباشد، پس «a» بخش بر (تقسیم بر) «b» برابر «c»، اینگونه نوشته می‌شود:

a b = c
تقسیم

برای نمونه:

6 3 = 2
تقسیم

هنگامی که:

2 × 3 = 6
تقسیم
.

در گزارهٔ بالا٬ «a» را «مقسوم»٬ «b» را «مقسوم علیه» و «c» را «خارج قسمت» می‌گویند.

تقسیم بر صفر (یا بخش بر صفر) درصورتی که «b» صفر باشد تعریف نشده است.

اگر در عمل تقسیم،باقی مانده برابر صفر شود می گوییم صورت(مقسوم) بر مخرج(مقسوم علیه) بخش پذیر است مانند مثال بالا.

منابع

    عملیات دوتایی
    عددی تابعی مجموعه‌ای ساختاری
    مقدماتی

    + جمع
    – تفریق
    × ضرب
    ÷ تقسیم
    ^ توان

    حسابی

    div خارج قسمت اقلیدسی
    mod باقی‌مانده اقلیدسی
    ∧ بزرگ‌ترین مقسوم‌علیه مشترک
    ∨ کوچک‌ترین مضرب مشترک

    ترکیباتی

    () ضریب دوجمله‌ای
    P جایگشت
    C ترکیب

    ∘ ترکیب
    ∗ کانولوشن
    جبر مجموعه‌ها

    ∪ اجتماع
    \ متمم نسبی
    ∩ اشتراک
    Δ تفاضل متقارن

    ترتیب کلی

    min کمینه
    max بیشینه

    توری‌ها

    ∧ کرانه تحتانی
    ∨ کرانه فوقانی

    مجموعه‌ها

    × ضرب دکارتی
    ⊔ اجتماع منفصل
    ^ توان مجموعه‌ای

    گروه‌ها

    ⊕ حاصل‌جمع مستقیم
    ∗ حاصل‌ضرب آزاد
    ≀ produit en couronne

    مدول‌ها

    ⊗ ضرب تانسوری
    Hom هومومورفیزم
    Tor پیچش
    Ext extensions

    درخت‌ها

    ∨ enracinement

    واریته‌های متصل

    # جمع متصل

    فضاهای نقطه‌دار

    ∨ bouquet
    ∧ smash produit
    ∗ joint

    بُرداری
    (.) ضرب اسکالر
    ∧ ضرب برداری
    جبری
    [,] کروشه لی
    {,} کروشه پواسون
    ∧ ضرب خارجی
    هومولوژی
    ∪ cup-produit
    • حاصل‌ضرب اشتراک
    ترتیبی
    + الحاق
    منطق بولی
    ∧ عطف منطقی∨ فصل منطقی⊕ یای انحصاری⇒ استلزام منطقی⇔ اگر و فقط اگر

    چهار نمونه اصلی

    آخرین نظرات
    • ریاضی
    • ضرب
    کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.