زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

احزاب مشرک (قرآن)





آیاتی از قرآن به ویژگی های احزاب مشرک پرداخته است که به بیان آن خواهیم پرداخت.


۱ - دلبستگی به آیین خویش



احزاب مشرک، به روش و آیین خویش دلبستگی داشتند...
.. ولا تکونوا من المشرکین• من الذین فرقوا دینهم وکانوا شیعـا کل حزب بما لدیهم فرحون. از مشرکان نباشید• از آنان مباشید که دین خود را پاره پاره کردند و فرقه فرقه شدند و هر فرقه‌ای به هر چه داشت دلخوش بود.
اینکه هر گروهی از منحرفان و مشرکان از راهی که انتخاب کرده‌اند خوشحالند و آن را حق می‌پندارند دلیلش روشن است، چرا که هوا و هوس کارش زینت کردن خواسته‌های دل در نظر انسان است، و این تزیین نتیجه اش دلبستگی هر چه بیشتر و خوشحالی بخاطر راهی است که برگزیده، هر چند بیراهه و گمراهی باشد.
هواپرستی هرگز به انسان اجازه نمی‌دهد چهره حقیقت را آن چنان که هست ببیند، و قضاوت صحیح و خالی از حب و بغضها پیدا کند.

۲ - همسویی احزاب با مشکان مکه



مشرکان عصر بعثت پیامبر صلی الله علیه وآله، گروهی همسو با احزاب پیشین در تکذیبگری بودند.
ما سمعنا بهـذا فی الملة الاخرة ان هـذا الا اختلـق• جند ما هنالک مهزوم من الاحزاب• کذبت قبلهم قوم نوح وعاد و فرعون ذو الاوتاد• وثمود وقوم لوط واصحـب لــیکة اولـئک الاحزاب. ما هرگز چنین چیزی در آیین دیگری نشنیده‌ایم این تنها یک آئین ساختگی است! • (آری) اینها لشکر کوچک شکست خورده‌ای از احزابند! • پیش از آنان قوم نوح و عاد و فرعون صاحب قدرت (پیامبران ما را) تکذیب کردند! • و (نیز) قوم ثمود و لوط و اصحاب الایکه (قوم شعیب)، اینها احزابی بودند (که به تکذیب پیامبران برخاستند)
آری اینها شش گروه از احزاب جاهلی و بت پرست بودند که بر ضد پیامبران بزرگی قیام کردند.
قوم نوح در برابر این پیامبر عظیم.
قوم عاد در مقابل حضرت" هود".
فرعون در برابر" موسی " و" هارون ".
قوم ثمود در برابر" صالح ".
قوم لوط در برابر حضرت" لوط".
و اصحاب الایکه در برابر" شعیب".
آنها آنچه در توان داشتند در تکذیب و آزار و ایذاء پیامبران و مؤمنان به کار گرفتند اما سرانجام عذاب الهی دامانشان را گرفت و همچون مزرعه خشک
شده آنها را درو کرد.
قوم نوح با طوفان و بارانهای سیلابی نابود شدند.
عاد با تندبادی سرسخت و کوبنده.
فرعون و فرعونیان با امواج نیل.
قوم ثمود با صیحه آسمانی (صاعقه‌ای عظیم).
قوم لوط با زلزله‌ ای وحشتناک توام با بارانی از سنگهای آسمانی.
قوم شعیب نیز با صاعقه‌ ای مرگبار که از ابری بر سر آنها فرود آمد و به این ترتیب" آب" و" باد" و" خاک" و" آتش" که وسائل اصلی زندگی انسان را تشکیل می‌دهند مامور مرگ آنها شدند، و چنان طومار عمر این سرکشان یاغی را در هم نوردیدند که اثری از آنها باقی نماند.
این مشرکان مکه باید بیندیشند نسبت به این اقوام گروه کوچکی بیش نیستند، چرا از خواب غفلت بیدار نمی‌شوند؟

