ابوجعفر احمد بن یوسف عجلی کاتب کوفی قفطیابوجعفر احمد بن یوسف عجلی کاتب کوفی قفطی (م ۲۱۳ هـ)، شاعری بدیهه‌گو، غزل‌سرا، مداح و هجوگو، نیکوبیان، فصیح، خوش‌خط و از عالی‌ترین و زیرک‌ترین کاتبان مامون عباسی بود. ۱ - معرفی اجمالیابوجعفر احمد بن یوسف بن قاسم بن صبیح عجلی کاتب کوفی قفطی، اهل و ساکن کوفه و از موالی بنی‌عجل بود. احمد از مامون عباسی (خلافت ۱۹۸-۲۱۸ هـ) و عبدالحمید بن یحیی کاتب روایت می‌کند و فرزندش محمد، علی بن سلیمان اخفش و دیگران از او روایت نموده‌اند. او در عصر خود شاعری بدیهه‌گو، غزل‌سرا، مداح و هجوگو، نیکوبیان، فصیح، خوش‌خط و از عالی‌ترین و زیرک‌ترین کاتبان مامون عباسی بود و با محمد بن یسیر، ابراهیم بن مهدی و ابوالعتاهیه رابطه دوستانه داشت. ۲ - مسئولیتبه نوشته ابن‌عساکر، او به همراه مامون سفری به دمشق داشته و در حکومت وی، مسئولیت دیوان رسائل را بر عهده داشت. مامون وی را بعد از احمد بن ابی‌خالد احول به سمت وزارت خود منصوب نمود. ۳ - آثاراثر او پنجاه ورقه شعر و رسائل است که معروف و مشهور بود. پاره‌ای از اشعار او در الاغانی آمده است. ۴ - سرانجامعجلی سرانجام با سعایت برخی از نزدیکان دستگاه حکومت، مورد خشم مامون عباسی قرار گرفت و به امر او و با شکنجه به وسیله بخور عنبر به سال ۲۱۳ یا ۲۱۴ هـ در بغداد از دنیا رفت. ۵ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. [۱۸]
ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۲، ص۱۲۴.
۶ - پانویس۷ - منبعپژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۱۴۵، برگرفته از مقاله «ابوجعفر احمد بن یوسف عجلی کاتب کوفی قفطی». |