سده ۳۰ (پیش از میلاد)
(سده سی‌ویکم پ.م. - سده سیم پیش از میلاد مسیح - سده بیست‌ونهم پ.م. - سده‌های دیگر)
رخدادها
- ۳۰۰۰ (پیش از میلاد)؛ پایان دوره نوسنگی
- ۳۰۰۰ (پیش از میلاد)؛ آغاز فرمانروایی جر دومین فرعون مصر باستان
- ۳۰۰۰ (پیش از میلاد)؛ آغاز ساخت کارال نخستین شهر قاره آمریکا .
- ۳۰۰۰ (پیش از میلاد)؛ برآمدن تروا
- ۳۰۰۰-۲۳۵۰ (پیش از میلاد)؛ گلدانی با پوشش مخمل سرخ در توتوب، عراق کنونی. این اثر اکنون در موزه عراق در شهر بغداد نگهداری می‌شود.
- دوره هاراپایی آغازین
- ۲۹۹۹ (پیش از میلاد)؛ جر دومین فرعون مصر باستان مُرد.
- ۲۹۲۵-۲۷۷۶ (پیش از میلاد)؛ جنگهای دودمان نخستین در مصر باستان
- ۲۹۲۰ (پیش از میلاد)؛ جت سومین فرعون مصر باستان
- ۲۹۰۰ (پیش از میلاد)؛ آغاز بخش نخست دوره دودمانی آغازین در میانرودان
مرگ‌ها
- آدم، نخستین انسان برپایه باورها و گاهشماری یهودی
نوآوری‌ها و یافته‌ها
- ۳۰۰۰-۲۰۰۰ (پیش از میلاد)؛ هیروگلیف در مصر باستان، چرخ کوزه‌گری در چین، نخستین سفال در قاره آمریکا(اکوادور کنونی)
- ۳۰۰۰ (پیش از میلاد)؛ ساخت چرخ
- ۳۰۰۰ (پیش از میلاد)؛ آغاز به ساخت شهرهایی به دست سومریان
- ۳۰۰۰ (پیش از میلاد)؛ سومریان کار بر روی فلزهای گوناگون را آغاز کردند.
- ۲۳۰۰ (پیش از میلاد)؛ آغاز کاربرد فلز در شمال اروپا
- از شکل در میانرودان سود برده‌شد.
منابع
- نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، 30th century BC،http://en.wikipedia.org/wiki/30th_century_BC (نسخه ۸ فوریه ۲۰۰۷)
| هزاره | سده | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۹ پ‌م: | ۹۰ پ‌م | ۸۹ پ‌م | ۸۸ پ‌م | ۸۷ پ‌م | ۸۶ پ‌م | ۸۵ پ‌م | ۸۴ پ‌م | ۸۳ پ‌م | ۸۲ پ‌م | ۸۱ پ‌م |
| ۸ پ‌م: | ۸۰ پ‌م | ۷۹ پ‌م | ۷۸ پ‌م | ۷۷ پ‌م | ۷۶ پ‌م | ۷۵ پ‌م | ۷۴ پ‌م | ۷۳ پ‌م | ۷۲ پ‌م | ۷۱ پ‌م |
| ۷ پ‌م: | ۷۰ پ‌م | ۶۹ پ‌م | ۶۸ پ‌م | ۶۷ پ‌م | ۶۶ پ‌م | ۶۵ پ‌م | ۶۴ پ‌م | ۶۳ پ‌م | ۶۲ پ‌م | ۶۱ پ‌م |
| ۶ پ‌م: | ۶۰ پ‌م | ۵۹ پ‌م | ۵۸ پ‌م | ۵۷ پ‌م | ۵۶ پ‌م | ۵۵ پ‌م | ۵۴ پ‌م | ۵۳ پ‌م | ۵۲ پ‌م | ۵۱ پ‌م |
| ۵ پ‌م: | ۵۰ پ‌م | ۴۹ پ‌م | ۴۸ پ‌م | ۴۷ پ‌م | ۴۶ پ‌م | ۴۵ پ‌م | ۴۴ پ‌م | ۴۳ پ‌م | ۴۲ پ‌م | ۴۱ پ‌م |
| ۴ پ‌م: | ۴۰ پ‌م | ۳۹ پ‌م | ۳۸ پ‌م | ۳۷ پ‌م | ۳۶ پ‌م | ۳۵ پ‌م | ۳۴ پ‌م | ۳۳ پ‌م | ۳۲ پ‌م | ۳۱ پ‌م |
| ۳ پ‌م: | ۳۰ پ‌م | ۲۹ پ‌م | ۲۸ پ‌م | ۲۷ پ‌م | ۲۶ پ‌م | ۲۵ پ‌م | ۲۴ پ‌م | ۲۳ پ‌م | ۲۲ پ‌م | ۲۱ پ‌م |
| ۲ پ‌م: | ۲۰ پ‌م | ۱۹ پ‌م | ۱۸ پ‌م | ۱۷ پ‌م | ۱۶ پ‌م | ۱۵ پ‌م | ۱۴ پ‌م | ۱۳ پ‌م | ۱۲ پ‌م | ۱۱ پ‌م |
| ۱ پ‌م: | ۱۰ پ‌م | ۹ پ‌م | ۸ پ‌م | ۷ پ‌م | ۶ پ‌م | ۵ پ‌م | ۴ پ‌م | ۳ پ‌م | ۲ پ‌م | ۱ پ‌م |
| ۱: | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ | ۹ | ۱۰ |
| ۲: | ۱۱ | ۱۲ | ۱۳ | ۱۴ | ۱۵ | ۱۶ | ۱۷ | ۱۸ | ۱۹ | ۲۰ |
| ۳: | ۲۱ | ۲۲ | ۲۳ | ۲۴ | ۲۵ | ۲۶ | ۲۷ | ۲۸ | ۲۹ | ۳۰ |
| ۴: | ۳۱ | ۳۲ | ۳۳ | ۳۴ | ۳۵ | ۳۶ | ۳۷ | ۳۸ | ۳۹ | ۴۰ |