حلوا

همان‌طور که می‌دانید حلوا از آرد گندم تهیه می‌شود. گندم نیز از دیرباز با آیین‌های سوگواری و غلبه روح بر پَلشتی مرگ در ارتباط بوده‌است. در آیین‌های سوگواری بین‌النهرینی و زرتشتی، نان جز چیزهایی است که به مردگان تقدیم می‌شد. نانی که از گندم پخته می‌شود. وجود روغن در پخت حلوا، ضمن آن‌که دو جهان گیاهی و حیوانی را به هم پیوند داده، نشان دهندهٔ وحدت و اتحاد کیهانی نیز هست. نوعی حلوا نیز در شهر بهبهان پخته می‌شود که با آرد برنج پخته می‌شود. در این نوع حلوا برنج خرد یا آرد شده را به همراه روغن، شکر، هل، گلاب پخت می‌کنند و پس از دم کشیدن برنج به قسمت‌های مخروطی شکل تقسیم و با دارچین تزیین می‌کنند.

بسته به نوع مواد اولیه استفاده شده و محل جغرافیایی پخت، حلوا می‌تواند طعم‌ها و شکل‌های مختلفی داشته باشد و با در نظر گرفتن تأثیر لهجه‌های محلی در نامگذاری انواع مختلف حلوا شکل می‌گیرد:

• ترحلوا

دارد، ترحلوای شیرازی که معمولاً به دو رنگ زرد و سفید سرو می‌شود با آرد برنج و نشاسته آماده می‌شود. ترحلوای تبریزی از ترکیب آرد گندم و آرد برنج به دست می‌آید. ترحلوای یزدی از ترکیب آرد سفید به همراه آرد برنج تهیه می‌شود و از طریق همین مراحل مشابه با ترحلوا تبریزی تهیه می‌شود. ترحلوای اردبیل شیوهٔ متفاوتی دارد و به شیوهٔ مرسوم تهیهٔ حلوا نزدیک تر است.

• حلوا تره

حلوا تَرَح که با اوماج و روغن‌حیوانی طبخ می‌شود، داخل این حلوا از گردو و زردچوبه استفاده می‌شود است که مانند کاچی، مقوی است.

• حلوا هویج

حلوای هویج نیز انواع مختلفی دارد، حلوای هویج ارومیه که معمولاً در رنگ‌های قهوه ای تیره و قرمز و نارنجی به عنوان سوغات شهر ارومیه نیز شناخته می‌شود بافت متفاوتی با حلواهای دیگر دارد، وجود هویج و گردو و شیره انگور در این حلوا، حلوایی مقوی و مفید به وجود می‌آورد.

حلوا هویج تبریزی از آرد سفید بدست می‌آید و در آن از مربای هویج استفاده می‌شود. حلوا هویج همدان از آرد برنج بدست می‌آید و در آن از هل و دارچین استفاده می‌شود.

• حلوا برنجی

حلوای برنجی یا حلوای سفید در نقاط مختلف ایران به شکل‌های مختلفی بدست می‌آید.

حلوای سفید بهبهان (گندی) و حلوای سفید بوشهر

حلوا برنجی مازندران

حلوا برنجی گرگان

• حلوا زعفرانی

حلوا زعفرانی که از آرد سنگک به دست می‌آید در آن از شهدی جوشانده شده با زعفران و هل استفاده می‌شود.

• حلوا اوماج

حلوا اوماج یا اوماج حالواسی آذربایجان شرقی که از آرد سفید به دست می‌آید در آن از کره و گاهیً زردچوبه استفاده می‌شود. حلوا اوماج زنجان یا حلوا آماج که از آرد گندم به دست می‌آید در آن از شیره انگور استفاده می‌شود. حلوا اوماج گرگان، گیلان و مازندران که از آرد سفید به دست می‌آید در آن از عسل استفاده می‌شود. حلوا اوماج آذربایجان غربی، ارومیه و نقده به شکل‌های مختلف به دست می‌آیند.

• حلوا کره ای زعفرانی
• حلوا کفگیری

حلوا کفگیری تبریزی از آرد سفید به دست می‌آید و در آن گاهیً از زنجبیل استفاده می‌شود. حلوا کفگیری ارومیه به شکل ساده‌تری به دست می‌آید.

• حلوا سوهانی

حلوا سوهانی که از آرد سنگک یا گندم به دست می‌آید در مواد و شیره آن از شیر استفاده می‌شود.

• حلوا شیر زعفرانی
• ضیابری

حلوا ضیابری یا حلوا لا به لای گیلان که قدمت ۵۰۰ ساله دارد و خاستگاه آن گیلان است و مردم گیلان این حلوا را در عید نوروز درست می‌کنند. در تالش (پر جمعیت‌ترین شهرستان گیلان) این حلوا برای کسانی که از راه آمده‌اند درست می‌کنند.

این حلوا که از آرد برنج به دست می‌آید در آن از لیمو ترش، کره، زیره، زنجبیل، گاهیً هل و دارچین استفاده می‌شود.

• حلوا زنجبیلی

حلوا زنجبیلی یا زنجفیلی تبریزی که از آرد گندم به دست می‌آید در آن از کره و هل استفاده می‌شود.

• حلوا زرده

حلوا زرده همدانی که از آرد گندم یا نشاسته به دست می‌آید در آن از زرده تخم مرغ استفاده می‌شود.

• حلوا خرمایی

حلوا خرمایی جنوبی که از آرد گندم به دست می‌آید در آن از دارچین و زنجبیل استفاده می‌شود.

• حلوا آرد گندم

حلوای آرد گندم که از آرد گندم به دست می‌آید می‌توان آن را ساده‌ترین شکل حلوا در ایران خواند.

• حلوا گل سرخ
• حلوا شکلات فندقی
• حلوا پسته ای
• حلوا بادام
• حلوا لوز

حلوا گردویی

• حلوا ارده
• حلوا دورنگ
• حلوا سیاه
• و نام گذاری بر اساس شکل تزئین
• حلوا رولی (رولتی)
• حلوا شطرنجی
• حلوای لبو
• حلوا سه رنگ
• حلوا دارچینی
• حلوا آرد گندم
• حلوا کدو حلوایی
• حلوا نثار
• حلواشیر
• حلوا سه آرد
• حلوا سیاه
• حلوا بیسکویتی
• حلوا شکلاتی
• حلوا پسته
• حلوا تارت
• حلوا نخودچی
• حلوا نخود دبی
• حلوا مسقطی
• حلوا شیره انگور
• حلوا لقمه ای
• حلوا شیر دارچین
• حلوا موز
• حلوا سمولونیا
• حلوا بوتیکی