تعبدیاتاحکام مشروط به قصد قربت در وقت امتثال؛ یا دارای غرض منصوص نسبت به تشریع آنها را تعبدیات گویند. ۱ - معنای تعبدیات در اصولتعبدیات، در اصول به دو معنا به کار رفته است: ۱.۱ - معنای اولمیان عالمان متاخر مشهور است که تعبدیات، در شرع، به واجب‌هایی گفته می‌شود که صحت امتثال آنها و سقوط امرشان در گرو انجام آنها با قصد قربت است، مانند: نماز و روزه. ۱.۲ - معنای دوممیان قدما مشهور است که تعبدیات، به اعمال و واجباتی اطلاق می‌شود که غرض از تشریع آنها (فلسفه وجوب یا امر به آنها) برای مکلفان روشن نیست. بر اساس این معنا، نماز، واجب توصلی است، زیرا غرض از تشریع آن در آیه ﴿اِنَّ الصَّلاةَ تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَالْمُنْکَرِ﴾ و آیات دیگر بیان شده است، ولی چون فلسفه وجوب قرائت به جهر در نماز صبح، و به اخفات در نماز ظهر برای مکلفان روشن نیست، تعبدی محسوب می‌شود. ۲ - پانویس۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۴۳، برگرفته از مقاله «تعبدیات». |