۳ - تهدید احزاب تکذیبگر



تکذیبگران عصر بعثت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم از سوی خداوند به سرنوشت احزاب پیشین تکذیبگر، تهدید شدند.
اءنزل علیه الذکر من بیننا بل هم فی شک من ذکری... • کذبت قبلهم قوم نوح وعاد وفرعون ذو الاوتاد• وثمود وقوم لوط واصحـب لــیکة اولـئک الاحزاب• ان کل الا کذب الرسل فحق عقاب. آیا از میان همه ما، قرآن تنها بر او(محمد) نازل شده؟! » آنها در حقیقت در اصل وحی من تردید دارند، بلکه آنان هنوز عذاب الهی را نچشیده‌اند (که این چنین گستاخانه سخن می‌گویند)• یش از آنان قوم نوح و عاد و فرعون صاحب قدرت (پیامبران ما را) تکذیب کردند! • و (نیز) قوم ثمود و لوط و اصحاب الایکه(قوم شعیب )، اینها احزابی بودند (که به تکذیب پیامبران برخاستند)• هر یک (از این گروه‌ها) رسولان را تکذیب کردند، و عذاب الهی درباره آنان تحقق یافت!
تاریخ نشان می‌دهد که چگونه هر گروهی از آنها به بلائی جان سپردند و در مدت کوتاهی شهر و دیارشان به ویرانه‌ای تبدیل شد، و نفراتشان به جسدهایی بی روح! آیا این مشرکان مکه با این کارهای خود سرنوشتی بهتر از آنها می‌توانند داشته باشند،؟ در حالی که اعمال آنها همان اعمال است و سنت خداوند همان سنت؟!
ما یجـدل فی ءایـت الله الا الذین کفروا فلا یغررک تقلبهم فی البلـد• کذبت قبلهم قوم نوح والاحزاب من بعدهم وهمت کل امة برسولهم لیاخذوه وجـدلوا بالبـطـل لیدحضوا به الحق فاخذتهم فکیف کان عقاب• وکذلک حقت کلمت ربک علی الذین کفرواانهم اصحـب النار. تنها کسانی که در آیات ما مجادله می‌کنند که (از روی عناد) کافر شده‌اند پس مبادا رفت و آمد آنان در شهرها (و قدرت نمایی آنان) تو را بفریبد! • پیش از آنها قوم نوح و اقوامی که بعد از ایشان بودند (پیامبرانشان را) تکذیب کردند و هر امتی در پی آن بود که توطئه کند و پیامبرش را بگیرد (و آزار دهد)، و برای محو حق به مجادله باطل دست زدند اما من آنها را گرفتم (و سخت مجازات کردم) ببین که مجازات من چگونه بود! • و این گونه فرمان پروردگارت درباره کسانی که کافر شدند مسلم شده که آنها همه اهل آتشند!
این آیه در مقام جواب دادن از شبهه‌ای است که بعد از آیات قبل ممکن است به ذهن کسی وارد شود، و آن شبهه این است که ما می‌بینیم همیشه برد با همین کفار است که از پذیرفتن حق استکبار می‌ورزند و در آیات خدا جدال می‌کنند و هیچ گرفتاری هم پیدا نمی‌کنند و باطل خود را پیش هم می‌برند.
و حاصل جواب این است که: امت‌های گذشته چون قوم نوح ، و گروه‌های بعد از ایشان مانند عاد و ثمود و قوم لوط و غیره، از کفار امروز در تکذیب و جدال به باطل قویتر بودند، آنها هم تا این حد پیشروی کردند که می‌خواستند رسول خدا را بگیرند و از بین ببرند، ولی عذاب خدا مهلتشان نداد و این قضا در حق همه کفار رانده شده. پس توهم اینکه کفار معاصر از خدا پیشی گرفته‌اند و اراده خود را علیه اراده خدا به کار زدند، توهمی است باطل.
پس جمله" کذبت قبلهم قوم نوح و الاحزاب من بعدهم" دفع آن توهم است، و به همین جهت جواب را بدون واو عاطفه آورد. و در جمله" و همت کل امة برسولهم لیاخذوه"، کلمه" همت" که با حرف" با" متعدی شده، به معنای این است که هر امتی قصد کرد رسول خود را، چون عبارت" هم به" به معنای" قصد کرد آن را" می‌باشد، چیزی که هست بیشتر در مورد قصد سوء استعمال می‌شود. پس معنای این عبارت در آیه این است که: هر امتی قصد سوء به پیغمبر خود کرد، و خواستند تا او را بگیرند و به قتل برسانند و یا از شهر خارج کنند، یا آزاری دیگر برسانند، هم چنان که تک تک انبیا و رفتار امت آنان در قرآن کریم آمده.

۴ - پانویس


 
۱. روم/سوره۳۰، آیه۳۱..    
۲. روم/سوره۳۰، آیه۳۲..    
۳. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۱۶، ص۴۲۱..    
۴. ص/سوره۳۸، آیه۷..    
۵. ص/سوره۳۸، آیه۱۱ - ۱۳..    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۲۲۹.    
۷. ص/سوره۳۸، آیه۸..    
۸. ص/سوره۳۸، آیه۱۲ - ۱۴..    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۲۳۱.    
۱۰. غافر/سوره۴۰، آیه۴-۶..    
۱۱. علامه طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۴۶۳.    


۵ - منبع





فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «احزاب مشرک (قرآن)».    


رده‌های این صفحه : احزاب | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.