دویرة الأهلدُوَیْرَةُ الاهل:از میقات هاى ششگانه است. ۱ - موقعیت جغرافیاییدویرة الأهل یعنى منزل و مراد، منزل كسانى است كه بین مکّه و سایر میقات ها قرار دارد؛ در نتیجه از میقات ها به مکّه نزدیك تر است. ۲ - کاربرد فقهیاز عنوان دویرة الأهل، در باب حج سخن گفته‌اند. ۳ - احکام دویرة الأهل۳.۱ - جواز احرام از منزلكسانى كه منزلشان به مکّه نزدیك تر از میقات است، مى‌توانند براى حج افراد یا حج قران و عمره از منزل خود مُحرم شوند؛ هرچند مُحرم شدن از میقات براى آن ها افضل است. حکم یاد شده- بنابر مشهور- براى ساكنان مکّه نیز ثابت و احرام آنان از منزلشان صحیح است. تبصره: البته كسى كه براى حج، ناگزیر از عبور از میقات است، بدون احرام نمى تواند از میقات بگذرد؛ هرچند منزلش به مکّه نزدیك تر از میقات باشد. ۳.۲ - نزدیکی به میقاتالف)مراد از نزدیكى، نزدیك تر بودن به مکّه است. ب) از برخى، اعتبار نزدیك تر بودن به عرفات ، نقل شده است. ج) برخى، نزدیك تر بودن منزل از جهت مكّه را ملازم با نزدیك تر بودن به عرفات دانسته و گفته‌اند: در عمل تفاوتى میان دو عبارت نیست، هرچند به لحاظ مفهومى متفاوتند. [۸]
مستمسك العروة،ج ۱۱، ص ۲۷۰.
۴ - دیدگاه فقهی امام خمینیبر کسی که از مکه دور است حج تمتع و بر کسی که حاضر است یعنی دور نیست حج قران یا افراد واجب می‌باشد. و حد دوری از هر طرف مکه بنابر اقوی چهل و هشت میل می‌باشد.» هر قسم از اقسام حج از دو قسمت حج و عمره (تمتع یا مفرده) مرکب است که برای احرام هر یک، میقاتی معین است. پس «میقات عمره تمتع عبارت است از اول: «ذو الحلیفه» دوم: «عقیق» سوم: «جحفه» چهارم: «یلملم» و پنجم: «قرن المنازل» و «ادنی الحل میقات برای هر عمره مفرده‌ای است، چه بعد از حج قران یا افراد باشد یا نه. و افضل آن است که از حدیبیّه یا جعرانه یا تنعیم باشد. و تنعیم به مکه از غیر آن نزدیک‌تر است.» [۱۱]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۳۳، کتاب الحج، القول فی المواقیت، مسالة ۷، الثالث.
«اگرچه محرم شدن از آن میقات‌ها (عمره تمتع) برای عمره مفرده جایز است» [۱۲]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۳۱، کتاب الحج، القول فی صورة حج التمتع اجمالاً، مسالة ۹، ثالثها.
و اما «میقات حج تمتع مکه معظمه است.» [۱۳]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۳۳، کتاب الحج، القول فی المواقیت، مسالة ۷، الاول.
علاوه بر این‌ها، میقات دیگری است برای احرام حج افراد و حج قران به نام «دویرة الاهل یعنی منزل؛ و آن میقات کسی است که منزلش بعد از میقات به‌طرف مکه باشد، بلکه میقات برای اهل مکه است، و همچنین میقات مجاوری است که واجب او به واجب اهل مکه تغییر یافته است، اگرچه احتیاط (مستحب) آن است که احرام بستن مجاور از جعرانه باشد؛ پس آن‌ها از مکه برای حج افراد و قران محرم می‌شوند؛ و ظاهر این است که محرم شدن از منزل برای افراد یاد شده از باب رخصت است وگرنه برایشان جایز است که از یکی از میقات‌ها محرم شوند.» [۱۴]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۳۳، کتاب الحج، القول فی المواقیت، مسالة ۷، الثانی.
۵ - پانویس۶ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۳، ص۶۶۹ تا ۶۷۰ • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |