کومور

جمهوری فدرال اسلامی کومور مجمع‌الجزایری است در جنوب شرقی آفریقا در آبهای اقیانوس هند که در شرق سواحل موزامبیک و شمال غربی ماداگاسکار قرار دارد. مساحت آن به ۲۲۳۶ کیلو مربع بالغ می‌گردد. نام کومور از واژه عربی «القمر» به معنی «ماه» گرفته شده‌است. این کشور عضو اتحادیه عرب است. کومور از ۷ ناحیه تشکیل شده که به شکل فدرال اداره می‌شود. مرکز حکومت آن مورونی است که در جزیره گراند کومور قرار دارد.

تاریخ

ساکنان اولیه کومور از جزایر پولینزی هستند. این سرزمین در قرون قبل به تصرف مسلمانان درآمد و اهالی آن به اسلام گرویدند. اسلام برای اولین بار توسط مردمانی از سواحل خلیج فارس و از جمله تجار شیرازی به مردمان این جزیره ارایه شد. از سال ۱۸۴۳م فرانسه این کشور را مستعمره خود نمود و در سال ۱۹۱۲م رسما مستعمره این استعمارگر شد و با ماداگاسکار (مالاگاشی) که تحت‌الحمایه فرانسه بود، یکی گردید اما پس از چندی جدا شد و در سال ۱۹۷۱م به لحاظ اقتصادی خود مختار شد. در سال ۱۹۷۵م مجلس نمایندگان کومور به طور یکجانبه استقلال کومور را اعلام نمود. کشورهای اروپای غربی، عربستان، عراق و کویت از سال ۱۹۷۹م با رژیم آن روابط سیاسی و بازرگانی برقرار نمودند و کومور که پس از کودتایی، از سازمان وحدت آفریقا خارج شده بود در این تاریخ به عضویت آن درآمد.

سیاست

آیت‌الله احمد عبدالسامبی که ۴۹ سال دارد، به طور غیرمنتظره‌ای موفق شد ۵۸ درصد آرا انتخابات اردیبهشت ۱۳۸۴ را جذب نموده و در انتخابات ریاست‌جمهوری «کومور» بر دو تن از رقبای چیره‌ دستش، «ابراهیم‌هالیدی» نخست‌ وزیر پیشین (۲۹ درصد)، و «محمد جعفر»، معاون مجمع ملی کمور (۱۴درصد)، پیروز شود.

در دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری، چهارده نامزد شرکت داشتند که از این میان، هریک از سه جزیره کومور (قمر) یک نفر را برای دور نهایی برگزید و از میان سه نفر در دور نهایی، آیت‌الله سامبی برنده شده‌است.

روزنامه «الشرق‌الاوسط» نوشت: «فرانسیسکو مادیرا»، نماینده ویژه اتحادیه آفریقا ناظر بر انتخابات کومور، می‌گوید، این انتخابات، یک انتخابات آزاد، بدون غل و غش و از شفافیت برای مردم برخوردار بود. همه مردم برای رأی دادن رفتند و هم آزادانه انتخاب نمودند.

سامبی که یک روحانی و در عین حال تاجرپیشه‌ای موفق است، به مدت چهار سال علوم دینی و سیاسی را در حوزه علمیه ایران خوانده‌است. سامبی این برچسب را که در خط ایران قدم بر خواهد داشت و فردی وابسته به ایران است، رد می‌کند. وی به خبرنگار «الشرق‌الاوسط» گفته‌است: من علاوه بر ایران، در عربستان سعودی و سودان هم تحصیلات دینی کرده‌ام، خود را دوست ایران می‌دانم و به اهل بیت عشق می‌ورزم. ایران کشور مهمی است اما دوستی ما نسبت به ایران، در چهارچوب منافع ملی‌مان خواهد بود.

سامبی خود را یک روحانی میانه‌رو می‌داند و هنگام مبارزه انتخاباتی، رفتار پسندیده‌ای را پیشه کرد و در «مورونی»، پایتخت کشورش، به کلیسای کاتولیک رفت و از اعضای کلیسا به خاطر کمک‌هایشان به فقرا و کمک‌های بهداشتی که به مردم می‌کنند، تشکر کرد.

او در حالی انتخاب شد که رسانه‌های مورد حمایت غرب و لائیک‌ها سعی کردند، او را تندرو و بنیادگرا بنامند، اما جوانان، فقرا و اقشار آسیب‌پذیر و کسانی که از سامبی پشتیبانی کردند، او را شخصی صادق و راستکار می‌خوانند و بر این باورند که در این برهه زمانی، برای کومور شخص مناسب و شایسته‌ای می‌باشد و کسی است که قادر به حل معضلات کومور می‌باشد.

