پاپا عضوی از بدن است که از بیخ ران تا سر پنجه‌ی پا- یعنی ران، زانو، ساق و قدم- را در بر می‌گیرد و گاه به قسمت زیرین یعنی قدم -که از مفصل ساق (مچ پا) تا سر پنجه‌ی انگشتان است- اطلاق می‌شود. از این عنوان در باب‌های طهارت، صلاة، حج، جهاد، کفارات، صید و ذباحه و... سخن رفته است. فهرست مندرجات۲ - کیفیت رو به قبله نهادن پای محتضر ۳ - ایستادن غسّال بین دو پای میّت ۴ - کیفیت خارج شدن از قبر میّت ۵ - کیفیت ورود و خروج از دستشویی ۶ - تکیه بر پای چپ در تخلّی ۷ - ریختن آب سرد بر روی پا ۸ - پاک کننده پای نجس ۹ - کیفیت ورود و خروج از مسجد ۱۰ - پوشش پای زن در نماز ۱۱ - تکیه بر دو پا در حال قیام ۱۲ - مستحبات قدم در قیام نماز ۱۳ - پوشش تمام روی پای مرد در حال احرام ۱۴ - پی کردن و بریدن پای حیوان در جنگ ۱۵ - برده معیوب به عنوان کفّاره ۱۶ - مستحبات پا در ذبح گوسفند و گاو و شتر ۱۷ - کیفیّت نهادن پاها پس از خوردن غذا ۱۸ - قطع پا در حدود ۱۹ - قصاص قطع کردن پا ۲۰ - دیه‌ی قطع پا ۲۱ - شکستن پشت و دیه پاها ۲۲ - دیه قطع انگشتان و ساق و ران پاها ۲۳ - پانویس ۲۴ - منبع ۱ - مسح پامسح روی قدم از سر انگشتان تا کعب (برآمدگی روی قدم یا مفصل) از واجبات وضو است. ۲ - کیفیت رو به قبله نهادن پای محتضربنا بر قول منسوب به مشهور، واجب است محتضر مسلمان را رو به قبله بخوابانند، بدین حالت که او را بر پشت قرار داده و پاهایش را به سمت قبله دراز کنند. ۳ - ایستادن غسّال بین دو پای میّتنهادن میت در میان دو پا هنگام غسل دادن او، کراهت دارد. ۴ - کیفیت خارج شدن از قبر میّتبیرون آمدن کسی که میّت را در قبر نهاده از سمت پای وی مستحب است. ۵ - کیفیت ورود و خروج از دستشوییمستحب است ورود به دستشویی با پای چپ و خروج از آن با پای راست باشد. ۶ - تکیه بر پای چپ در تخلّیتکیه بر پای چپ هنگام تخلی مستحب است. ۷ - ریختن آب سرد بر روی پاریختن آب سرد روی پا هنگام بیرون آمدن از حمام مستحب است. ۸ - پاک کننده پای نجسزمین با شرایطی کف پای نجس شده را پاک می‌کند. ۹ - کیفیت ورود و خروج از مسجدمستحب است در ورود به مسجد، پای راست و در خروج از آن پای چپ مقدّم شود. ۱۰ - پوشش پای زن در نمازپوشاندن قدم -اعم از ظاهر و باطن آن- در حال نماز، بنابر مشهور، بر زن واجب نیست. ۱۱ - تکیه بر دو پا در حال قیامتکیه بر دو پا در حال قیام بنابر قول برخی، واجب است. ۱۲ - مستحبات قدم در قیام نمازموارد زیر در قیام نماز، مستحب است: ۱)جمع کردن میان دو قدم و به هم چسبانیدن آنها برای زن. ۲)باز کردن و فاصله انداختن میان دو پا به اندازه‌ی سه انگشت باز تا یک وجب برای مرد. ۳)موازی و هم‌تراز قرار دادن قدمها به سمت قبله؛ به‌گونه‌ای که یکی بالاتر از دیگری یا پایین‌تر از آن نباشد. ۴)تکیه دادن یکسان بر هر دو پا. ۱۳ - پوشش تمام روی پای مرد در حال احرامپوشاندن تمام روی پا در حال احرام بنابر مشهور بر مرد، حرام است. ۱۴ - پی کردن و بریدن پای حیوان در جنگپی کردن و بریدن پای حیوان در جنگ، مکروه است. ۱۵ - برده معیوب به عنوان کفّارهبردهای که دو پای او قطع شده است، زمین‌گیر و معیوب به شمار می‌رود. ازاین‌رو، آزاد کردن آن به عنوان کفاره، کفایت نمی‌کند. ۱۶ - مستحبات پا در ذبح گوسفند و گاو و شترموارد زیر مستحب است: ۱)بستن دو دست و یک پا در ذبح گوسفند. ۲)بستن هر دو دست و هر دو پا در ذبح گاو. ۳)بستن دو دست تا زانو و رها کردن دو پا در نحر شتر. ۱۷ - کیفیّت نهادن پاها پس از خوردن غذامستحب است انسان پس از غذا خوردن بر پشت بخوابد و پای راست را بر پای چپ نهد. ۱۸ - قطع پا در حدود۱)از جمله حدود جاری بر محارب بریدن دست راست و پای چپ او است. ۲)همچنین سارق اگر برای بار دوم سرقت کند پای چپ او قطع می‌شود. در این موارد باید پاشنه‌ی پا باقی بماند. ۱۹ - قصاص قطع کردن پاکسی که به عمد، پای دیگری را قطع کرده، قصاص بر او ثابت است و مجنی علیه می‌تواند جانی را قصاص کند. ۲۰ - دیه‌ی قطع پادیهی قطع هر دو پا، دیه‌ی کامل و دیه‌ی قطع یک پا نصف دیه‌ی کامل است. در حکم یاد شده تفاوتی میان قطع پا از مفصل ساق (قدم) یا از خود ساق یا از زانو و یا از ران نیست. ۲۱ - شکستن پشت و دیه پاهااگر بر اثر شکسته شدن پشت، هر دو پا شل شود برای شکستن پشت، دیه‌ی کامل و برای فلج شدن پاها دو سوم دیه ثابت است. ۲۲ - دیه قطع انگشتان و ساق و ران پاهادیهی قطع انگشتان هر دو پاو قطع هر دو ساق و نیز هر دو ران، دیه‌ی کامل است و در قطع هریک، نصف دیه ثابت است. ۲۳ - پانویس۲۴ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام،ج۲، ص۲۳۵-۲۳۶. |