استخدام (فقه)استخدام، به معنای به خدمت گرفتن کسى، خدمتکار گزیدن است. در باب هاى تجارت، اجاره، نکاح، اطعمه و اشربه و ارث، از آن بحث شده است. ۱ - احکام استخدامحکم استخدام به اعتبار خدمتکار ،خدمت شده (مخدوم) و مورد استخدام، مختلف است. ۱.۱ - استخدام به اعتبار خادم۱. به خدمت گرفتن فردى که به جهت حسب، نسب و یا سالخوردگى سزاوار احترام است و نیز مهمان و پدر و مادر کراهت دارد. ۲. استخدام فرشتگان و جن یان، حرام است. ۱.۲ - استخدام به اعتبار مخدومبر شوهر واجب است براى زنى که بر حسب موقعیّت اجتماعى و خانوادگى یا غیر آن، استحقاق خدمتکار داشتن را دارد، خدمتکار بگیرد. ۱.۳ - استخدام به اعتبار مورد استخدام۱. به خدمت گرفتن کسى براى کار حرام مانند ساختن شراب یا حمل کردن آن، حرام است. [۷]
توضیح المسائل مراجع، ج ۲، ص ۷۳۹.
۲. استخدام کسى براى ریختن آب جهت وضو یا غسل و یا انجام مقدّمات آن مانند فراهم آوردن و گرم کردن آب، کراهت دارد، لیکن در صورت ناتوانى وضو گیرنده یا غسل کننده از انجام امور یاد شده، استخدام در صورت امکان، واجب است. ۲ - ملاک جواز استخداماستخدام افراد، اعم از زن و مرد، آزاد و برده با عقد اجاره ،جایز است. ۳ - استخدام برده۱.مولا مى‌تواند برده ی خویش را در حدّ توانش به خدمت بگیرد، لیکن در کارهاى دشوار، تنها در بعضى ساعات مى‌تواند او را به کار گیرد. نیز نباید او را هم در روز و هم در شب به خدمت وادارد. ۲.مولا کنیز ى را که شوهر داده است، تنها در روز مى تواند به خدمت گیرد. ۴ - پانویس۵ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۴۳۱ تا۴۳۲ |