اسدالله
|
نخستین امام شیعیان | |
|
زندگی میراث فضائل اصحاب |
اَسَدُالله به‌معنای شیر خدا، هنگامی که درباره انسان به کار رود کنایه از شجاعت است. این لقب برای حمزه و امام علی(ع) استفاده شده است.
حمزه
حمزه را به دلیل شجاعت در جنگ‌ها، اسدالله (شیرخدا) و لیث‌الله می‌نامیدند.
بر پایه روایتی که در منابع روایی و تاریخی آمده، بر ستون عرش نوشته شده که حمزه «اسدالله و اسد رسول الله» است.
حمزه نیز در رجزی که در جنگ بدر می‌خواند خود را اسدالله و اسد رسول‌الله معرفی کرد. در زیارتنامه‌ای که به او منسوب است با همین لقب به او سلام داده شده است.
امام علی(ع)
همچنین پیامبر(ص)، امام علی(ع) را به اسدالله و اسد الرسول ملقب کرده است. در برخی از منابع، از امام علی به اسدالله الغالب (شیر خدایی که پیروز است) نیز یاد شده است.
شیعیان اسدالله الغالب را لقب امام علی می‌دانند. شیر خدا که ترجمه فارسی اسدالله است در ادبیات فارسی بازتاب یافته و در اشعار شاعران فارسی‌زبان همچون کسائی مروزی، سعدی، عطار نیشابوری، شهریار و دیگران به کار رفته است. از جمله:
| علی آن شیر خدا شاه عرب | اُلفتی داشته با این دل شب | |
| شب ز اسرار علی آگاه است | دل شب محرم سرّالله است |
پانویس
- ↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۶۹.
- ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۵۹.
- ↑ مغربی، شرح الاخبار، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۲۸.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۵۱۲.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۱، ص۲۲۴.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۸؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۷۴.
- ↑ ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۲۲.
- ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۵۹؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۹، ص۷۳-۷۴.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۴، ص۲۶۸.
- ↑
- ↑
- ↑
- ↑ شهریار، دیوان اشعار، ص۱۸۶.
منابع
- ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.
- ابن حیون مغربی، نعمان بن محمد، شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار علیهم‌السلام، تصحیح: محمدحسین حسینی جلالی، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۹ق.
- ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب علیهم‌السلام، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
- ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
- ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، تصحیح: عبدالحسین امینی، نجف، دار المرتضویة، ۱۳۵۶ش.
- ابن هشام، عبدالملک بن هشام، السیرة النبویة، تحقیق: مصطفی السقا و ابراهیم الابیاری و عبدالحفیظ شبلی، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا.
- بلاذری، احمد بن یحیی، جمل من انساب الاشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تصحیح: جمعی از محققان، بیروت، دار احیا التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
- مستوفی قزوینی، حمدالله بن ابی‌بکر، تحقیق: عبدالحسین نوائی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۴ش.
- مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، تصحیح: مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
- واقدی، محمد بن عمر، المغازی، تحقیق: مارسدن جونس، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
- یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا.