سده ۱۳ (پیش از میلاد)
(سده چهاردهم پ.م. - سده سیزدهم پیش از میلاد مسیح - سده دوازدهم پ.م. - سده‌های دیگر)
رخدادها
- ۱۲۹۵ (پیش از میلاد)؛ در مصر باستان دودمان هیجدهم به پایان رسید و دودمان نوزدهم بر سر کار آمد.
- ۱۲۸۲ (پیش از میلاد)؛ پاندیون دوم پادشاه افسانه‌ای آتن پس از بیست‌وپنج سال پادشاهی درگذشت.
- ۱۲۷۸ (پیش از میلاد)؛ در ۱۵ دسامبر این سال ستی یکم درگذشت.
- ۱۲۷۹ (پیش از میلاد)؛ در ۳۱ مه رامسس دوم فرعون مصر باستان شد.
- دهه ۱۲۹۰ (پیش از میلاد)؛ تروا ویران شد. افسانه جنگ تروا رخدادی تاریخی می‌نماید.
- ۱۲۷۴ (پیش از میلاد)؛ جنگ کادش و شکست تقریبی رامسس دوم از هیتی‌ها
- ۱۲۶۹ (پیش از میلاد)؛ نوشتن کهنترین پیمان آشتی شناخته‌شده تاریخ میان رامسس دوم فرعون مصر باستان و هت‌توشیلی پادشاه هیتی‌ها
- ۱۲۵۱ (پیش از میلاد)؛ خورشیدگرفتگی ۷ سپتامبر و زایش افسانه‌ای هرکول در تبس (یونان)
- ۱۲۵۰ (پیش از میلاد)؛ وو دینگ امپراتور دودمان شانگ
- دهه ۱۲۳۰ (پیش از میلاد)؛ اژه پادشاه افسانه‌ای آتن -که دریای اژه به نام اوست-نامه‌ای ناراست دریافت داشت که در آن خبر از کشتن پسرش به دست مینوتور می‌داد. او با شنیدن این خبر دست به خودکشی زد.
- ۱۲۲۱ (پیش از میلاد)؛ فرعون مرنپتاه تازش لیبی را شکست داد.
- ۱۲۱۳ (پیش از میلاد)؛ تزئوس پادشاه اسطوره‌ای آتن کنارگذاشته‌شد و منستئوس نوه ارختئوس جایش را گرفت.
- ۱۲۱۲ (پیش از میلاد)؛ مرگ رامسس دوم
- ۱۲۰۰ (پیش از میلاد)؛ آغاز جاگیر شدن کیمری‌ها در استپ‌های جنوبی روسیه، (برپایه حدس و گمان)
- ۱۲۰۰ (پیش از میلاد)؛ مردمان باستانی پوئبلو در آمریکای شمالی
- ۱۲۰۰ (پیش از میلاد)؛ نابودی نیروی هیتی‌ها در آناتولی با ویرانی پایتختشان خاتوشا
- جاگیری قبیله‌های هند و اروپایی در کرانه دریای بالتیک
- بهره‌گیری از آهن در هندوستان
چهره‌های برجسته
نوآوری‌ها، یافته‌ها، آشنایی‌ها
منابع
- نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، http://en.wikipedia.org/wiki/13th_century_BC، 13th century BC،(نسخه ۲۶ دسامبر ۲۰۰۶)
| هزاره | سده | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۹ پ‌م: | ۹۰ پ‌م | ۸۹ پ‌م | ۸۸ پ‌م | ۸۷ پ‌م | ۸۶ پ‌م | ۸۵ پ‌م | ۸۴ پ‌م | ۸۳ پ‌م | ۸۲ پ‌م | ۸۱ پ‌م |
| ۸ پ‌م: | ۸۰ پ‌م | ۷۹ پ‌م | ۷۸ پ‌م | ۷۷ پ‌م | ۷۶ پ‌م | ۷۵ پ‌م | ۷۴ پ‌م | ۷۳ پ‌م | ۷۲ پ‌م | ۷۱ پ‌م |
| ۷ پ‌م: | ۷۰ پ‌م | ۶۹ پ‌م | ۶۸ پ‌م | ۶۷ پ‌م | ۶۶ پ‌م | ۶۵ پ‌م | ۶۴ پ‌م | ۶۳ پ‌م | ۶۲ پ‌م | ۶۱ پ‌م |
| ۶ پ‌م: | ۶۰ پ‌م | ۵۹ پ‌م | ۵۸ پ‌م | ۵۷ پ‌م | ۵۶ پ‌م | ۵۵ پ‌م | ۵۴ پ‌م | ۵۳ پ‌م | ۵۲ پ‌م | ۵۱ پ‌م |
| ۵ پ‌م: | ۵۰ پ‌م | ۴۹ پ‌م | ۴۸ پ‌م | ۴۷ پ‌م | ۴۶ پ‌م | ۴۵ پ‌م | ۴۴ پ‌م | ۴۳ پ‌م | ۴۲ پ‌م | ۴۱ پ‌م |
| ۴ پ‌م: | ۴۰ پ‌م | ۳۹ پ‌م | ۳۸ پ‌م | ۳۷ پ‌م | ۳۶ پ‌م | ۳۵ پ‌م | ۳۴ پ‌م | ۳۳ پ‌م | ۳۲ پ‌م | ۳۱ پ‌م |
| ۳ پ‌م: | ۳۰ پ‌م | ۲۹ پ‌م | ۲۸ پ‌م | ۲۷ پ‌م | ۲۶ پ‌م | ۲۵ پ‌م | ۲۴ پ‌م | ۲۳ پ‌م | ۲۲ پ‌م | ۲۱ پ‌م |
| ۲ پ‌م: | ۲۰ پ‌م | ۱۹ پ‌م | ۱۸ پ‌م | ۱۷ پ‌م | ۱۶ پ‌م | ۱۵ پ‌م | ۱۴ پ‌م | ۱۳ پ‌م | ۱۲ پ‌م | ۱۱ پ‌م |
| ۱ پ‌م: | ۱۰ پ‌م | ۹ پ‌م | ۸ پ‌م | ۷ پ‌م | ۶ پ‌م | ۵ پ‌م | ۴ پ‌م | ۳ پ‌م | ۲ پ‌م | ۱ پ‌م |
| ۱: | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ | ۹ | ۱۰ |
| ۲: | ۱۱ | ۱۲ | ۱۳ | ۱۴ | ۱۵ | ۱۶ | ۱۷ | ۱۸ | ۱۹ | ۲۰ |
| ۳: | ۲۱ | ۲۲ | ۲۳ | ۲۴ | ۲۵ | ۲۶ | ۲۷ | ۲۸ | ۲۹ | ۳۰ |
| ۴: | ۳۱ | ۳۲ | ۳۳ | ۳۴ | ۳۵ | ۳۶ | ۳۷ | ۳۸ | ۳۹ | ۴۰ |