فرانسه و آمریکا از پیروزی آیت‌الله سامبی ابراز نگرانی کرده‌اند. آیت‌الله سامبی به شدت بر این ادعای آنها که او را مسلمان تندگرا می‌خوانند، را رد می‌کند و گفته‌است، در مبارزه با تروریسم با غرب همکاری خواهد کرد. او می‌گوید، کومور طبعاً یک کشور اسلامی است اما او قصد ندارد شریعت را حاکم کند. او به «الشرق‌الاوسط» گفته‌است که پس از بازگشت از ایران، مطبوعات لقب «آیت‌الله» را به او داده‌اند و او مانع آنها نخواهد شد که این لقب را به کار ببرند.

پس از انفجارهای هم‌زمان سفارتخانه‌های آمریکا در «نایروبی» و «دارالسلام» در سال ۱۹۹۸، سازمان جاسوسی آمریکا کشور کومور را تحت مراقبت خود قرار داده‌است. گفته می‌شود که آن عملیات را «فاضل عبدالله محمد کوموری» طرح ریخته بود. باید یادآور شد که انتخاب یک فرد روحانی از جانب مردم کومور، اعتراضی است در برابر شکست زمامداران گذشته این کشور در مبارزه بر ضد فقر، بیکاری و رشوه‌خواری؛ موضوعاتی که سامبی وعده داده‌است که این بیماری‌ها را درمان کند. سامبی متولد ۱۹۵۸ در جزیره «انجوان» است و بین سال‌های ۱۹۷۳ تا ۱۹۸۱ ابتدا در عربستان و سپس به مدت چهار سال در ایران، دروس حوزوی خوانده‌است.

گفتنی است، این کشور کوچک از تاریخ استقلال خود تاکنون شاهد ۲۵ کودتا بوده‌است. بسیاری از جزایر و همچنین سواحل شرق آفریقا ریشه‌های ایرانی، عمانی و یمنی دارند. به ویژه مهاجرانی از سیستان و بلوچستان پس از مهاجرت به عمان راهی شرق آفریقا شده‌اند.

پیش از قطعی شدن پیروزی سامبی، روزنامه «لیبراسیون» ـ چاپ فرانسه ـ نوشت: دیگر آن زمان‌ها گذشت که «باب دنار» (مزدور فرانسوی در کومور)، برای خود پادشاه تعیین و عزل می‌کرد. «باب دنار» به دخالت در چندین اقدام نظامی و کودتا و همچنین طرح ترور «احمد عبدالله» رئیس جمهور سابق کومور در سال ۱۹۸۹ متهم است.

جغرافیا

کومور از جزایر فعال آتشفشانی بوجود آمده و هم اکنون کوه کارتالا با ۲۳۶۰ متر ارتفاع (بلند نقطه کشور) آتشفشانی فعال محسوب می‌شود. سه جزیره اصلی آن عبارت‌اند از گراند کومور - که با ۱۱۵۰ کیلومتر مربع وسیع‌ترین آنهاست - آنژوان و موئلی. چندین جزیره کوچک هم دارد. به سبب محصور بودن در آبهای اقیانوس هند و نزدیکی به خط استوا، آب و هوای گرم و مرطوب دارد.

اقتصاد

کومور پس از استقلال به خاطر قطع کمک فرانسویان به قحطی تهدید گردید که بر اثر کمکهای بین‌المللی و دولتهای عربی، مردم از گرسنگی نجات یافتند. اقتصاد آن بر کشاورزی متکی است و برنج و سیب زمینی از محصولات مهم آن است. با این حال کومور واردکننده مواد غذایی است. صنایع آن عبارت‌اند از: وانیل سازی، عطر سازی، قایق سازی، زینت آلات و عتیقه‌جات. واحد پول آن فرانک سی اف آ (CfA.f) و برابر صد سانتیم است.

مردم

۴۸۰۰۰۰ نفر سکنه دارد که ۳۰٪ آن در شهرها (۱۰٪ در مرکز حکومت) زندگی می‌کنند. رشد جمعیت ۳٪ و تراکم نسبی آن ۲۱۵ نفر در کیلومتر مربع می‌باشد. ترکیب کلی جمعیت از تیره‌های آفریقائی است اما دو دسته مهاجر در آن سکونت دارند دسته اول مهاجران سواحل شرقی آفریقا، ماداگاسکار، ایران، اعراب و هندی‌ها دسته دوم اروپائی‌ها شامل پرتقالی‌ها، هلندیها و فرانسوی‌ها، زبان رسمی عربی است اما زبان سواحلی و فرانسوی هم در آن رایج است. ۹۹٪ مردم مسلمان هستند و اقلیتی مسیحی هم دارد.

منبع

کومور، سایت رحماء.